Vier fietsers reden op een frisse middag met hun mountainbikes over de kronkelige weg langs de zuidoever van Lake Wanaka. In dit deel van het bergachtige Zuidereiland van Nieuw-Zeeland is het in april vaak zonnig en rijden er in de weekends auto's, bussen en campers met toeristen naar de parkeerplaats bij Mount Aspiring National Park. Maar op deze zaterdagmiddag kwam er niet één auto langs, waardoor de fietsers midden op de weg konden rijden.
De lege weg was slechts één voorbeeld van het resolute antwoord van Nieuw-Zeeland op de COVID-19-epidemie. Door de strikte lockdownvoorschriften bleven de lichten uit en de terrassen leeg bij de pubs, cafés en winkels in het centrum van Wanaka, en geel politielint versperde de toegang tot het skatepark en de speeltuin waarin de schommels waren vastgebonden om kinderen niet in de verleiding te brengen. Niet dat er nou veel kans bestond dat mensen de regels aan hun laars zouden lappen: op een enkele eenzame jogger of een echtpaar dat even een luchtje ging scheppen na, waren de straten net zo verlaten als een set van The Walking Dead.
Op de weg naar Mount Aspiring stapten de fietsers, waar ik er een van was, af bij Glendhu Bay, waar een bord de ingang markeerde van het nieuwste mountainbikepark van Nieuw-Zeeland, Bike Glendhu. Een versperring met een handgeschilderd ‘Gesloten’-bord blokkeerde de toegang via de boerderij-oprit; een stukje fietspad slingerde verleidelijk tussen de begroeiing op de berghelling boven ons om daarna te verdwijnen tussen puntige bergtoppen.
Hoewel er in 2019 bijna vier miljoen bezoekers (ongeveer evenveel als tachtig procent van de inwoners) naar Nieuw-Zeeland kwamen voor dit soort ongerepte natuur, zag het land zich door COVID-19 gedwongen om niet alleen dit soort parken, maar ook de grenzen te sluiten. Het meeste dat deze fietsers zouden meekrijgen van de prachtige Southern Alps, was het lege, verharde fietspad van en naar het stadje.
Over de weg kwam een slanke kiwi met een bruine kuif aanlopen. Het was John McRea, de eigenaar van Glendhu Station, de boerderij waarop het bikepark is aangelegd. Hij was net een rondje gaan hardlopen over de paden van het park en was op weg naar huis. “Er komt hier maar weinig verkeer, behalve dan een paar mountainbikers per dag. Ik heb de versperring neergezet zodat ze hopelijk het park niet ingaan,” vertelde hij terwijl hij op veilige afstand van ons bleef. “Ik vind het verschrikkelijk dat het park dicht is. Maar het is nu het beste als iedereen thuisblijft.”
Een succesvolle aanpak
Als er al een lichtpuntje te vinden is in de wereldwijde reactie op de pandemie, dan is dat in Nieuw-Zeeland. Terwijl over de hele wereld regeringen weifelend reageerden en het aantal virusgevallen schrikbarend steeg, heeft Nieuw-Zeeland een vastberaden, wetenschappelijk verantwoord voorbeeld gegeven. Hoewel het land tot 3 februari (een dag langer dan de Verenigde Staten) reizigers uit China toeliet, en het er medio maart naar uitzag dat het uit de hand zou lopen met het aantal ziektegevallen, lijkt het erop dat de COVID-19-epidemie via een serie beperkende maatregelen onder controle is gebracht.
Vanaf 15 maart stelde het land een verplichte quarantaine in voor alle reizigers. Op dat moment was dat een van de strengste maatregelen ter wereld, hoewel er toen in het hele land pas zes mensen ziek waren. Slechts tien dagen later werd er een totale lockdown voor het hele land afgekondigd, inclusief een verbod op binnenlandse reizen. De Level 4-beperkingen betekenden dat alleen supermarkten, drogisterijen en apothekers, ziekenhuizen en benzinepompen open mochten zijn. Het verkeer werd aan banden gelegd en sociale contacten moesten zich beperken tot personen binnen het huishouden.
“We moeten het gevecht aangaan door hard en vroeg toe te slaan,” zei premier Jacinda Ardern in een nationale toespraak op 14 maart.
Mijn vrouw en ik kwamen per ongeluk in deze beperkingen terecht. Zij, reportagefotograaf, en ik, reisschrijver, vlogen voor opdrachten naar Nieuw-Zeeland nadat we vanuit Amerika, Nieuw-Zeeland en Australië te horen hadden gekregen dat er geen beperkingen te verwachten waren. Maar tussen het moment dat we van huis vertrokken en het moment dat we arriveerden, besloot Nieuw-Zeeland reizigers een quarantaine op te leggen. En voordat we nieuwe tickets voor de terugreis konden kopen, had het land alle vormen van reizen volledig stilgelegd. Net als naar schatting ruim honderdduizend andere internationale reizigers zaten we vast.
