De nachtelijke hemel is een van de mooiste schouwspelen die we kunnen zien. Wie goed kijkt, herkent er oude figuren in die mensen al duizenden jaren hebben gefascineerd. Deze vier sterrenbeelden zijn een perfect begin voor wie de hemel wil leren lezen.

1. Canis Major (Grote Hond)

    Waar ter wereld je ook bent, je kunt je de Grote Hond vrijwel altijd zien. Het glinsterende midden van Canis Major is Sirius, de helderste ster aan de hemel. Als je met een verrekijker of telescoop verder inzoomt op het sterrenbeeld zie je ook sterrenhoop M41, dat maar vier graden zuidelijker ligt dan Sirius. Deze sterrenhoop bevat zo’n tachtig sterren en staat op een afstand van 2300 lichtjaar. Toch kun je M41 met het blote oog zien als een wazige vlek op de donkere sterrenhemel.

    Zo herken je de Grote Hond: Nederlandse en Belgische sterrenkijkers kunnen de Grote Hond zien tussen november en april. Zoek eerst naar Sirius, de helderste ster. Houd het onderstaande plaatje ernaast om de rest van het sterrenbeeld te vinden.

    2. Orion

    Orion is een van de bekendste sterrenbeelden. Doordat deze constellatie de hemelevenaar doorkruist, is hij vanaf zowel het noordelijk als het zuidelijk halfrond zichtbaar. In Nederland en België kun je de sterren van Orion alleen in de winter zien. Linksboven vind je superreus Betelgeuze. Rechtsonder staat Rigel, eveneens een heldere superreus. De drie sterren in het midden vormen de Gordel van Orion.

    Zo herken je het sterrenbeeld Orion: Doordat Orion op de evenaar staat, moet je vanuit Nederland naar de zuidelijke hemel kijken. Zoek eerst naar de Gordel van Orion. Als je deze sterren gespot hebt, is het makkelijk om ook de rest van het figuur te herkennen.

    een foto van de sterrenbeelden canis major en orion
    BABAK TAFRESHI, NAT GEO IMAGE COLLECTION
    De sterrenbeelden Canis Major (Grote Hond) en Orion (Jager).

    3. Crux (Zuiderkruis)

    Crux, ook wel bekend als het Zuiderkruis, is een van de best te herkennen sterrenbeelden van het zuidelijk halfrond. Dit figuur herken je aan de vier heldere sterren die samen een kruis vormen.

    Vlak bij Crux vind je een donker gebied zonder sterren dat bekendstaat als de Kolenzaknevel. Met het blote oog ziet dit eruit als een opvallend grote, donkere gaswolk die zich aftekent tegen een heldere, met sterren bezaaide Melkweg. Het Zuiderkruis schopte het tot meerdere landsvlaggen, bijvoorbeeld die van Australië, Nieuw-Zeeland en Brazilië.

    Wil je niets missen van onze verhalen? Volg National Geographic op Google Discover en zie onze verhalen vaker terug in je Google-feed!

    Zo herken je het sterrenbeeld Crux: Om het Zuiderkruis te zien, moet je afreizen naar het zuidelijk halfrond. Een goede plek om sterren te kijken is bijvoorbeeld de Aoraki Mackenzie International Dark Sky Reserve in Nieuw-Zeeland. Ja, dat is een eindje weg, maar ook een van de donkerste plekken op aarde. Ideaal voor sterrenkijkers dus.

    het zuiderkruis
    BABAK TAFRESHI, NAT GEO IMAGE COLLECTION
    Het sterrenbeeld Zuiderkruis, hier gekanteld boven Nationaal Park Amboseli in Kenia. Tussen de acaciaboom en het Zuiderkruis vind je de Kolenzaknevel, een absorptienevel waar geen tekenen van stervorming zijn aangetroffen.

    4. Ursa Major (Grote Beer)

    De Grote Beer is ook wel bekend als het steelpannetje. Door dit herkenbare patroon is dit een van de gemakkelijkst te vinden sterrenbeelden aan de hemel. Vanaf het noordelijk halfrond gezien zakt Ursa Major nooit onder de horizon en draait hij één keer per dag rond Polaris, de poolster.

    Zo herken je de Grote Beer: Kijk naar de hemel en zoek naar een groep sterren die samen een steelpan lijken te vormen. Verleng je het voorste gedeelte van de steelpan, dan kom je vanzelf uit bij Polaris, de poolster.

    een foto van de sterrenhemel met daarop het sterrenbeeld de grote beer en poolster polaris
    Christophe Lehenaff//Getty Images
    De Grote Beer is ook wel bekend als het steelpannetje.

    Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!