Wat ruist er door het struikgewas? Een luipaard! Of wacht, wellicht toch een jaguar? Wanneer je op safari de horizon afspeurt naar grote katachtigen, kan het weleens duizelen welke soort je nu eigenlijk voor je hebt. De luipaard en jaguar kennen we immers allemaal, maar wat zijn de verschillen tussen die twee? Na het lezen van dit verhaal kun jij op een verjaardag de grotekattenkenner uithangen.
Jaguar vs. luipaard: gedragsverschillen
De luipaard en jaguar behoren tot hetzelfde geslacht (Panthera) maar zijn niet dezelfde soort. Hoewel ze sterk op elkaar lijken, zijn er wel degelijk verschillen tussen de jaguar (Panthera onca) en de luipaard (Panthera pardus).
Allereerst zijn er een aantal gedragsverschillen tussen de luipaard en jaguar. Luipaarden doen er bijvoorbeeld alles aan om droge poten te houden, en lijkt daarin een beetje op jouw huiskat. Jaguars gedijen daarentegen prima in het water, ze jagen er zelfs graag in. Daarnaast is de beet van de jaguar een krachtiger dan die van de luipaard en vangt hij grotere prooidieren.
Jaguar, luipaard... panter?
De wegen van de jaguar en luipaard zullen niet snel kruisen. Zo komt de jaguar vooral voor in Midden- en Zuid-Amerika. Oorspronkelijk bevolkte hij ook het zuiden van de Verenigde Staten, maar de populatie is daar inmiddels bijna uitgestorven. Luipaarden daarentegen zijn te vinden van China en India tot het Midden-Oosten en Afrika. Soms wordt er onderscheid gemaakt tussen de luipaard en panter: hoewel beide tot dezelfde soort behoren (Panthera pardus), spreekt men soms van de panter bij dieren in Azië, en van luipaard bij dieren in Afrika.
Dan is er nog de zwarte panter. Deze donkere jager is echter geen aparte soort, maar een benaming voor katachtigen met melanisme: dieren met een overmaat aan donker pigment. Afgezien van hun afwijkende kleur hebben zwarte panters exact dezelfde eigenschappen als hun kleurrijke soortgenoten.
Duizelt het al? Houd je dan maar even vast: je hebt namelijk ook nog de jachtluipaard (of cheeta). Deze katachtige behoort echter niet tot het geslacht Panthera, maar is de enige nog levende soort van het geslacht Acinonyx. De jachtluipaard komt voor in Afrika en Iran en is slanker dan Panthera-katachtigen. Met een topsnelheid van bijna honderd kilometer per uur is hij het snelste landdier op aarde. Om een idee te krijgen: het dier accelereert bijna vier keer zo snel als voormalig topatleet Usain Bolt...
Uiterlijke verschillen tussen de jaguar en luipaard
De opvallendste verschillen tussen de jaguar en luipaard vind je echter in het uiterlijk. Van beide grote katten is de vacht bedekt met rozetten, de kenmerkende vlekken die dienen ter camouflage. Anders dan bij luipaarden, hebben de rozetten van jaguars een zwarte stip in het midden. Bovendien zijn ze iets groter dan die van een luipaard. Ook hun bouw is niet hetzelfde: luipaarden zijn slank, terwijl jaguars juist een steviger gestel hebben. Het zal je dan ook niet verbazen dat de luipaard behendiger is dan zijn neef.
Dus welke soorten zie je bovenaan? Links een jaguar, rechts een luipaard.