In het Ostional National Wildlife Refuge van Costa Rica vindt elk jaar een opmerkelijke gebeurtenis plaats. In een paar dagen tijd komen honderdduizenden vrouwtjeszeeschildpadden hier op het strand hun eieren leggen.
Bioloog Vanessa Bézy bestudeert dit fenomeen al jaren. Deze massale aankomst wordt in het Spaans arribadagenoemd. In het kader van haar onderzoek filmde ze hoe de reptielen, en met name dwergschildpadden, in de oceaan samenkomen voordat ze aan land gaan. Het geluk wilde dat ze in november 2016 met een drone een enorme samenscholing van deze dieren wist te filmen. Dit was de grootste groep zeeschildpadden die ooit is vastgelegd.
“Ik wist meteen dat er iets bijzonders gaande was,” zegt Bézy over de zwerm. “Ik sta nog steeds versteld van de video. Het zijn net allemaal botsautootjes.”
Ostional is een van de weinige plekken op aarde waar zulke grote arribadas voorkomen. Alleen bij het strand van Escobilla in Oaxaca in Mexico komen vermoedelijk meer schildpadden bijeen.
De reden dat Bézy nu met de beelden naar buiten komt, is dat de schildpadden steeds meer worden bedreigd door het groeiende aantal toeristen dat op cruciale momenten de stranden bevolkt. Projectontwikkeling speelt mogelijk ook een rol. Volgens Bézy, een National Geographic Explorer, laat de video zien hoe uniek deze plek is en dat deze moet worden beschermd.
“Dit is voor het eerst dat ik beelden van dit fenomeen in het water zie,” aldus Roldán Valverde, wetenschappelijk directeur van de Sea Turtle Conservancy in Florida en bioloog aan Southeastern Louisiana University. “Meestal worden foto’s van dit gebeuren op het strand gemaakt.”
De dronebeelden laten zien dat de dieren heel dicht opeengepakt zijn, met amper een vierkante meter per schildpad. Dat zie je nergens anders. Tijdens het regenseizoen werden er gemiddeld maar liefst 250 schildpadden per vierkante kilometer geteld. Ook dat is buitengewoon. Op de beelden is daarnaast te zien dat er regelmatig schildpadden naar boven komen. Dit suggereert dat er zelfs meer schildpadden onder dan aan de oppervlakte zwemmen.
Bézy hoopt dat haar onderzoek inzicht zal geven in hoe en waarom deze schildpadden hier voornamelijk van augustus tot oktober bij elkaar komen. Mogelijk heeft het te maken met zeestromingen, de ligging van het strand, de zandsoort en meer van dat soort zaken. Omdat deze arribadas door hun aantallen ook bescherming bieden aan de vrouwtjes en hun eieren, zouden ze volgens Bézy wel eens de beste overlevingskansen kunnen geven.
Ze voegt eraan toe dat dwergschildpadden tot de zes zeeschildpaddensoorten behoren die volgens de International Union for Conservation of Nature worden bedreigd. Een dergelijke massale samenkomst is een essentieel onderdeel van hun levenscyclus.
Bézy: “Het is een mysterieus natuurverschijnsel. We weten niet hoe de schildpadden dit coördineren en waarom.”
Plannen maken
De bouw in en rond Ostional neemt snel toe. Dit vraagt volgens Bézy om regelgeving die waarborgt dat dit op een verantwoorde manier gebeurt.
Een van de gemeenschappen die aan Ostional grenst, is de gemeente Nicoya. Zij werkt aan richtlijnen voor projectontwikkeling in een ‘bufferzone’ rond een deel van het wildreservaat. Ongeveer tachtig procent van de inwoners die heeft gereageerd, stond positief tegenover deze voorgestelde regels, aldus Francisco Jimenez van de Nosara Civic Association. Deze vereniging werkt nauw met ambtenaren van Nicoya samen aan het uitwerken van de voorschriften.
Sommige projectontwikkelaars staan echter niet te springen. Jeffrey Grosshandler, CEO van The Gilded Iguana Hotel en mede-eigenaar van een makelaarskantoor in de regio, zegt dat het regelgevingsproces voor ‘juridische onzekerheid’ voor projectontwikkelaars kan zorgen. Hij beweert dat de voorgestelde richtlijnen niet door de federale overheid zijn getoetst en dat een uniforme aanpak wordt gehanteerd voor gebieden die idealiter zouden worden ingedeeld op basis van demografische of geografische verschillen.
Jimenez stelt dat het proces in orde is en dat de voorgestelde regels herhaaldelijk zijn meegedeeld en na inspraak van de bevolking zijn verfijnd. De commissie zal binnenkort de laatste ontwerpvoorschriften presenteren. Daarna heeft de bevolking tien werkdagen de tijd om te reageren. Dat kan persoonlijk tijdens een bijeenkomst of via e-mail. Hij hoopt dat de voltooiing van dit proces ergens begin 2020 plaatsvindt.
Volgens Bézy voorzien de voorschriften in een beperking van de bouwhoogte, het lichtgebruik en andere factoren die van invloed kunnen zijn op de omgeving en de schildpadden. De voorschriften zijn wat haar betreft nog betrekkelijk soepel voor projectontwikkelaars, maar alles is beter dan niets gezien de snelle groei in de regio.
Veilig oogsten?
Projectontwikkeling is al niet toegestaan binnen de eerste tweehonderd meter vanaf de waterlijn. In andere beschermde gebieden in het land is dat ook het geval.
Op de eerste twee dagen van de arribadas mogen eieren legaal worden geraapt. Deze zullen waarschijnlijk toch worden vertrapt door schildpadden die later komen. De lokale bevolking verkoopt de eieren. Een deel van het geld wat hiermee wordt verdiend, gaat naar gemeenschapsprojecten zoals de infrastructuur, beveiligers en het opruimen van het strand.
Het onderzoek van Valverde suggereert dat de legale oogst duurzaam is. Dat komt volgens hem deels omdat er regels zijn opgesteld die voorschrijven waar en wanneer eieren mogen worden geraapt. Hoewel de populatie dwergschildpadden in Ostional stabiel lijkt te zijn, lijkt deze de afgelopen decennia ook een beetje te zijn afgenomen.
De eieren worden echter ook illegaal geoogst, vertelt Bézy, die de NGO TortuGuiones Sea Turtle Conservation Project heeft opgericht. De organisatie gebruikt gegevens van burgerwetenschappers om het oogstniveau en de verstoring van nesten te meten. Daarnaast heeft Bézy de groep Wildlife Conservation Associationopgericht om ‘te beschermen wat er is’. De groep werkt bijvoorbeeld samen met reisgezelschappen, zodat toeristen de schildpadden kunnen bekijken zonder ze te storen.
Ze hoopt dat mensen zich het lot van de schildpadden meer aantrekken na het zien van de film en bescherming van het gebied zullen steunen.
Bézy: “Iedereen aan wie ik deze video heb laten zien, reageerde emotioneel.”
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com