Deze skiër maakte een ‘onmogelijke’ solo-afdaling van K2

Deze week worden de National Geographic ‘Avonturiers van het Jaar 2019’ bekendgemaakt. Andrzej Bargiel is een van deze zes avonturiers.

Diep in de onafzienbare en bevroren woestenij van de Karakoram, op de afgelegen grens tussen Pakistan en China, verrijst een dodelijke, 8611 meter hoge piramide van graniet: de K2, de op één na hoogste berg op aarde. Hoewel hij 237 meter lager is dan de Mount Everest, is de K2 steiler, kouder, onherbergzamer en veel en veel gevaarlijker dan ’s werelds hoogste piek. De cijfers vertellen een grimmig verhaal: een op de vijf mensen die een poging heeft gedaan om zijn top te bereiken, heeft dat met zijn leven moeten bekopen. Het was de Amerikaan George Bell die de berg in 1953 zijn bijnaam – de ‘Woeste Berg’ – gaf toen hij na een mislukte beklimming terugkeerde en zei: “Het is een woeste berg die jou dood wil maken.”

Gezien zijn klippen van gepolijst ijs, hangende gletsjers, verraderlijke lawines, slopende gebrek aan zuurstof, dodelijke kou en frequente orkaanwinden, zou het moeilijk zijn een gevaarlijker skigebied op aarde te vinden dan deze berg. Maar in de afgelopen 25 jaar hebben meerdere extreemskiërs geprobeerd de K2 volledig op ski’s af te dalen, vaak met macabere gevolgen. Hans Kammerlander, de eerste die van de Everest naar beneden skiede, gaf in 2004 een poging op toen hij een alpinist langs hem in de diepte zag storten. In 2009 gleed Michele Fait uit tijdens een trainingssessie op de lagere hellingen van de K2 en kwam om het leven. Zijn partner destijds, Fredrik Eriksson, die zijn vriend in de verte van een met sneeuw bedekte helling zag glijden en daarna over een klip zag vallen, keerde het jaar daarop terug en bevond zich vierhonderd meter onder de top toen ook hij in de afgrond stortte.

“Er is een reden waarom het nog nooit iemand is gelukt,” zegt Chris Davenport, tweevoudig World Extreme Skiing-kampioen en voormalig ‘Adventurer of the Year’ van National Geographic. “Enkele van de beste extreemskiërs in de wereld zijn op de K2 omgekomen.”

Bargiel begon zijn beklimming van de top om vier uur ’s ochtends. Zevenenhalf uur later stond hij op de top van de K2, alleen met zijn ski’s. Anders dan verreweg de meeste bergbeklimmers gebruikte hij geen zuurstofflessen, waardoor de risico’s aanzienlijk hoger lagen.

Intussen begon de ambitieuze en jonge Poolse skiklimmer Andrzej Bargiel (30) met het afdalen van ‘achtduizenders’, om te beginnen de Shishapangma, de op dertien na hoogste berg ter wereld (in 2013) en daarna de Manaslu (in 2014), de op zeven na hoogste. Toen hij in 2015 als eerste de 8047 meter hoge Broad Peak afskiede, had hij aan de overzijde van de Godwin-Austen-gletsjer aan de voet van de K2 voor het eerst een goed uitzicht op de kolossale, ingevallen façade van de Woeste Berg.

“Ik had geen betere plek kunnen kiezen om de berg te kunnen aanschouwen (...), vanaf een uitkijkplek op achtduizend meter hoogte,” zegt Bargiel. “Dat inspireerde me. Ik stelde me voor dat het mogelijk was.”

In andere woorden: Hij zag een lijn...

Gebruikmakend van lessen die hij eerder had opgestoken tijdens de beklimming van drie andere ‘achtduizenders’ en tijdens zijn mislukte poging in 2017 om de K2 al skiënd af te dalen, beklom Bargiel “de berg in een goede stijl,” zegt skiklimmer Chris Davenport. “Zijn afdaling was erg puur en hij legde de hele route van de top naar de voet af. Beter kun je het niet doen.”

