Hoe een visioen leidde tot de bouw van Gereja Ayam, een kerk in de vorm van een kip

Op een heuvel vlak bij Borobudur, ’s werelds grootste boeddhistische tempel, staat een bouwwerk dat geregeld de wenkbrauwen van bezoekers doet fronsen. Tussen het groen van het Indonesische eiland Java verrijzen de contouren van een gigantische vogelkop, compleet met rode kam en geopende snavel. Het is de Bukit Rhema, beter bekend als Gereja Ayam of ‘kippenkerk’ – al zweert de bouwer dat het eigenlijk een duif moet voorstellen. Wat is het verhaal achter dit bijzondere heiligdom?

Gereja Ayam, een visioen in beton

Het idee ontstond in de jaren negentig, toen Daniel Alamsjah, een Javaanse man uit Jakarta, vertelde een visioen te hebben gehad. In een droom zag hij een gebedshuis in de vorm van een vogel, dat midden in de natuur moest verrijzen als symbool van vrede.

Alamsjah nam zijn droom serieus. Ondanks beperkte middelen en zonder achtergrond in architectuur of bouwkunde besloot hij het project te verwezenlijken. Met steun van familie en vrienden verzamelde hij fondsen en vrijwilligers, waarna de eerste fundamenten werden gelegd op een beboste heuvel vlak bij Borobudur.

Leestip: Ik reisde naar het Rode Plein, maar niet in Moskou

Het ontwerp kreeg een betonnen geraamte in de vorm van een vogelkop, compleet met rode kam en geopende snavel. Hoewel Alamsjah zelf altijd sprak van een duif, deed het resultaat eerder denken aan een kip – en zo werd de bijnaam Gereja Ayam (‘kippenkerk’) geboren.

Vanaf de ‘kam’ van kippenkerk Gereja Ayam kijk je uit over het beboste Java.

Alamsjah, zelf een christen, zag zijn bouwwerk niet als exclusief kerkgebouw maar als een interreligieus gebedshuis. Iedereen moest er welkom zijn: van christenen en moslims tot hindoes en boeddhisten. In een land dat bekendstaat om zijn religieuze diversiteit was dat een opvallend vooruitstrevend idee.

Van gebedshuis tot culticoon

De bouw van de kippenkerk werd nooit volledig voltooid. Al na enkele jaren stokte het project door geldgebrek en logistieke problemen. Het betonnen geraamte bleef achter in het woud en werd langzaam overwoekerd door de natuur. Lange tijd trok het vooral liefhebbers van urban exploring – avonturiers die verlaten gebouwen en vergeten plekken verkennen.

Leestip: De bijzondere postcommunistische architectuur in de voormalige Sovjet-Unie

Pas met de opkomst van sociale media kreeg de Gereja Ayam een tweede leven. Foto’s van de bizarre vogelkop en het mysterieuze interieur vonden online gretig aftrek en zorgden ervoor dat de plek een culticoon werd – niet alleen onder religieuze bezoekers, maar ook voor avontuurlijke reizigers die houden van curieuze verhalen.

Adembenemend uitzicht vanaf de kippenkerk

Tegenwoordig kunnen bezoekers de kippenkerk ook vanbinnen verkennen. Via een trap bereiken ze een enorme hal waar ooit gebeden en bijeenkomsten werden gehouden. De kale muren en onafgewerkte vloeren herinneren aan de ambitie van de bouw. In de kelder bevinden zich kleine ruimtes die vroeger naar verluidt fungeerden als opvang en rehabilitatiecentrum, waar jongeren en verslaafden begeleiding kregen.

De binnenkant van de bijzondere ‘kippenkerk’ op Java.

Het hoogtepunt wacht echter boven op de kam van de vogel. Vanaf hier ontvouwt zich een panoramisch uitzicht over Java: prachtige rijstvelden, beboste heuvels en in de verte de mystieke Borobudur, ’s werelds grootste boeddhistische tempel, op nog geen vijf kilometer afstand.

Voor de een blijft het een heiligdom, voor de ander een grap gemaakt van beton. Hoe je er ook naar kijkt: de kippenkerk bewijst dat niet elk bedevaartsoord er vroom en strak uit hoeft te zien – soms volstaat een betonnen kip.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!