Veel inwoners van Bottrop vonden de bouw van de Tetraeder in 1994 maar geldverspilling. Inmiddels is de zestig meter hoge uitkijktoren er niet meer weg te denken uit de voormalige industriestad in het Ruhrgebied. Bezoekers die zich niet laten weerhouden door de vierhonderd traptreden, kunnen zich wagen aan de klim naar de top van de stalen piramide, die is gebouwd op een steenberg.
Het Ruhrgebied 2.0
Bottrop ligt ongeveer tien kilometer ten noordwesten van Essen. Van de jaren dertig tot tachtig van de vorige eeuw was het Ruhrgebied het bloeiende hart van Duitslands kolen- en staalindustrie. Sporen van die bedrijvigheid zijn nog altijd in het landschap te zien. De industriële hoogtijdagen van het Ruhrgebied zijn inmiddels geteld, maar de regio is hard op weg om zichzelf opnieuw uit te vinden.
Bottrop kan niet tippen aan de geschiedenis van Berlijn, de indrukwekkende Dom van Keulen of de sfeer in München tijdens het Oktoberfest. Toch trekt het stadje elk jaar meer dan een miljoen bezoekers uit binnen- en buitenland. Veel van hen zijn nieuwsgierig naar de creatieve herbestemming van het industrieel erfgoed, dat wordt beschermd door de Europese Route van Industrieel Erfgoed (ERIH). Het netwerk telt bijna tweeduizend beschermde erfgoedlocaties in dertien landen.
Toen veel banen in de industriële sector in de jaren tachtig verloren gingen, kampte het sterk op de nijverheid leunende Bottrop wel even met een identiteitscrisis. ‘We besloten iets te bouwen dat houvast gaf in die roerige tijd,’ zegt Wolfgang Christ, de architect achter het ontwerp van de Tetraeder. Die aanpakmentaliteit zie je terug op veel plekken in het Ruhrgebied, dat op cultureel vlak een tweede jeugd doormaakt.
Oud erfgoed, nieuwe bestemming
In het nabijgelegen Essen vind je een andere belangrijke ERIH-stop: de Zeche en Kokerei Zollverein, een voormalige kolenmijn die in 2001 werd opgenomen op de werelderfgoedlijst van Unesco. In 1985 sloot de Zollverein (‘tolverbond’) zijn deuren. Later werd het complex omgevormd tot een centrum voor kunst, concerten, festivals en sport.
De kolen en noeste arbeid hebben plaatsgemaakt voor musea, kantoren, restaurants, een ijsbaan, een groot zwembad en zelfs een universiteit. Maar de oude schachtbokken, transportbanden en ander werktuig staan er nog altijd. Gepensioneerde mijnwerkers geven rondleidingen om bezoekers een idee te geven van het mijnwerkersbestaan. En ook hier kun je rekenen op een fraai uitzicht.
Ferropolis: de ijzeren stad
Een van de bijzonderste stops op de Europese Route van Industrieel Erfgoed is de Ferropolis. Met name de vijf gigantische graafmachines in dit openluchtmuseum in Gräfenhainichen (Saksen-Anhalt) lijken zo uit een sciencefictionfilm te komen.
De Ferropolis was een open bruinkoolmijn in het voormalige Oost-Duitsland. Nadat de mijn in de jaren negentig werd gesloten, bleven de machines in onbruik achter. Sinds jaar en dag is het complex het decor van een van de populairste muziekfestivals van Duitsland: Melt! Festival. In juli 2024 vindt de laatste editie plaats, maar er bestaat geen twijfel over dat de Ferropolis de thuishaven zal blijven van tal van festivals.
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.
