‘Ik dacht bij het circus altijd aan een traditionele plek met dieren en dat soort dingen, zoals ik zag toen ik een kind was,’ zegt de Italiaanse fotograaf Stephanie Gengotti. Dat beeld veranderde drastisch toen ze in 2016 een nieuwe vorm van circus ontdekte, het nouveau cirque.
In dit moderne circus, waarvan Cirque du Soleil het bekendste voorbeeld is, zijn de tijgers en olifanten ingeruild voor optredens met veel theater en staan menselijke artiesten op de voorgrond. In de shows komen vooral toneel, acrobatiek, kunst en dans aan bod.
‘Ik wist niet wat ik meemaakte toen ik dit zag,’ herinnert Gengotti zich. Ze kwam er voor het eerst mee in aanraking toen ze foto’s maakte van de Franse circustroep Cirque Bidon, een groep artiesten die rondreist in een karavaan van door paarden getrokken wagons.
Dagelijks leven in het circus
Wat ze daar aantrof, maakte Gengotti nieuwsgierig naar hoe het zou zijn om te toeren met een familiecircus. Haar belangstelling leidde tot Circus Love, een fotoproject waarvoor ze drie circusfamilies uit verschillende delen van Europa volgde. Met elke familie reisde ze zo’n tien dagen mee om alle kanten van het reizende circusleven te kunnen ervaren. ‘Ik probeerde er helemaal in op te gaan, alsof ik onderdeel uitmaakte van de familie,’ zegt Gengotti.
Tekst loopt door onder de afbeelding.
De Italiaanse fotograaf hielp de families met koken en schoonmaken, zorgen voor de kinderen en flyers uitdelen. Hoe langer ze met de circusfamilies doorbracht, hoe meer ze hun levensstijl begon te waarderen. Het reizende circus bood een eigenzinnige oase ‘in een maatschappij waarin alle poëzie verloren is gegaan’, zegt ze. ‘Thuis in Rome sta ik ’s ochtends op en ben ik de hele dag aan het rennen. In het circus lijkt de tijd te vertragen. Een dag is gewoon een dag.’
Verliefde clowns
Een van de families waarmee ze reisde, was Les Pêcheurs de Rêves (‘de dromenvissers’), een klein gezelschap van het Franse echtpaar Vincent en Florence Duschmitt, dat al twintig jaar rondreist. Hun kinderen Zoran (10) en Zia (13) treden niet op, maar reizen met hun ouders mee tijdens schoolvakanties.
De recentste show van de Duschmitts draait om het liefdesverhaal tussen twee clowns – een die ruwweg is gebaseerd op hun eigen verhaal – in een reeks tekstloze sketches en acrobatische acts. Florence beschrijft de stijl als ‘visuele poëzie’.
Gengotti verlangt nog geregeld naar het circus. ‘Het idee dat je onderdeel bent van een gekozen familie bevalt me, en ook het gevoel van vrijheid is heerlijk,’ zegt ze. ‘Deze mensen hoeven geen verantwoording af te leggen aan een baas. Ze hebben zeggenschap over hun eigen leven.’
Bekijk hieronder de beelden die Gengotti schoot tijdens haar korte circusloopbaan.