Heb je weleens in een afgelegen bergvallei op de top van een kom met maagdelijke poedersneeuw willen staan? Of op een steile berghelling die helemaal voor jou en jouw maten is? Iedere skiër droomt ervan, maar voor heliskiërs is het de werkelijkheid. De vrijheid van het vliegen biedt de gelegenheid te ontsnappen aan lange rijen voor de skilift en om magnifieke routes te skiën die sinds de laatste sneeuwval ongerept zijn gebleven – of dat misschien altijd zijn geweest.
Je mag je dan als de ster in een skifilm voelen, maar je hoeft geen pro te zijn om te heliskiën. Betrouwbare touroperators bieden allerlei opties en nemen zorgen over lijf en leden weg. Heliskiën is lang niet zo gevaarlijk als het lijkt en je krijgt altijd instructies met het oog op de sneeuwveiligheid. Kom wel in je beste vorm, want op een dagje heliskiën kun je zomaar zesduizend meter hoogteverschil overbruggen.
Er zijn natuurlijk echte gevaren waarmee je rekening moet houden en veel daarvan hebben te maken met weerscyclussen en het sneeuwpak. Helikopters kunnen niet vliegen wanneer het weer niet meewerkt en gidsen skiën niet op hellingen die instabiel zijn. Dagen waarop niet wordt gevlogen, behoren tot de risico’s, dus als je een trip naar een van onderstaande poedersneeuwparadijzen plant, zorg dan wel voor een goede reis- en annuleringsverzekering.
The Bugaboos (British Columbia, Canada)
Heliskiën werd geboren in The Bugaboos, een berggebied in het Canadese British Columbia. Het was hier dat bergbeklimmer en heliskipionier Hans Gmoser de sport begon te ontwikkelen. Het bedrijf dat hij oprichtte, Canadian Mountain Holidays (CMH), is voor nieuwkomers misschien nog steeds de beste optie om hun eigen heliski-avontuur te beginnen.
CMH heeft tientallen luxe berghutten voor all-in-verblijven, verspreid over vierduizend vierkante kilometer berggebied, een wintersportspeeltuin ter grootte van Zwitserland. Zes van die lodges bieden een poedersneeuwcursus van één week aan, voor gevorderde en ervaren skiërs die dit afgelegen terrein willen leren kennen. Voor kenners is er tussen december en april een keur aan hellingen, kommen en bossen met diepe sneeuw om van de te genieten – en trainingen door experts om ze nog beter te kunnen nemen.
In de minder dichte bossen van British Columbia vind je betere mogelijkheden om tussen bomen te skiën dan waar dan ook. De bomen bieden ook bescherming tegen het veranderlijke weer, waardoor er zelfs nog geskied kan worden wanneer de zichtbaarheid boven de boomgrens slecht is.
Zuidelijke Alpen (Nieuw-Zeeland)
Heliskiën in Nieuw-Zeeland is dan weer net wat anders, en niet alleen maar omdat het in de periode plaatsvindt wanneer skiërs van het noordelijk halfrond meestal op de mountainbike zitten – tussen juni en september. In plaats van de afgelegen berghutten met all-in-verblijf die in Noord-Amerika de toon aangeven, biedt Nieuw-Zeeland betaalbare avonturen vanuit wintersportcentra als Queenstown, Methven, Wanaka en Mount Cook.
Skiërs kunnen overnachten waar ze maar willen – in stoere berghutten of luxehotels – en kunnen afhankelijk van het weer dagelijks kiezen uit verschillende avonturen. De vele heliski-operators in het land begeleiden klanten van hotel naar helipad en bieden een van tevoren vastgesteld aantal afdalingen aan, aangepast aan de (toenemende) vaardigheden van de skiërs. Meestal is er ook een onvergetelijke picknick op de bergtop inbegrepen.
De Zuidelijke Alpen zijn niet zo hoog als de grote bergketens in de rest van de wereld, maar als het gaat om spectaculaire berglandschappen, doen ze voor geen van deze gebieden onder. Door het trainingssysteem van telkens één dag is jouw heliski-ervaring een geleidelijk (en zeer betaalbaar) leerproces. Tenzij je natuurlijk steeds weer bijtekent, wat niet helemaal onwaarschijnlijk is.
Schiereiland Troll (IJsland)
In de bergen op het schiereiland Troll huizen misschien wel wezens uit de IJslandse sagen, of misschien ook niet. Wat er zeker te vinden is, is een reusachtige speeltuin van couloirs, hellingen en weidse gletsjers waar zelden (of nooit) is geskied. Deze bergen mogen dan niet hoger dan 1500 meter zijn, ze bieden wel meer dan genoeg verticaal plezier, want skiërs slingeren zich helemaal naar de Atlantische kust naar beneden. De gidsen van IJslands eerste touroperator, Arctic Heli-Skiing, kunnen je trainen in het skiën in verse, diepe sneeuw – en je het een en ander vertellen over de fascinerende cultuur van dit land.
In deze kustbergen vind je doorgaans van februari tot half april veel dagen met poedersneeuw en ook een winters nachtleven, met vulkanische warmwaterbronnen om in te baden en het noorderlicht om te bewonderen.
Van april tot juni zijn de dagen op IJsland extra lang. Tegen het einde van het seizoen kun je misschien zelfs tot middernacht skiën en daarbij de gloeiende noorderzon in de oceaan zien verzinken. Hij gaat niet helemaal onder, maar neemt een korte duik om daarna een nieuwe skidag in te luiden – als je kuitspieren het dan nog aankunnen.
Valdez en Haines (Alaska, VS)
Zelfs op je eerste trip naar Alaska is meteen duidelijk dat de imposante berghellingen bij Haines overweldigend zijn. Je treedt dan ook in de skisporen van professionals, want het is in deze bergen dat spectaculaire opnames van de beste skiërs ter wereld worden gemaakt, door legendarische firma’s als Teton Gravity Research en Matchstick Productions. Het adembenemende terrein is gezegend met een permanent sneeuwpak in de Saint Elias Range, die al het vocht van de naburige oceaan gretig in de vorm van sneeuw verzameld. Haines is geen plek voor beginners, maar als je genoeg getraind hebt om deze hellingen te kunnen uitproberen, zullen de topgidsen van dit gebied je leren hoe je ze met verve kunt nemen – en dat zo veilig mogelijk. Als je eenmaal een expert bent geworden, kun je hier zelfs tot gids worden opgeleid.
Het andere heliski-mekka van Alaska is de streek rond Valdez, waar het ondanks de aanwezigheid van meerdere helitouroperators allesbehalve druk is. Een van die operators, het eerbiedwaardige Dean Cummings’ H20 Guides, biedt toegang tot een weids stuk van de Chugach Mountains, zo groot als ongeveer een derde van Nederland. Ook de skiroutes van Alaska zijn buitenmaats, met hellingen, passages, gletsjers en bossen die kunnen bogen op een gemiddeld verticaal verval van 900 tot 1500 meter – en dat alles begraven onder bijna achttien meter aan verse sneeuw per jaar. Wanneer je eenmaal hebt geleerd om op dit soort terrein te skiën zullen de plaatselijke heuvels in jouw land wat gewoontjes lijken.
Omdat de winters in dit hoge noorden erg koud en donker zijn, begint het heliskiseizoen pas halverwege maart-april. En omdat we het over Alaska hebben, vallen er wat meer dagen uit dan gewoonlijk – maar waar anders kun je leren om een sledehondenteam te mennen?
