kasteel de haar in utrecht
Frans Lemmens//Getty Images
Het oudste kasteel van Nederland ligt in Utrecht. In 1319 werd voor het eerst over Kasteel de Haar geschreven, dat waarschijnlijk werd gesticht in de dertiende eeuw.

Zin in een dagje uit vol vaderlandse geschiedenis? In de provincie Utrecht vind je tientallen kastelen op fietsafstand van elkaar, een rit van ongeveer 75 kilometer (of veertig kilometer als je Kasteel de Haar overslaat). Dus bestijg het zadel en maak je klaar voor een tocht langs onze vijf favorieten kastelen in Utrecht.

1. Kasteel de Haar: het oudste kasteel van Nederland

    We trappen af met Kasteel de Haar. Wie op kastelenjacht gaat in Utrecht mag het oudste kasteel van Nederland niet overslaan. De eerste vermelding van dit Utrechtse kasteel in de geschiedenisboeken stamt uit 1391. Al zag De Haar er in de Middeleeuwen wel wat anders uit dan nu. Oorlogen en stormen verwoestten het kasteel volledig, waarna het in de negentiende eeuw weer werd herbouwd. Architect Pierre Cuypers was verantwoordelijk voor het ontwerp en koos ervoor de vijfhoekige vorm van het oude kasteel te behouden.

    2. Huis Doorn: ballingsoord van een Duitse keizer

    Na de eerste wereldoorlog vlucht Wilhelm II, de laatste Duitse keizer, naar Nederland en neemt hij zijn intrek in Huis Doorn. De voormalige waterburcht uit de veertiende eeuw was omgebouwd tot een drie verdiepingen tellend landhuis met achttien kamers. Wilhelm II putte uit de collecties van Duitse kastelen en paleizen in Berlijn en Potsdam om Huis Doorn aan te kleden. Deze keizerlijke inrichting is nog helemaal intact.

    Leestip: Middeleeuwse kastelen waren geen sprookjespaleizen. Zo ging het er écht aan toe

    3. Kasteel Renswoude: op de grens van Utrecht en Gelderland

    Kasteel Renswoude vind je in het oostelijke puntje van de provincie Utrecht, vlak bij Gelderland. Zowel het kasteel zelf als de twee aangrenzende bouwhuizen dateren uit 1654 en zijn opgetrokken in classicistische stijl. Renswoude is een kasteel van contrasten: aan de voorkant zie je klassieke kasteeltorens en rode luiken voor de ramen, terwijl de achterkant van het kasteel spierwit is en daardoor een heel andere uitstraling heeft.

    kasteel renswoude in utrecht
    ErikdeGraaf//Getty Images
    Kasteel Renswoude ligt langs de Grebbelinie, een voormalige waterlinie op de grens van Utrecht en Gelderland.

    4. Kasteel Amerongen op de Utrechtse Heuvelrug

    Op de Utrechtse Heuvelrug, in het plaatsje Amerongen, stond in de Middeleeuwen een kleine burcht. Tot Lodewijk XIV zijn troepen die kant opstuurde en het kasteel met de grond gelijk maakte. Inmiddels vind je op diezelfde plek Kasteel Amerongen, dat net als sommige andere kastelen in Utrecht is ontworpen door architect Pierre Cuypers.

    kasteel amerongen in utrecht
    vanbeets//Getty Images
    Architect Pierre Cuypers ontwierp kasteel Amerongen, dat op de Utrechtse Heuvelrug ligt.

    5. Kasteel Duurstede: sprookjesachtig kasteel in Utrecht

    De Fransen lieten in 1672 ook weinig heel van de binnenstad van Wijk bij Duurstede, maar lieten het kasteel in het dorp wel onaangetast achter. Op dat moment stond Kasteel Duurstede al jaren leeg en was het aardig in verval geraakt. In zowel de 19de, 20ste als de 21ste eeuw vonden er restauraties plaats om het kasteel in ere te herstellen. Nu is het weer een van de mooiste kastelen van Utrecht. Via een ophaalbrug loop je over de kasteelgracht naar de voordeur van dit sprookjesachtige kasteel, dat ook een rijksmonument is.

    Wil je toch de grens over, maar wel gewoon met de auto of de trein op pad? Zet dan deze zes middeleeuwse kastelen in Frankrijk op je bucketlist. Of waan je even in het buitenland in een van deze kastelen in Limburg.