Op een gemiddelde nacht is de ster Proxima Centauri met het blote oog niet zichtbaar. En dat terwijl de ster ‘maar’ vier lichtjaar bij ons vandaan staat: het is daarmee de dichtstbijzijnde ster buiten ons eigen zonnestelsel.

Waar zweeft Proxima Centauri rond?

Proxima Centauri is een rode dwerg, het type ster dat het meeste voorkomt, en maakt deel uit van het sterrensysteem Alpha Centauri. Hier vind je ook de sterren Alpha Centauri A en B. Hoewel Proxima Centauri, die ook wel Alpha Centauri C wordt genoemd, na onze zon de dichtstbijzijnde ster is, staat deze zeker niet om de hoek. Hoelang duurt een reis naar Proxima Centauri? Voyager 1, de eerste ruimtesonde die ooit ons zonnestelsel verliet, zou er 75.000 jaar over doen.

Leestip: 9 indrukwekkende foto’s van sterrenstelsels

Onze generatie zal dus niet meemaken dat astronauten in de buurt komen van Proxima Centauri, maar toch is deze ster bij wetenschappers een populair onderzoeksobject. Waarom? De planeten die rond de ster draaien beschikken over eigenschappen die leven mogelijk zouden kunnen maken.

De planeten van Proxima Centauri

Tot nu toe ontdekten wetenschappers drie planeten die rond Proxima Centauri draaien: de exoplaneten Proxima b, c en d. Vooral Proxima b, een superaarde die in veel opzichten op onze eigen planeet lijkt, is interessant in de zoektocht naar buitenaards leven.

Leestip: Ruimtebeelden uit de tijd van vóór de ruimtetelescoop

Toen Proxima Centauri b in 2016 werd ontdekt, werd er al snel geopperd dat de planeet mogelijk de thuisbasis van buitenaards leven kon zijn: Proxima Centauri b bevindt zich in de leefbare zone van haar ster. Dat houdt in dat Proxima b niet te ver, maar ook niet te dicht bij de ster staat. Hierdoor heerst er op de planeet de juiste temperatuur om water vloeibaar te houden, een belangrijke voorwaarde voor leven.

Proxima Centauri gedraagt zich vreemd

Maar op 1 mei 2019 merkten wetenschappers van de University of Colorado (VS) iets opmerkelijks op. ‘In een paar seconden werd de ster op ultraviolette golflengten maar liefst 14.000 keer zo helder,’ zegt Meredith MacGregor, een astrofysicus die meewerkte aan het onderzoek. Dat bleek het gevolg van een zonnevlam, een energie-uitbarsting op het oppervlak van de ster.

Het was niet de eerste zonnevlam die werd waargenomen op Proxima Centauri – in 2016 zag een groep wetenschappers ook al een explosie op de ster – maar wel de grootste tot dan toe. Op aarde kunnen dit soort uitbarstingen op onze zon, die een stuk minder intens zijn dan op Proxima Centauri, radioverbindingen en gps-signalen verstoren. In het sterrenstelsel naast ons zijn de gevolgen mogelijk nog groter.

Leestip: Wat is een multiversum – en is er bewijs dat het bestaat?

Het onderzoek van MacGregor en haar collega’s lijkt de deur van mogelijk leven op Proxima b dicht te gooien. Want is buitenaards leven wel bestand tegen de zonnevlammen die haar ster uitzendt?

‘De planeten van Proxima Centauri krijgen niet één keer in een eeuw, maar minstens één keer per dag en misschien wel meerdere keren per dag met zulke zonnevlammen te maken,’ zegt MacGregor. ‘Als er leven is op een van de planeten dicht bij Proxima Centauri, dan moet dat er heel anders uitzien dan het leven op aarde. Een mens zou het niet overleven op zo’n planeet.’

Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium én steun de missie van National Geographic. Word nu lid!