In het najaar verkleuren de bossen, burlen de herten en trekken vogels zuidwaarts. De herfst laat de veelzijdigheid van de Nederlandse natuur als geen ander zien. Te voet ervaar je dat het best. Dit zijn de mooiste routes om in dit veelkleurige seizoen te bewandelen.
1. De Utrechtse Heuvelrug
Zoals de naam al weggeeft, biedt Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug een glooiend landschap waar je flink wat hoogtemeters kunt maken. Dat komt omdat je over een stuwwal wandelt, ontstaan door gletsjers die de bodem in de voorlaatste ijstijd (Saalien) omhoogduwden. Boven op de heuvelrug staan uitgestrekte loofbossen die in het najaar alle kleuren uit het herfstpalet vertonen.
In dit nationaal park vind je talloze wandelroutes die je over brede beukenlanen en slingerende bospaadjes leiden. Een echte klassieker is de wandeling door de Kaapse Bossen (5 kilometer), die ook voor kinderen erg geschikt is. Onderweg is er van alles te beleven: uitkijktoren De Kaap, theehuis Helenaheuvel en meerdere goede klimbomen.
Twee alternatieven op de Utrechtse Heuvelrug zijn het Boswachterspad Landal Amerongse Berg (8 kilometer), met een mooi uitzicht vanaf de Elsterberg; en Hoog en Laag Amerongen (6 kilometer), die je over de top van de Amerongse Berg voert.
2. Het Heuvelland (Zuid-Limburg)
Het Zuid-Limburgse Heuvelland wordt gevormd door uitlopers van de Belgische Ardennen en de Duitse Eifel, wat velen het gevoel geeft hier in het buitenland te zijn. Sommige toppen reiken net boven de driehonderd meter, met de Vaalserberg als hoogste heuvel van Nederland. Het gebied is verder bekend om zijn beukenbossen die in de herfst bijna goud lijken.
Leestip: Op pad voor een stevige hike? Dit zijn de gezondheidsvoordelen
Een aanrader is de wandelroute Dwars door het Geuldal (6 kilometer), waar de snelst stromende rivier van Nederland door het heuvellandschap kronkelt. Langs de oevers van de Geul liggen graslanden en op de hellingen staan bomen die langzaam hun kleurrijke bladeren verliezen. Bovendien komen er veel dieren en planten voor die je nergens anders in Nederland vindt, zoals de hazelmuis.
Liever een langere route? Kies dan voor Genhoes (15 kilometer), een prachtige wandeling door het Limburgse Mergelland die ook de Geul aandoet. Onderweg kom je langs meerdere kastelen en een vroegere kluizenaarswoning. Deze route is niet bewegwijzerd, dus kan alleen met behulp van een telefoon worden gelopen.
3. Het Drents-Friese Wold
Op de grens van Friesland en Drenthe ligt het Nationaal Park Drents-Friese Wold, een van de grootste aaneengesloten natuurgebieden van ons land. Hier wisselen bos, heide en stuifzanden elkaar af. Het contrast tussen de kale zandvlaktes en de vurige herfstkleuren is erg fotogeniek.
Met ruim 130 kilometer wandelpad, verdeeld over meer dan dertig gemarkeerde rondwandelingen, is er veel keuze voor natuurliefhebbers. Een van de langste is Boswachterspad Olde Smildiger (16 kilometer).
Een kortere variant is de wandelroute Kale Duinen (6 kilometer). Trek tijdens natte perioden zeker laarzen of waterdichte schoenen aan, want de routes gaan vrijwel geheel over zandpaden. Daardoor zijn ze ook niet geschikt voor wandel- en kinderwagens.
4. De Slufter (Texel)
Het waddeneiland Texel is in het najaar rauw en ruig, met wind die over de Noordzee giert. Vooral de Slufter is uniek: het is het enige Nederlandse kweldergebied dat direct in verbinding staat met de Noordzee. De wind heeft er vrij spel en kleurt het zeekraal felrood. Ook trekken er in de herfst duizenden trekvogels voorbij.
Wandelroute De Slufter (6 kilometer) loopt helemaal tot aan het strand en weer terug. Onderweg is een uitzichtpunt, vanwaar je over het kweldergebied uitkijkt en in de verte de vuurtoren van Texel kunt zien. Er staan een aantal bankjes en ook twee verrekijkers.
Een langere route die langs de Slufter komt, heet Duinen van Texel (15 kilometer). Deze start bij De Cocksdorp en eindigt bij Ecomare, en laat de veelzijdigheid van het waddenlandschap goed zien.
5. De Achterhoek
In de Achterhoek kun je wandelen door een mozaïek van houtwallen, akkers en oude landhuizen. In het najaar transformeert het landschap tot een kleurrijk herfstportret. Wandelroutes rond Vorden of Ruurlo zijn perfect om cultuur en natuur te combineren.
Leestip: Wandelen is goed voor je gezondheid, achteruitlopen nog beter
De Linderoute (11 kilometer) neemt je mee langs Kasteel Vorden, het riviertje de Veengoot, de Lindesche molen en Kasteel en Landgoed Kiefskamp. Of kies voor de Meeneroute (10 kilometer), die door kasteeldorp Ruurloo loopt.
6. De Veluwe
De Veluwe is misschien wel hét Nederlandse herfstdecor: uitgestrekte bossen, zandverstuivingen en heidevelden waar in oktober de laatste paarse tinten verdwijnen. In het najaar kun je hier burlende edelherten horen en met veel geluk zelfs zien.
Een niet te missen herfstwandeling is Veluwezoom-Posbank (5 kilometer). De boswachter van Veluwezoom stippelde deze route uit langs haar favoriete plekken. Je wandelt over de heideheuvels bij de Posbank en geniet er van prachtige vergezichten. De route is ook goed bereikbaar met de trein: het startpunt ligt slechts één kilometer van station Rheden.
In een andere hoek van de Veluwe, in het Speulderbos, biedt wandelroute De Duintjes (6 kilometer) een goed alternatief. Langs de route staan veel eiken en beuken die in wonderlijke bochten gegroeid zijn.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
