Het kasteel van Versailles is misschien wel de bekendste koninklijke residentie ter wereld. Het paleis even ten zuidwesten van Parijs verwelkomt jaarlijks meer dan 7 miljoen mensen. Bezoekers moeten soms tot wel 2 uur in de rij staan voordat ze het onderkomen van onder andere Marie Antoinette en Lodewijk XIV kunnen bewonderen.
Gezien de prachtige kasteeltuinen en het indrukwekkende interieur zijn zulke bezoekersaantallen niet vreemd, maar het massatoerisme doet misschien wel een beetje afbreuk aan de bezoekerservaring. Gelukkig is er een alternatief dat wat betreft allure niet onderdoet voor Versailles én waar het een stuk minder druk is. Daarvoor reizen we af naar Slot Sanssouci, in de Duitse stad Potsdam, even buiten Berlijn.
Slot Sanssouci, een paleis ‘zonder zorgen’
Slot Sanssouci was het zomerverblijf van Frederik de Grote, die in 1740 koning van Oost-Pruisen werd. Het paleis is gelegen in een park van bijna 300 hectare, ongeveer zo groot als de binnenstad van Utrecht.
De naam Sanssouci, ‘zonder zorgen’ in het Frans, weerspiegelt het verlangen van Frederik de Grote om te ontsnappen aan het drukke stadsleven. In het paleis, dat werd gebouwd tussen 1745 en 1748, kon hij zich terugtrekken. Het liefst hield Frederik zich er bezig met zijn hobby’s: hij was een fanatiek muzikant en schrijver, en was dol op kunst.
Het interieur en de tuinen van Sanssouci
Sanssouci is sfeervoller en minder statig dan het uitgestrekte Versailles, al is van ingetogenheid bepaald geen sprake. Het paleis is gelegen op een heuvel en voorzien van 12 rijkversierde kamers. De interieurs zijn een ode aan de rococo, een speelse stijl die een tegenreactie was op de strenge classicistische barok. Er zijn prachtige vergulde ornamenten, verfijnde kunstwerken en complexe houtsnijwerken te zien.
De omliggende terrastuinen bestaan uit 8 etages die in boemerangvorm van boven naar beneden lopen. Ze werden gebruikt om vijgen, druiven en andere vruchten te verbouwen. Een andere must-see is de Bildergalerie, een van de oudste museumgebouwen van Europa, met werken van Rubens, Van Dyck en Caravaggio.
Bezoekers kunnen er ook eer betuigen aan Frederik zelf, die op zijn eigen landgoed ligt begraven. Het is een traditie om aardappels op zijn graf te leggen: Frederik was de vorst die boeren in Pruisen aanspoorde de aardappel op grote schaal te telen.
Andere paleizen in Potsdam
Naast Sanssouci zijn er in de buurt van Potsdam meer paleizen en monumenten om te bezoeken:
- Neues Palais, werd gebouwd in 1769 om gasten te ontvangen. Met meer dan 200 kamers is het groter dan het nabijgelegen Sanssouci.
- Belvédère op de Pfingstberg, een poging van Frederik Willem IV van Pruisen om een stukje van Italië naar Potsdam te brengen. Op een heldere dag heb je vanaf de heuvel uitzicht over Berlijn.
- Cecilienhof, een in tudorstijl gebouwd paleis waar in 1945 de Conferentie van Potsdam werd georganiseerd. Tijdens deze historische bijeenkomst gingen de geallieerden in conclaaf over het lot van het verslagen Duitsland, wat leidde tot de verdeling van het land in bezettingszones. Het paleis is momenteel gesloten voor restauratie, maar het terrein is nog steeds te bezoeken.
- Slot Babelsberg, een neogotisch gebouw te midden van prachtige landschapsparken met meren en beekjes.