In 2017 kondigde Bargiel aan om de K2 op ski’s af te dalen. Ook Davo Karničar, de ervaren Sloveense extreemskiër die in 2000 als eerste de gehele Everest op ski’s was afgedaald, maakte bekend dat hij een poging zou ondernemen. In 1993 was Karničar de eerste geweest die had geprobeerd om van de K2 naar beneden te skiën, maar nadat zijn ongezekerde ski’s op een hoogte van 7900 meter van de berg waren gewaaid, moest hij zijn poging opgeven. Het had erger kunnen aflopen, want hele klimteams zijn hier door orkaanwinden van de berg geveegd.

Die zomer bereikte geen van beide skiërs zijn doel, en dat was niet verrassend. Er kunnen jaren verstrijken waarin de omstandigheden op de K2 zó gevaarlijk zijn dat het ondoenlijk is om de top te bereiken. Maar Bargiel kon mede dankzij een drone die door zijn broer Bartek werd bediend waardevol verkenningswerk doen, de helft van de door hem geplande route beklimmen en tijdens die klim sneeuwhutten aanleggen waar hij zou kunnen schuilen voor stormen op extreme hoogte. Hij bestudeerde hoe de sneeuw en de hangende gletsjers reageerden op temperatuurschommelingen gedurende de dag en vergaarde belangrijke inzichten in de juiste timing en locaties voor het afdalen van deze berg en zijn reusachtige seracs – grote, instabiele bokken ijs waarmee de hellingen bezaaid zijn. In 2008 werden elf bergbeklimmers op de K2 gedood door het afbreken van één enkele serac.

“Ik heb gesproken met bergbeklimmers en gidsen die op de K2 zijn geweest, en die zeiden: ‘Geen schijn van kans – het is gewoon onmogelijk,’” zegt Davenport.

Terwijl hij pieken als haaientanden in alle richtingen overziet, plant Bargiel zijn komende afdaling. Van de vijf mannen die een poging deden de K2 op ski’s af te dalen, kwamen er twee om het leven.

“Bijna niemand geloofde dat het me zou lukken,” geeft Bargiel toe. “Vooral na mijn eerste, mislukte poging.”

Onverstoord keerde Bargiel in 2018 terug en legde de 112 kilometer lange tocht van het dichtstbijzijnde dorp naar het basiskamp af om daar te wachten op een tijdraam met de juiste weersomstandigheden en een poging kan wagen. Gelukkig was 2018 een goed jaar voor bergbeklimmers op de K2. Op 19 juli begon Bargiel aan zijn tocht naar de top, en dat zonder gebruik van zuurstofflessen. Na vier dagen van klimmen stond hij op 22 juli om 11:28 uur op de op één na hoogste plek ter wereld, alleen met zijn ski’s.

Voorzichtig maakte hij de ski’s van zijn rugzak los, zodat ze niet op de harde wind zouden wegzeilen. In de lak van de ski’s waren de initialen van zijn ouders, drie zusters en zeven broers aangebracht, maar er was nu geen tijd voor familiesentiment. Hij stapte in de bindingen en begon behoedzaam over de supersteile ijshellingen met een percentage van 50 tot 55 procent naar beneden te skiën. Bargiel geeft toe dat hij tijdens de voorbereiding bang is, maar als hij eenmaal aan de afdaling begint, “verdwijnen al die angsten – van binnen was ik kalm en volledig geconcentreerd.”

Terwijl het Poolse team in het basiskamp met een telescoop zijn verrichtingen volgde, was Bargiel tijdens zijn afdaling helemaal alleen en verstoken van elke mogelijke hulp. Zijn broer Bartek bediende een videodrone die de skiër gedurende de hele route schaduwde. Op dit moment wordt gewerkt aan een lange documentaire over Bargiels afdaling.

