In december 2017 volgde fotograaf Elijah Hurwitz de loop van de Yalu, die in het Koreaans ook wel Amnok wordt genoemd. Met die rivier is iets bijzonders aan de hand: het water vormt de grens tussen China en Noord-Korea.
Afgezien van een enkele veiligheidscamera, vond hij de grens op sommige plekken verrassend poreus. Zeker wanneer hij wat verder buiten de stad was. Hoe ziet het leven van de mensen eruit die wonen in het grensgebied? Hurwitz legde het vast met zijn camera.
Noord-Koreanen in Dandong
Aan de Chinese kant van de grens ligt de stad Dandong. Voor zowel China als Noord-Korea is dat dé plek om handel te drijven, zowel op legale als illegale wijze. Het is ook de stad waar familieleden elkaar ontmoeten om spulletjes uit te wisselen. Vooral op momenten waarop de grens minder streng wordt bewaakt.
‘Mijn eerste dag in Dandong deelde ik een taxi met twee vrouwen die dozen soju [Koreaanse alcoholische drank, red.] vervoerden. Ze kwamen naar eigen zeggen uit de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang,’ vertelt Hurwitz. ‘Dat vond ik moeilijk te geloven. Maar toen ik later een foto van hen liet zien aan een lokale Chinese inwoner, was hij ervan overtuigd dat ze inderdaad uit Noord-Korea kwamen.’
De Chinese kant van de grens
Al in 2006 legde de VN-Veiligheidsraad sancties op aan Pyongyang, als reactie op het nucleaire programma van het land. Ook China ging daarin mee. Ondanks de bekoelde relatie tussen de twee landen en de strenge winter, wist Hurwitz het dagelijkse leven vast te leggen.
De spanning was voelbaar aan de Chinese kant van de grens. Dat merkte Hurwitz vooral in Changbai, een klein dorpje op zo’n 10 uur rijden stroomopwaarts van Dandong. Het ligt aan de Chinese kant van de Yalu, pal tegenover het Noord-Koreaanse Hyesan. ‘Het is misschien wel de spannendste plek die ik heb bezocht,’ vertelt Hurwitz hierover.
‘De bewoners zijn ontzettend wantrouwig tegenover buitenstaanders en buitenlandse journalisten. Die zijn in het verleden vaker beschuldigd van spionage en gevangengezet. Mijn chauffeur was hier heel erg op zijn hoede,’ vertelt Hurwitz over zijn ervaringen.
Leestip: Uniek inkijkje in de Sovjetvliegtuigen van Noord-Korea
‘Er hingen overal beveiligingscamera’s en ik kreeg veel achterdochtige blikken toegespeeld van de lokale bevolking. Het was de enige plek waar ik me gedwongen voelde mijn camera te verstoppen terwijl ik foto’s maakte van de grens. Er waren politiecontroles waar onze auto werd gecheckt.’
De Noord-Koreaanse kant van de grens
Aan de overkant van de rivier, aan Noord-Koreaanse zijde, gaat het leven er heel anders aan toe. Er is haast geen mogelijkheid om aan armoede en het gebrek aan basisbehoeften te ontsnappen. Zoals Chinese toeristen vanaf een boot naar Noord-Korea, zo kijken de inwoners van Hyesan naar de Chinese toeristen op het water.
Leestip: Hoe ziet het dagelijks leven in Noord-Korea eruit?
Toch zijn de twee culturen in de grenssteden op een bepaalde manier verweven, zoals dat al honderden jaren het geval is. De grote aantallen Koreaanse restaurants aan Chinese zijde zijn daarvan het bewijs, merkt Hurwitz op. ‘Om toch nog iets luchtigs te zeggen: ik was ontroerd door het heerlijke traditionele Koreaanse eten dat ik in China heb gegeten. Vooral in Ji’an.’
