Dit verhaal van National Geographic werd geproduceerd in het kader van een samenwerkingsverband met Rolex, ter bevordering van natuuronderzoek en natuurbehoud. Beide organisaties zijn gericht op het gezamenlijk ondersteunen van ervaren natuuronderzoekers, het begeleiden van beginnende onderzoekers en het beschermen van de wonderen der natuur.

De meeste alpinisten trainen hun hele leven om eens de Mount Everest te kunnen beklimmen, maar Chhirring Dhenduk Bhote lijkt ervoor geboren te zijn. Hij komt uit een dorpje in het oosten van Nepal dat ligt ingeklemd tussen de bergen Kangchenjunga en Makalu, respectievelijk de op twee na en op vier na hoogste berg ter wereld.

Met zijn 8848 meter hoogte, even ten westen van de Makalu, is de Mount Everest de hoogste berg op aarde. Het is ook een van de toppen van de Himalaya waarop Bhote onder de meest extreme omstandigheden reddingsoperaties heeft verricht.

Wanneer alpinisten tijdens hun beklimming in de problemen komen, sturen ze een noodoproep naar hulporganisaties in de regio. Bergbeklimmen is een extreem gevaarlijke sport, waarbij bijna elk jaar doden vallen. Het is zó gevaarlijk dat veel klimmers vóór het begin van hun avontuur een speciale verzekering moeten afsluiten.

Wanneer Bhote en de andere leden van zijn reddingsteam een noodoproep binnenkrijgen, komen ze meteen in actie. Ze zoeken per helikopter naar de klimmers in nood. Als ze ter plekke niet veilig kunnen landen, gebruiken ze een techniek genaamd ‘lange-lijnredding’: een lange kabelhaspel wordt uitgerold, waarna Bhote naar het slachtoffer onder hem abseilt. Daar bevestigt hij hem of haar aan het einde van de kabel, of de klimmer nu bij bewustzijn is of niet. Vervolgens worden redder en slachtoffer – zo’n tien meter onder de helikopter bungelend – naar de dichtstbijzijnde medische hulppost gevlogen.

Het is fysiek uitputtend werk met veel stress. Maar Bhote behoort tot de beste redders van de regio: sinds 2008 heeft hij 21 van de 35 ‘lange-lijnreddingen’ in de Himalaya verricht. Bhote werd als lange-lijnredder opgeleid in Zwitserland, maar hij wijst ook op zijn natuurlijke vertrouwdheid met de bergen. En hoewel hij veel succesvolle reddingen op zijn naam heeft staan, zijn hij en zijn team niet altijd in staat om klimmers in nood op tijd te bereiken en hun levens te redden.

Edmund Hillary en Tenzing Norgay die in 1953 als eersten het dak van de wereld bereikten lachen breed en poseren in hun klimuitrusting voor deze foto die enkele weken na hun beroemde beklimming werd gemaakt in Kathmandu Nepal

“Als ik een dode moet oppikken, voelt m’n hart zeer koud aan en ben ik erg bedroefd,” zei Bhote in een video die werd gemaakt door documentairemaker DJ Clark. Op veel van zijn reddingsmissies worden levens gered, maar als dat niet lukt, voelt Bhote zich verplicht om het lichaam op z’n minst terug te kunnen geven aan de familie van de alpinist.

Riskant avontuur

Het beklimmen van de Mount Everest is een extreem uitdagende onderneming. Bhote kan het weten, want hij heeft het tweemaal gedaan. Maar door slecht weer kan een mooie beklimming in een oogwenk veranderen in een ramp.

De Himalayan Database houdt het aantal mensen bij dat sinds 1921 op de Everest is omgekomen. Alleen al in 2017 stierven er zeven alpinisten, maar een van de dodelijkste jaren was 2014, toen zeventien bergbeklimmers omkwamen, het merendeel bij een lawine. Bij een andere lawine, die in 2015 werd uitgelokt door een aardbeving, werden vijftien alpinisten gedood.

Lawines behoren tot de meer gebruikelijke redenen waarom bergbeklimmers tijdens het beklimmen van bergen als de Everest het leven laten, maar in het algemeen kunnen doodsoorzaken en verwondingen worden gezien als noodlottige gebeurtenissen: instortingen, vallen, uitputting en ziekten. Ook verdwijnt er af en toe iemand spoorloos.

Uitdagende taak

Voor DJ Clark was zijn ontmoeting met Bhote een gelukkige samenloop van omstandigheden. Vorig jaar was hij in Nepal om voor National Geographic een project voor het beschermen van olifanten te filmen toen een wederzijdse kennis hem in contact bracht met Bhote. Eerder had Clark andere lange-lijnredders ontmoet, maar hij vond Bhote de meest indrukwekkende van deze specialisten, vanwege zijn succesvolle reddingen en zijn passie.

Om Bhote’s reddingsmissies op film vast te leggen moest Clark wachten totdat er iemand in nood raakte. Voor de in Hongkong wonende Clark leek de logistiek van het filmen op deze hoogte vrijwel ondoenlijk, dus veel van de beelden die tijdens Bhote’s reddingsmissies zijn gemaakt, zijn afkomstig van de helmcamera op diens helm of werden door collega-redders vanuit de helikopter gemaakt.

“Hij is echt gepassioneerd in zijn streven om Nepal tot een veilige plek voor bergbeklimmers te maken,” zei Clark.

In de afzienbare toekomst is Bhote van plan om reddingsmissies te blijven uitvoeren, en hij en zijn team hopen hun eigen grondstation voor reddingsoperaties te kunnen opzetten. Als ze eenmaal over meer mankracht beschikken, zo vertelde hij in de video van Clark, kunnen ze “overal in actie komen.”