De plotselinge beperkingen hadden paniek kunnen veroorzaken. Maar de 39-jarige Ardern, oftewel ‘Jaz’ zoals haar koosnaam is, legde iedere dag duidelijke en precieze verklaringen af over de situatie, daarin bijgestaan door een team van wetenschappers en zorgverleners. Ze maakte enkele dagen na het ingaan van de lockdown bekend dat Nieuw-Zeeland van plan was om COVID-19 helemaal uit te bannen, in plaats van de overdracht van het virus alleen te vertragen. Dit moest gebeuren door te voorkomen dat er nieuwe gevallen het land zouden binnenkomen en door de verspreiding van bestaande gevallen tegen te gaan via beperkingen. “Wij hebben de mogelijkheid om iets te doen wat nog geen ander land gelukt is: het virus uitroeien,” zei Ardern in een van haar dagelijkse briefings.
Voor een buitenstaander in Nieuw-Zeeland was het interessant om te zien dat het hele land zich aan de nieuwe regels hield. Vanaf dag één van de lockdown waren de straten en snelwegen leeg, waren de winkels gesloten en bleef iedereen thuis. “Ik denk dat het voor ons kiwi's makkelijker is om ons aan de maatregelen te houden omdat wij vertrouwen hebben in onze leiders,” vertelde Sue Webster me. Zij is de eigenares van de Airbnb waar mijn vrouw en ik bijna een maand verbleven.
Het plan lijkt te hebben gewerkt. Het aantal besmettingen in de eilandenstaat met zijn 4,9 miljoen inwoners liep gestaag terug van maximaal 146 per dag eind maart tot slechts enkele gevallen per dag medio april. Alles bij elkaar zijn er in Nieuw-Zeeland hoogstens 1.476 ziektegevallen geweest en kostte het virus negentien mensen het leven. Op 26 april bereikte het land een keerpunt: toen werden voor het eerst in zes weken geen nieuwe COVID-19-gevallen en geen besmettingen door bestaande gevallen gemeld, hoewel er op 30 april zeven nieuwe gevallen bleken te zijn.
Toch durfde de regerering het vanwege dat lage aantal nieuwe gevallen aan om de beperkende maatregelen af te schalen naarLevel 3. Op 28 april maakte Ardern bekend dat het virus was uitgebannen,waarbij ze later uitlegde dat “uitbanning niet hetzelfde is als nul zieken. “We moeten COVID-19 blijven onderdrukken totdat er een vaccin is.”
Een leven na het coronavirus?
Hoewel Nieuw-Zeeland zelfverzekerd meldt dat van COVID-19 verlost is, is succes niet verzekerd. Landen als Singapore, waar het virus onder controle leek, kregen daarna te maken met een tweede besmettingsgolf. En China, dat de uitbraak volledig leek te hebben gestopt, kampt nu met nieuwe besmettingshaarden.
En zelfs als het Nieuw-Zeeland zou lukken om COVID-19 helemaal uit te roeien, dan staan het land nog de nodige problemen te wachten. Als het land eenmaal virusvrij is, dan moet het de grenzen volledig sluiten voor bezoekers totdat er een vaccin is dat grootschalig kan worden verspreid - of het risico lopen op nieuwe besmettingen. Dat is een somber vooruitzicht voor een land waar toerisme, de grootste exportindustrie van Nieuw-Zeeland wat betreft inkomsten in vreemde valuta, goed is voor tien procent van het bbp en bijna vijftien procent van de werkgelegenheid. Honderdduizenden banen staan op de tocht en volgens de prognoses duurt het tot minstens 2024 voordat de Nieuw-Zeelandse economie is hersteld.
En toch blijkt uit een recente enquête dat 87 procent van de Nieuw-Zeelanders achter de regering staat als het gaat om de aanpak van de crisis. Nu ik een maand in het land heb doorgebracht tijdens de lockdown, snap ik wel waarom: het was rustig en schoon op straat, de publieke diensten functioneerden, de winkels waren goed bevoorraad en vooral: het risico dat ik COVID-19 zou oplopen leek gering en leek ook steeds kleiner te worden.
Toen ik uiteindelijk een vlucht naar huis kon boeken, vroeg ik me af of ik eigenlijk wel weg wilde uit Nieuw-Zeeland. Ondanks het feit dat we de paden van Bike Glendhu niet konden uitproberen, bleef de rust van dat ritje over de weg naar Mount Aspiring nog lang in mijn gedachten.
Eenmaal weer thuis nam ik contact op met Charlie Cochrane, de manager van Bike Glendhu, om te vragen hoe het met het park ging. “Net als bij de meeste bedrijven hier komt er helemaal geen geld binnen, wat voor een enorme druk zorgt. Dat maakt groei zeker moeilijker,” vertelde Cochrane me. Maar hij vertelde dat hij desondanks toch optimistisch was. “We vinden dat de regering de crisis heel goed heeft aangepakt, en we prijzen ons gelukkig dat we in Nieuw-Zeeland leven.”
Aaron Gulley is een journalist die in Santa Fe in de Amerikaanse staat New Mexico woont, Hij schrijft al twintig jaar over reizen, fietsen, en sport en gezondheid en is te volgen op Instagram.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
