Van de kustlijn van Oostende tot de bosrijke Ardennen: door heel België liggen bunkers uit verschillende tijdvakken van de geschiedenis. Met deze zes verborgen forten krijg je een bijzonder beeld hoe België zich in de twintigste eeuw verdedigde tegen dreiging en oorlog.
1. Atlantikwall Raversyde, Oostende
Aan de kust van Oostende ligt een uitgestrekt complex van Duitse bunkers, loopgraven en observatieposten. Daarvan vormt Raversyde een van de best bewaarde delen van de Atlantikwall: de verdedigingslinie die nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwde langs de volledige West-Europese kust.
Bij een bezoek kun je meer dan zestig militaire gebouwen ontdekken – van artilleriebunkers tot slaapruimtes. Daarbij vertellen kaarten, foto’s en gebruiksvoorwerpen het verhaal achter het dagelijks leven in deze bijzondere verdedigingsgordel.
2. Bunkermuseum Antwerpen, Park Den Brandt
Midden in een stadspark in Antwerpen liggen verschillende bunkers verscholen onder het gras. Ze maakten deel uit van de verdedigingsgordel rond de stad, waar ze onder andere konden worden ingezet als commandopost of hospitaal.
Leestip: 5 bijzondere bunkers uit de Tweede Wereldoorlog in Noord-Frankrijk
Hoewel het bunkermuseum klein is, laat het goed zien hoe verdedigingswerken zelfs in steden een plaats kregen. Binnen stap je terug naar de jaren veertig, met originele apparatuur, uniformen en compleet ingerichte ruimtes. Een perfecte stop tijdens een stedentrip naar Antwerpen voor wie zich in de geschiedenis wil verdiepen.
3. Commandobunker Kemmel, Heuvelland
Als je door het West-Vlaamse Heuvelland loopt kun je het je bijna niet voorstellen, maar onder het grasland van de Kemmelberg ligt een commandobunker van wel drie verdiepingen. Het is de jongste bunker in dit overzicht, gebouwd tijdens de Koude Oorlog.
Het complex beslaat 2164 vierkante meter aan werkruimtes, slaapvertrekken en communicatieruimtes. Tijdens oefeningen was er ruimte voor wel zeshonderd militairen. Veel van deze ruimtes zijn nog altijd ingericht met het originele interieur, alsof de tijd heeft stilgestaan.
4. Bunkerroute Oosterzele
Hoewel je bij vele bunkers in België nog naar binnen kunt stappen, liggen andere meer verscholen. Sommigen zijn zelfs half overgroeid. Tijdens een dertien kilometer lange wandelroute in Oosterzele kom je langs tientallen bunkers die verspreid liggen over velden en bossen.
Leestip: Buitenaards mooie foto’s van bunkers uit WOII
Deze bunkers maken deel uit van de verdedigingslinie die het Belgisch leger in de jaren dertig bouwde om de Duitse opmars te vertragen. Het glooiende landschap biedt een schilderachtige wandelroute en laat zien hoe Oost-Vlaanderen zich voorbereidde op de dreiging van de Tweede Wereldoorlog.
5. Mastenbos, Kapellen en Brasschaat
Ten noorden van Antwerpen vind je enkele van de oudste betonnen bunkers van België, gebouwd nog vóór de Eerste Wereldoorlog. Ze maakten deel uit van de fortengordel die de havenstad moest beschermen tegen invasie.
Leestip: In deze verlaten bunkers onder Tbilisi waan je je even in het Sovjettijdperk
Net als in Oosterzele draait het hier vooral om wandelen en het ontdekken van het landschap. Daarnaast vind je in het Mastenbos bijna 5 kilometer aan Duitse loopgraven uit de Eerste Wereldoorlog. Via het Loopgravenpad kun je deze bijzondere plekken verkennen.
6. Bunker van Hitler, Bruly-de-Pesche
In een afgelegen dorpje in Wallonië ligt een plek met een beladen geschiedenis. In de zomer van 1940 verbleef Adolf Hitler hier namelijk enkele weken om de Franse veldtocht te leiden. Hij liet er een bunker bouwen die je vandaag nog kunt bezoeken.
Op het terrein vind je informatiepanelen en gedenkplekken die de impact van de oorlog op de plaatselijke bevolking belichten. Na je bezoek kun je afsluiten met een wandeling door de bossen rond Bruly-de-Pesche.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
