De eerste beelden: Peru’s zeldzame, ongeplunderde koninklijke graftombe.

De Wari stichtten het oudste rijk in Zuid-Amerika tussen 700 en 1000 na Chr. en hun hoofdstad in de Andes had meer inwoners dan Parijs rond die tijd. Vandaag kondigt de Peruaanse minister van Cultuur officieel de ontdekking aan, door een team van Poolse en Peruaanse onderzoekers, van de eerste keizerlijke Wari grafkamer die nooit geplunderd is. In totaal vond het archeologische team de overblijfselen van 63 personen, waaronder drie Wari koninginnen.

De Peruaanse mededirecteur Roberto Pimentel Nita (links), bioarcheoloog Dr. Wiesław Więckowski (midden) en archeoloog Dr. Patrycja Prządka-Giersz (rechts) beginnen de eerste lagen met menselijke resten op te graven in de belangrijkste kamer. Op de voorgrond steekt een massieve houten strijdknots uit de kamer - een oude markering van de grafkamer. Toen het team deze vond, zegt de archeoloog Milosz Giersz van de universiteit van Warschau “wisten we dat we het belangrijkste mausoleum gevonden hadden”.

Omdat ze beschermd werden door een bovenlaag van 30 ton losse stenen lagen de overblijfselen van de Wari koningin nog precies waar de Wari rouwstoet haar zo'n 1.200 jaar geleden had achtergelaten. Archeoloog Krzysztof Makowski Hanula, de wetenschappelijke adviseur van het project, beschrijft het mausoleum als een pantheon, waar alle leden van adel van de Wari in de regio werden begraven.

Bedienden van de Wari zetten bijna elke dode in de zittende houding, en voorzagen ze daarna van kostbare bezittingen in geweven stof van lamawol en katoen. Maar archeologen vonden zes van de lichamen in een uitgestrekte positie. Dit zijn wellicht mensenoffers of geschenken aan de goden geweest.

Toen archeologen een zijkamer uitgroeven vonden ze de resten van een Wari koningin en de nodige koninklijke voorwerpen, waaronder een in felle kleuren geschilderde keramische fles (rechts) en een albasten mok (links).

Met zijn ogen wijd opengesperd staart een geschilderde Wari heerser voor zich uit vanaf de zijkant van een 1.200 jaar oude keramische fles die gevonden werd bij de resten van een Wari koningin. Giersz en zijn collega's denken dat de Wari het lichaam van de koningin na haar dood tentoon hebben gesteld in een koninklijke vooroudercultus.

De pas ontdekte tombe bevatte vele bijzondere schatten, waaronder deze mok die uit albast is gesneden. Het is de enige mok in zijn soort die bekend is van oude vindplaatsen in de Andes.

Nog onder het zand wachten snoeren met haledelstenen kralen uit de tombe tot ze worden schoongemaakt en geconserveerd.

Een van de dingen die de archeologen verbaasde en verheugde was de fantastische conditie waarin de houten voorwerpen bewaard zijn gebleven in de keizerlijke tombe. Zo'n 1200 jaar geleden sneed een Wari kunstenaar een bovennatuurlijk gevleugeld wezen in het handvat van deze lepel van een wever.

Gebogen over zijn werk in de grafkamer poetst archeoloog Milosz Giersz zand en modder van een klein rieten doosje. Giersz en zijn collega's vonden gouden weefgereedschap verstopt in zulke doosjes. De Wari koninginnen weefden met gouden gereedschappen nemen ze nu aan.