Wie in Nederland of België ’s avonds naar de sterrenhemel tuurt, zal Alpha Centauri niet zien. Dit sterrensysteem is onzichtbaar voor vrijwel iedereen op het noordelijk halfrond, en toch is dit sterrencluster onze dichtstbijzijnde buur. Om Alpha Centauri te bereiken, hoef je ‘slechts’ vier lichtjaar te overbruggen.

Dit zijn de sterren van Alpha Centauri

Alpha Centauri is een sterrensysteem dat bestaat uit drie sterren die door de zwaartekracht bij elkaar blijven: Alpha Centauri A, B en C. Al is die laatste, het buitenbeentje van het stel, beter bekend onder de naam Proxima Centauri.

Hoe zit dat? Alpha Centauri A en B vormen samen een dubbelster en draaien rond een gedeeld zwaartepunt. Voor zo’n ronde hebben de sterren slechts 22 aardse dagen nodig. Onderzoekers van Cornell University berekenden in 2016 dat Alpha Centauri C een stuk verder weg staat en er 550.000 jaar over doet om rondom de twee andere sterren in het stelsel te bewegen.

Is er leven mogelijk op de exoplaneten van Alpha Centauri?

De drie sterren zijn niet het enige wat we aan zouden treffen op een hypothetische ruimtemissie naar Alpha Centauri. Wetenschappers ontdekten tot nu toe drie exoplaneten rondom de ster Proxima Centauri. Vooral de ontdekking van Proxima Centauri b in 2016 deed veel stof opwaaien. Deze planeet ligt immers in de leefbare zone van haar ster en is daardoor een interessante kandidaat in de zoektocht naar leven.

Toch is de kans niet bijster groot dat we ooit proximavrouwtjes en -mannetjes aantreffen op Proxima Centauri b: in 2019 ontdekten wetenschappers van de University of Colorado een grote zonnevlam op de ster Proxima Centauri. Die zorgt voor zo veel UV-straling dat leven zoals wij dat op aarde kennen er geen schijn van kans zou hebben. ‘Als er leven is op een van de planeten dicht bij Proxima Centauri, dan zal dat er heel anders uitzien dan het leven op aarde. Een mens zou op zo’n planeet niet overleven,’ zei astrofysicus Meredith MacGregor daarover.

De vloer is lava op Alpha Centauri Bb

Op de planeten rondom Proxima Centauri is de kans op leven dus klein. Maar er zweven nog meer exoplaneten rond in Alpha Centauri. Zijn de omstandigheden voor leven daar gunstiger? Door de in 2012 ontdekte planeet Alpha Centauri Bb kunnen we in ieder geval een streep zetten. Volgens NASA is het op deze planeet zó heet dat het oppervlak er volledig uit lava bestaat.

Op kandidaat-planeet Alpha Centauri Bc, die rond dezelfde ster draait en ongeveer even groot is als de aarde, zijn de omstandigheden mogelijk minder extreem. Maar dan moet nog wel worden bevestigd dat deze planeet ook daadwerkelijk bestaat.

Zo lang duurt een enkeltje aarde – Alpha Centauri

Torenhoge temperaturen, grote zonnevlammen en een oppervlak van lava zijn misschien niets eens de grootste obstakels in de zoektocht naar leven in Alpha Centauri. We moeten eerst nog maar eens in de buurt van dit sterrensysteem zien te komen, en dat is geen gemakkelijke opgave.

Volgens NASA zou Voyager 1, de eerste ruimtesonde die ons zonnestelsel verliet, er veertigduizend jaar over doen om de grens van ons zonnestelsel naar Alpha Centauri over te steken. Maar wie weet hangt de vlag er over dertigduizend jaar heel anders bij: de sterren en planeten van Alpha Centauri bewegen langzaam naar ons toe. Over dertigduizend jaar is de afstand tussen de aarde en onze buren in Alpha Centauri het kleinst. Nog even geduld dus.