Volgens het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) zou een groot deel van de 1200 eilandjes van de Malediven, ’s werelds laagstgelegen natie, binnen enkele decennia onder water kunnen staan. In het licht van deze voorspelling en ondanks het feit dat het land er zelf weinig aan kan doen, wil een handvol luxeresorts in de Malediven toch proberen om een steentje bij te dragen en tot wereldwijde maatregelen aan te sporen. Want een trip naar een van deze luxueuze hotels zou niet alleen een topvakantie moeten zijn, maar ook een welbewuste keuze voor een groenere en duurzamere manier van reizen.

Een van de resortgroepen die hierin vooroploopt, is Soneva, een keten van luxehotels met twee privé-eilandjes in de Malediven. Na een vlucht van veertig minuten in een watervliegtuig arriveren gasten in de Soneva Fushi op het atol Baa, een UNESCO-biosfeerreservaat waar gasten in luxe bungalows van hergebruikt hout aan de rand van de jungle kunnen overnachten. Soneva’s nieuwste locatie is Soneva Jani op het atol Noonu. Op dit idyllische eilandje staan 25 Robinson Crusoe-achtige villa’s in ondiep zeewater en een groot nieuw strandpaviljoen van hergebruikt materiaal en milieuvriendelijke voorzieningen. Al vijftien jaar geleden begon Soneva met het ontzilten van zeewater en het uitbannen van drinkwaterflesjes en -tanks die naar het eiland moesten worden vervoerd.

Soneva Fushi was ook het eerste resort in de Malediven waar plasticafval van naburige eilandjes ter plekke werd gerecycled, in het eigen Marker Programme. Het is een klimaatneutraal en voor negentig procent afvalvrij resort, en de hoop is om het met behulp van het eigen Waste to Wealth-programma binnenkort geheel afvalvrij te laten zijn.

“Het is onze prioriteit om afval van het resort in te zamelen en het in waardevolle producten te veranderen,” zei Gordon Jackson, beheerder van Soneva’s Waste to Wealth-programma. Zo gebruiken Jackson en zijn team gerecycled glas van lege ketchupflessen om prachtige beeldhouwwerken te creëren, die in de kunstgalerie op het eiland als souvenirs aan de gasten worden verkocht.

In het grote Eco Centre op het eiland, dat voor twintig procent is bedekt met zonnepanelen, kunnen gasten lege blikjes met behulp van een persmachine in deurenklinken omtoveren en van lege kokosnoten en boomstronken houtskool voor de barbecues in de buurt maken. Voor projecten over het hele eiland heeft het team 30.000 bouwblokken van glas, cement en piepschuim gemaakt, en de compost die ze hebben opgeslagen, wordt hergebruikt in een biologische kruidentuin op het eiland.

Naar eigen zeggen zoekt het resort naar vernieuwende manieren om afvalmateriaal opnieuw te gebruiken. Zo wordt een surfplank van piepschuim getest voor gebruik op de plaatselijke eilanden. In het programma ‘Soneva Ocean Stewards’ leren plaatselijke kinderen zwemmen om te kunnen snorkelen. “Dat doen we in de hoop dat ze de koraalriffen zullen verkennen en dan zullen bijdragen aan het behoud ervan,” zegt Jackson.

Ook andere hotels op de Malediven proberen milieuvriendelijk te worden, zoals Gili Lankanfushi, een vijfsterrenresort voor natuurliefhebbers. Gelegen op zo’n twintig minuten varen (met een speedboot) van de hoofdstad, doen de met riet bedekte vakantiehuisjes in de schaduw van wuivende palmbomen denken aan een screensaver. De locatie was ooit eigendom van de Soneva-groep en werkt nu samen met Parley – een ngo die plastic afval hergebruikt voor zaken als sportuitrusting – om al het plastic op het eiland uit te bannen.

Soneva’s herstelprogramma voor koraalriffen wordt geleid door de Maledivische zeebioloog Sarah Davies en kreeg extra urgentie toen in 2016 tussen de 50 en 80 procent van het rif tijdens een El Niño-episode werd verwoest. Sindsdien zijn in het kader van dit initiatief 220 onderzeese koraallijnen met achtduizend stukken koraal gecreëerd. Gasten kunnen deze lijnen sponsoren en ze bezoeken tijdens een snorkelrondleiding met Davies, zodat ze meer betrokken raken bij het duurzaam maken van de Malediven.

Ook andere groepen, waaronder Crown & Champa, proberen duurzamer te worden, onder andere met de recente opening van het Kudadoo Maldives Private Island, het eerste resort in de Malediven dat vrijwel geheel afhankelijk is van zonne-energie. Zeebiologen als Davies sturen vaak gewonde zeeschildpadden naar een opvang- en rehabilitatiecentrum in het Four Seasons Resort Maldives in Landaa Giraavaru. Al deze nieuwe, milieuvriendelijke initiatieven zijn vaak samenwerkingsprojecten van resorts met reizigers die iets voor het land willen betekenen. Jackson van Soneva laat zich adviseren en inspireren door experts die het eilandparadijs bezoeken en door ngo’s die vergelijkbare afvalproblemen aanpakken. “Als we het model en de oplossing kunnen vinden die hier in de Malediven werkt, dan kunnen ze op heel veel andere kleine gemeenschappen in de wereld worden toegepast.”

Freelance-journaliste Katie Lockhart schrijft over eten en reizen. Volg haar avonturen op Instagram @findyourhappyplate.

Dit artikel werd oorspronkelijk in he Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com