Zal de hervatting van bemande vluchten door de VS tot een wedergeboorte van de Space Coast leiden? De langverwachte lancering van een SpaceX-raket met aan boord twee NASA-astronauten zou voor deze 116 kilometer lange kuststrook ten oosten van Orlando in Florida een terugkeer kunnen betekenen naar de gloriejaren van weleer.
Op 27 mei zou een bemande Crew Dragon-capsule met behulp van een herbruikbare Falcon 9-raket worden gelanceerd en op weg gaan naar het International Space Station, maar de weersomstandigheden werkten niet mee en de lancering werd uitgesteld tot zaterdag 30 mei. Het zal de eerste lancering van Amerikaanse astronauten sinds 2011 zijn. Als de raket het luchtruim kiest, zullen vele ogen op de hemel zijn gericht.
Maar Amerikanen die naar beneden of recht voor zich uit kijken, zullen een spectaculair natuurgebied ontdekken: rond het Kennedy Space Center van de NASA vliegen trekvogels en zwemmen Caribische lamantijnen. Het Merritt Island National Wildlife Refuge, een uitgestrekt moerasgebied van 566 vierkante kilkometer rond het lanceerterrein, is als habitat van vitaal belang voor bedreigde en kwetsbare soorten. “Er staat hier een centrum van de allernieuwste technologie, maar de mensen daar doen hun werk gewoon in een nationaal wildreservaat,” zegt natuurbeschermer Duane DuFreese.
Hoewel het toerisme naar het gebied door de COVID-19-pandemie tijdelijk is stilgelegd, hopen velen dat de komende lanceerplannen het plaatselijke toerisme zullen aanzwengelen. En als de bezoekers terugkeren, zullen ze hier niet alleen raketten met donderend geweld zien opstijgen maar ook een van Florida’s spectaculairste natuurgebieden kunnen bewonderen.
Lift-off
Als er één plek in Florida is waar ze weten wat volharding is, is het wel de Space Coast. Na de hoogtijdagen van het Apollo-programma in de jaren zestig en de doodse stilte die daarna volgde, en na de ups en downs van het Space Shuttle-programma tussen 1981 en 2011, begint het gebied eindelijk weer te bruisen, dankzij de activiteiten van private ruimtevaartbedrijven als SpaceX en Blue Origin.
De meeste mensen die deze zaterdag de lancering zullen bekijken, zullen dat virtueel doen, aangezien de NASA toeschouwers heeft gevraagd om niet zelf naar de lanceerplek te komen. Het Kennedy Space Center staat bezoekers niet toe om de lancering ter plekke te bekijken, en mensen die het spektakel op grotere afstand willen bekijken, moeten zich aan richtlijnen van de plaatselijke county houden, waaronder ‘social distancing’ en het beperken van groepen tot niet meer dan tien mensen.
Op de meeste plekken langs de Space Coast en elders in Florida zijn de stranden en parken weer open. Komende zaterdag zullen de surfers voor het strand van Cocoa Beach zeker omhoog kijken om de raket te zien opstijgen. Ruim vóór de lancering – op zaterdag 30 mei om 21.22 uur en 45 seconden – zullen er ongetwijfeld al lange rijen terreinwagens een goede uitkijkplek langs de Banana River hebben ingenomen.
En in Titusville, aan de andere kant van de Indian River bij Cape Canaveral, zullen bezoekers van het Space View Park een goed uitzicht hebben op het Vehicle Assembly Building. (Het populairste uitkijkpunt, het strand Playalinda binnen de grenzen van het park Canaveral National Seashore, is sinds 19 maart gesloten.)
Lisa DiMercurio, inwoonster van Titusville, is van plan om verder naar het zuiden te gaan kijken, vanaf Satellite Beach. “Ik kijk het liefst in Titusville zelf, maar veel mensen maken zich druk over het grote aantal auto’s dat de stad binnenkomt,” zegt zij. “Deze lancering is echt iets groots. Zelfs mensen die hier al heel lang wonen, doen er opgewonden over.”
Ontdekkingen op aarde
Veel mensen in Amerika zullen de lancering op een strand bekijken, waar ze met zand tussen de tenen het dikke condensspoor van de raket als een lange kurkentrekker de lucht in zien draaien en het gevaarte door de geluidsbarrière horen denderen.
Maar het verrassende aan de Space Coast is niet zozeer de NASA als wel de natuur. Tot het beschermde gebied dat de lanceerplatforms omringt, behoren niet alleen het reservaat van Merritt Island maar ook de Canaveral National Seashore, het grootste natuurlijke zandstrand aan de oostkust van Florida, en de Indian River Lagoon, een van de estuaria met de hoogste biodiversiteit in heel Noord-Amerika. Deze plaatselijke schatten blijven vaak onder de radar van het toerisme. “Je moet hier echt een tijdje rondlopen om alles te kunnen bekijken, dus is het meer een kwestie van geduldig ontdekken,” zegt DuFreese, directrice van de milieugroep Indian River Lagoon Council.
Wat minder geduldig en natuurlijk gaat het er aan toe op de zeepromenade A1A, die langs Cocoa Beach loopt en waar het wemelt van de surf- en souvenirwinkels, kerken en motels, lommerds en stripclubs. Maar achter al het beton is dit stukje Florida nog altijd puur natuur.
