Een oceaangebied van ruim 440.000 vierkante kilometer rond het eiland Ascension, een van ’s werelds meest ongerepte ecosystemen van de oceaan met een grote biodiversiteit, is binnenkort officieel beschermd.
Ascension is een klein vulkanisch eiland in de Atlantische Oceaan dat gelegen is tussen Brazilië en de westkust van Afrika. Van bovenaf ziet het er verlaten en geïsoleerd uit.
Maar het eilandje bevindt zich op de top van een drieduizend meter hoge onderwatervulkaan van de Mid-Atlantische Rug. Dit is een van de langste bergketens ter wereld.
Op 24 augustus maakte de overheid van Ascension haar plannen bekend om van de nationale wateren een beschermd zeegebied te maken. En Op 26 augustus kondigde de Britse regering aan zeven miljoen pond opzij te willen zetten voor behoud van het mariene milieu.
Een deel van dat geld zal naar verwachting worden besteed aan behoud van het beschermde zeegebied rond Ascension, wat naar schatting 150.000 pond per jaar zal kosten. Het totale beschermde gebied is bijna twee keer zo groot als het Verenigd Koninkrijk en groter dan de staat Californië.
De Britse overheid heeft de verdeling van de financiering nog niet bekend gemaakt en het beschermde zeegebied is tot die tijd nog geen officieel feit. (Op het moment van publicatie was er nog geen reactie van de Britse overheid.)
“We zijn voor negentig procent klaar,” zegt Adrian Gahan, de Britse beleidsdirecteur van het Pristine Seas-project van de National Geographic Society. Dit project moet ervoor zorgen dat de twintig meest ongerepte gebieden van de oceaan in 2020 beschermd zijn. Gahan was betrokken bij de onderhandelingen over het park. Het eiland Ascension wordt het tweeëntwintigste zeereservaat dat dankzij Pristine Seas in het leven is geroepen.
Gahan: “De lokale gemeenschap vroeg erom. De Britse overheid heeft in principe aangegeven ervoor te willen betalen. De technologie is er. Het enige wat nog nodig is, is een schriftelijke verklaring van de Britse overheid dat ze het beschermde zeegebied zal financieren.”
Wat proberen ze te beschermen?
Het gaat om een uitgestrekt diepzee-ecosysteem met een overvloed aan zeedieren.
In 2017 vond een Pristine Seas-expeditie plaats om de soortenrijkdom van de nationale wateren van Ascension vast te stellen. Expeditieleider Paul Rose was zo onder de indruk dat hij nauwelijks kon besluiten welke soort hij als eerste zou afstrepen. Zeldzame haaien, migrerende tonijn en zelfs onbekende planktonsoorten werden gespot.
Rose: “Het is er ongelooflijk mooi en de overvloed aan onderwaterleven is gewoon geweldig.”
Het idee dat er in de diepte onder je een enorme bergketen verscholen ligt, “geeft je een energiek, schitterend en krachtig gevoel,” voegt hij eraan toe.
Het nieuwe beschermde zeegebied wordt verboden voor commerciële visserij en winningsindustrieën. Volgens deskundigen dragen beschermde zeegebieden eraan bij dat belangrijke vispopulaties op peil blijven. Ze kunnen een zogeheten ‘spill-overeffect’ hebben. Een bloeiende visstand in een beschermd zeegebied leidt tot een vruchtbare visserij in regio’s waar commerciële visserij legaal is.
“Er bestaat geen twijfel over. Om te overleven moeten we eiwitten uit de zee blijven halen,” aldus Rose. “Beschermde zeegebieden zorgen ervoor dat er voor iedereen meer vis is.”
Park op papier en in de praktijk
De Britse overheid is er voorstander van dat dertig procent van de oceanen tegen 2030 is beschermd. En de deadline van de VN om tegen 2020 tien procent van de oceanen te beschermen komt snel dichterbij.
De eerdere kritiek op beschermde zeegebieden was dat ze ‘papieren parken’ waren. Ze waren op papier vastgelegd, maar werden niet bewaakt of gehandhaafd.
Gahan is optimistisch en denkt dat het beschermde zeegebied van Ascension een toonbeeld kan worden voor een geslaagde instandhouding van het mariene milieu. Dat komt mede doordat het reservaat de steun kreeg van de bevolking. Op het eiland wonen minder dan duizend mensen. De meeste werken op de militaire basis op het eiland of in de lokale handel. Er is geen inheemse bevolking.
Het beschermde zeegebied wordt voornamelijk bewaakt door middel van satellietcontrole.
“Jaren geleden konden we illegale activiteiten alleen ontdekken met vliegtuigen of patrouillevaartuigen,” aldus Rose. “Nu beschikken we over een zeer effectieve satellietcontrole.”
De 150.000 pond die elk jaar nodig is om het beschermde zeegebied in stand te houden, gaat naar enkele waarnemers, een patrouillevaartuig en patrouilles.
“Als de Britse overheid niet betaalt, zal het gebied al snel een papieren park worden. Er zijn dan geen waarnemers, boot en infrastructuur voor de handhaving,” waarschuwt Gahan.
Dit artikel werd oorspronkelijk op 26 augustus 2019 in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
