Of het nu de nieuwste fitness-trend is of een vorm van mindfulness (of een beetje van beide), het nemen van een ‘bosbad’ wordt steeds populairder. De term dook in de jaren tachtig van de vorige eeuw op in Japan, als een fysieke en mentale oefening genaamd shinrin-yoku (‘baden in het bos’ of ‘het in je opnemen van het bos’). Het doel was tweeledig: als milieuvriendelijke remedie tegen burn-out voor de tech-generatie en als inspiratie voor stedelingen die weer in contact wilden komen met de wouden van het land.
De Japanners omarmden deze nieuw vorm van ecotherapie al snel en in de jaren negentig begonnen onderzoekers de fysiologische voordelen van het bosbaden te bestuderen, waarbij ze aantoonden wat we eigenlijk al wisten: dat het goed voor ons is om tijd in de natuur door te brengen. Hoewel de term shinrin-yoku uit Japan komt, is het concept aan de basis van het bosbaden niet exclusief Japans; in veel culturen wordt het belang van de natuurlijke omgeving voor de menselijke gezondheid erkend.
Bosbaden is niet alleen bedoeld voor liefhebbers van de wilde natuur; het kan zo eenvoudig zijn als een wandeling door welke natuurlijke omgeving dan ook, waarbij de wandelaar die omgeving bewust in zich opneemt. Voor een meer doelgerichte ervaring kun je samen met een getrainde gids een meditatief en ecotherapeutisch uitstapje van twee tot drie uur maken. Hieronder vind je vijf bestemmingen waar je het bosbaden kunt uitproberen.
Adirondacks, New York
Bosbaders hebben in het Adirondack Park volop ruimte om door dit natuurgebied te zwerven. Het park strekt zich uit over een gebied van 2,4 miljoen hectare in de staat New York, telt meer dan honderd bergtoppen en ruim 3200 kilometer aan wandelpaden en is het grootste beschermde natuurgebied in de aan elkaar grenzende staten van de Verenigde Staten. De groenblijvende bomen die hier van nature groeien, geuren heerlijk en stoten daarbij hoge concentraties fytonciden uit, druppeltjes vluchtige oliën die in de lucht zweven en tot een natuurlijke versterking van het afweersysteem leiden. Het positieve effect van deze ‘douche’ van fytonciden op de gezondheid kan wekenlang aanhouden. De dennennaalden van groenblijvende bomen zijn rijk aan antioxidanten en vitamine-C, en sommige – waaronder die van de spar, de oostelijke hemlockspar, balsembomen en dennen – kunnen als thee worden getrokken en gedronken.
Helene Gibbens en Suzanne Weirich, gediplomeerde bostherapiegidsen van Adirondack Riverwalking, bieden het hele jaar door bosbaadtours rond Lake Placid en Saranac Lake aan, en ook in het Wild Center, het bekroonde natuurmuseum van de Adirondacks. Plaatselijke tip: tot de topattractie van dit gebied behoren het bekijken van de herfsttooi van de wouden en het wandelen op sneeuwschoenen.
Costa Rica
Meer dan de helft van Costa Rica is bedekt met jungle, dus is dit land een paradijs voor bosbaders. Bijna zes procent van de wereldwijde biodiversiteit is geconcentreerd in dit land, dus of je nu door een mistig nevelwoud in Monteverde loopt, over hangbruggen in het bladerdak van de bossen bij de vulkaan Arenal klautert, een junglepad door laaglandbos langs de rivier de Sarapiqui bewandelt of een beschermd bos even buiten de hoofdstad San José verkent – overal vind je gelegenheid om wilde dieren te spotten en je zintuigen te laven aan de natuur.
Bosbaadwandelingen met gids worden aangeboden door Sentir Natural en staan onder leiding van de plaatselijke natuurkenner Manuela Siegfried, de eerste gediplomeerde gids van de Association of Nature and Forest Therapy in Costa Rica.
Nieuw-Zeeland
Sta naast levende legenden in het Waipoua Forest op het Noordereiland, waar ’s werelds oudste en hoogste kauri-bomen groeien. De kauri is heilig voor de Māori’s en wordt beschouwd als ‘beschermer van het woud’. In dit bos wordt de overgang van de dag naar de nacht begeleid met Māori-liederen en -vertellingen. Footprints Waipoua organiseert wandelingen tussen de kauri-bomen, waaronder de Twilight Encounter onder leiding van Māori-gidsen.
Kenia
Je associeert dit Oost-Afrikaanse land misschien niet meteen met bosbaden, maar in de Matthews Range in het district Laikipia van de Riftvallei herbergen oeroude wouden inheemse bomen als ceders, wilde orchideeën, ruim 350 vogelsoorten, olifanten en een van de weinige populaties van brazzameerkatten in het land – allemaal ingrediënten voor een weldadig bad voor de zintuigen. Boswandelingen met een gids vanuit het Kitich Forest Camp worden geleid door plaatselijke Samburu-spoorzoekers met een aangeboren kennis van de geluiden, geuren en aanblikken van het woud.
Hawaï
In de Hawaïaanse cultuur staat een diepe band met de ’āina(het land) centraal. De jungle hier wordt van oudsher aanbeden als een leven voortbrengende eenheid die voorziet in natuurlijke hulpbronnen en spirituele noden. Het is niet moeilijk om te zien hoe de overvloed aan aromatische bloemen, medicinale planten als de māmakien 175 inheemse boomsoorten – waarvan de meerderheid uitsluitend op deze afgelegen eilandketen groeit – reizigers en bewoners ertoe aanzet om stil te staan bij al deze pracht en de geur van tuberozen op te snuiven. Op Hawaï is er volop gelegenheid een natuurbad te nemen. Kies een plekje onder een banyan-boom en geniet van de ziltige zeelucht. Rust uit naast een Plumeriaen adem de zoete geur van deze plant in. Of onderneem een boswandeling met Forest Bathing Hawai’i, onder leiding van Phyllis Look, de eerste gediplomeerde gids in de Amerikaanse eilandstaat die door de Association of Nature and Forest Therapy is erkend.
Sunny Fitzgerald is freelance-journaliste en specialiste in duurzaam reizen en schrijft geregeld voor het tijdschrift Kama’aina. Volg haar op Instagram.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