Op de stranden van de Canaveral National Seashore worden elk jaar gemiddeld zesduizend nesten gegraven door vier van de zeven soorten zeeschildpadden die er in de wereld zijn. Alleen al in het broedseizoen van 2019 kwamen op de 37 kilometer aan stranden van het park 13.383 zeeschildpadden hun eieren leggen. Nu het broedseizoen van dit jaar in april is begonnen en er geen enkele bezoeker op afkomt, weten alleen de zeeschildpadden zelf hoeveel nesten ze in 2020 zullen graven – maar het zal zeker een topjaar worden. Verder naar het noorden ligt het wat slaperige en haveloze stadje Titusville, waar toerisme duidelijk een minder belangrijke rol speelt. Lange tijd woonden hier veel NASA-medewerkers en hadden ook de astronauten zelf hier een woning.
Een van de laatste overblijfselen uit het Apollo-tijdperk – en vernoemd naar een van de missies ervan – is de Moonlight Drive-In. In deze rustige COVID-19-tijd is de gelegenheid soms open, soms gesloten. Vanuit Titusville kan worden gereden via de A. Max Brewer Causeway, een verhoogde snelweg over de Indian River, naar de ingang van het Merritt Island National Wildlife Refuge, dat in 1963 tijdens de ontwikkeling van het Kennedy Space Center door de Amerikaanse overheid werd aangekocht en nu door de US Fish and Wildlife Service wordt beheerd.
Laurilee Thompson uit Titusville, wier familie al vijf generaties in Florida woont, werkt als lid van een groepje amateur-wetenschappers samen met de Marine Resources Council en is eigenaresse van een populair garnalenrestaurant in Titusville. Ze trekt er geregeld op uit om de wateren van de omringende lagune van de Indian River te verkennen.
“De economie van Titusville bruist of ligt stil, afhankelijk van wat er aan de overzijde van de Indian River in het ruimtevaartcentrum gebeurt,” zegt Thomspon. “Na het einde van het Apollo-programma stortte het stadje helemaal in. Mensen gaven hun koopwoning gratis weg,” vertelt ze. “Daarna begon het Spaceshuttle-programma en begon het hier weer goed te draaien – totdat ook dat programma werd stopgezet. En nu er weer allerlei nieuwe activiteiten in het ruimtevaartcentrum plaatsvinden, trekt de economie weer aan.”
Maar de woningbouwprojecten die in Titusville nu als paddenstoelen uit de grond schieten (en ook het spoelwater uit tuinen en akkers, dat vol zit met het kunstmest waar de Floridanen zo dol op zijn) behoren tot de vele gevaren die de gezondheid van de lagune bedreigen.
Wanneer we aankomen op een steiger aan de Mosquito Lagoon (een van de drie wateren waaruit de Indian River Lagoon bestaat), haalt Thompson emmers en buisjes met chemicaliën tevoorschijn om de helderheid, de zuurgraad en het zuurstofgehalte van het water te testen. Ze gaat aan het werk en wordt omlijst door glinsterend, ondiep water dat als een pan zacht pruttelende soep om haar heen borrelt van de insecten, harders – en nog iets anders. “Dat is een lamantijn die verkouden is,’ zegt ze terwijl ze in de richting van een geluid knikt dat het midden houdt tussen het gekras van een kraai en het getrompetter van een olifant.
Thompson mengt en schudt er op los en noteert de metingen van die dag. “We willen dat het gebied zich economisch ontwikkelt maar niet de levenskwaliteit verpest die we hier genieten,” zegt zij. “En onze levenskwaliteit houdt zeker verband met de gezondheid van de Indian River Lagoon.”
Final Frontier
In de zomermaanden is er een soort Melkweg in de warme wateren van de Indian River Lagoon te ontwaren. De glinstering is het gevolg van bioluminescentie en is ook geregeld te zien in enkele lagunes in het Caribisch gebied en op andere plekken in de wereld. Maar bijna niemand weet dat dit prachtige natuurverschijnsel ook aan de Space Coast is te bewonderen.
Inwoners komen hier vaak in bootjes bijeen om naar de nachtelijke lancering van een raket te kijken. “Een nachtlancering doet denken aan de zonsopgang. Het is verbluffend. Je kunt bij het licht van de raketuitlaat lezen,” zegt Chad Baesman, een plaatselijke gids. Mensen die in bootjes over het water peddelen, laten een glinsterend spoor van bioluminescentie achter zich, dat wordt geproduceerd door eencellig plankton – dinoflagellaten – dat wordt opgeschrikt door de verstoring van het water.
Ook harders flakkeren door het inktzwarte water en laten als raketten een spoor van licht achter zich. Een zomernacht in de Indian River Lagoon is een vloeibare show van plonzen en lichtstroken. Je kunt je hand in het warme water steken, met je vuist het water omwoelen en dan de dinoflagellaten zien gloeien als röntgenstralen.
Zowel ver boven je als in de palm van je hand zie je een sterrenstelsel. Je hoeft niet lichtjaren te reizen om het wonder van de sterren te ervaren. Buitengewone gebeurtenissen spelen zich gewoon op deze plek af.
Journaliste Terry Ward woont in Florida en schrijft over reizen, duiken, gezinsvriendelijke avonturen. Je vindt haar op haar website, Instagram en Twitter. Fotograaf Robert Ormerod woont in Edinburgh in Schotland. Volg hem op Instagram.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com