Dat niveau van ijzeren zenuwen is nodig wanneer je op het scherp van de snede skiet. “Als je valt, ga je dood,” zegt Dave Watson, een Amerikaan die er in 2009 tijdens zijn tweede poging bijna in slaagde de K2 af te skiën. Op een hoogte van 8350 meter moest hij opgeven als gevolg van instabiele sneeuw van ruim één meter diep. “Ze zullen je lichaam zelfs niet vinden.”

Nadat hij met succes tot een hoogte van 7688 meter was afgedaald en een pauze had ingelast om na talloze bochten in de extreem ijle lucht zijn ademhaling weer onder controle te krijgen, werd Bargiel geconfronteerd met een kritiek moment. Op dit punt wilde hij afwijken van het gebruikelijke traject, ver weg van de kampen, vaste touwen en klimmers op deze route. In tegenstelling tot de skiërs die hem op de K2 waren voorgegaan, wilde Bargiel niet langs één enkele klimroute naar beneden skiën. Hij had een vindingrijk traject uitgestippeld waarin vier aparte klimroutes met behulp van gewaagde dwarsverbindingen met elkaar waren verbonden.

Aanvankelijk werd Bargiels voortgang bemoeilijkt door dichte mist. Zonder goed zicht zou het onmogelijk worden om langs de talloze klippen, seracs en hangende gletsjers, ver beneden hem, te manoeuvreren. Hij zou kunnen kiezen voor de veiligere maar nog altijd levensgevaarlijke Abruzzi-route, zoals Watson had gedaan, maar op dat traject zou hij van een zeshonderd meter hoge wand genaamd ‘Zwarte Piramide’ moeten abseilen, waardoor de afdaling niet meer als volledige skitocht zou worden beschouwd. Nadat hij anderhalf uur in spanning had afgewacht, trok de mist net genoeg op om de afdaling te kunnen voortzetten. Bargiel stortte zich nu in het niemandsland van de verraderlijke zuidflank van de K2 en ging op weg naar zijn plek in de recordboeken.

Na zeven uur en 3600 meter skiën op de rand van leven en dood bereikte Bargiel rond zeven uur ’s avonds de Godwin-Austen-gletsjer aan de voet van de K2 – de afsluiting van een van de meest gewaagde ski-afdalingen ooit. Anderhalf uur lang kon hij weinig anders doen dan in de sneeuw liggen, emotioneel en fysiek uitgeput als hij was.

Gedeelten van de route liepen onder overhangende wanden van ijs door die worden gevormd door de instabiele hangende gletsjers die de K2 voorbrengt. Het was slechts een van de gevaren waaraan Bargiel tijdens zijn afdaling was blootgesteld. Blokken ijs met elk een gewicht van vele tonnen konden elk moment afbreken en een allesverwoestende lawine uitlokken.

“Aan de voet was ik zo gelukkig als een kind (...). Ik voelde enorme opluchting en vreugde,” zegt Bargiel. “Ik was blij en trots (...) dat ik alles onder controle had weten te gehouden. Eerder had ik zo mijn twijfels gehad (...), maar daar, aan de voet, werd alles duidelijk en bleken al mijn aannames juist te zijn geweest.”

Polen heeft een traditie op het gebied van baanbrekende beklimmingen. Hoewel waarschijnlijk maar weinig mensen echt kunnen bevatten wat een afdaling op ski’s van de K2 betekent, werd de prestatie van Bargiel in heel Polen gevierd, onder anderen door parlementsleden, vooraanstaande journalisten, voormalige Olympische skiërs en de voorzitter van de Poolse voetballandskampioen.

Watson is misschien wel degene die Bargiels prestatie het best kan inschatten door de afdaling in perspectief te plaatsen: “Hij is naar de onderkant van de ruimte geklommen, feitelijk naar de stratosfeer, zonder zuurstof, en is vandaar naar beneden geskied. Alleen. Dat is als menselijke prestatie vergelijkbaar met Alex Honnolds vrije solobeklimming van El Capitán.”

“Niets van dit niveau en deze mate van aandacht en moeilijkheidsgraad is ooit eerder ondernomen,” zegt Davenport. “De K2 is nu op ski’s veroverd.”

Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com