Wanneer olifanten in nood zijn, komt het in Kenia opgezette Mara Elephant Project in actie. Normaliter redt de organisatie babyolifantjes waarvan de ouders vanwege hun slagtanden van ivoor door stropers zijn gedood en als weesjes zijn achtergelaten. Maar toen de natuurbeschermers afgelopen november zagen dat een kalfje zonder de invloed van mensen wegkwijnde, kwamen ze eveneens in actie – ditmaal met een helikopter.
In de video is te zien hoe een tweetal medewerkers van het olifantenproject uit de bossen van het Masai Mara National Reserve in Kenia opduiken. Een van hen draagt het ondermaatse olifantenweesje in zijn armen naar de landingsplek voor de helikopter, die vanaf het Karen Blixen Camp is opgestegen. Bij elke stap slingert de slurf van het maar 45 kilo wegende olifantje heen en weer.
Nadat het kalfje op de schoot van een medewerker aan boord was getild, vloog de helikopter volgens Marc Goss, directeur van het Mara Elephant Project, naar een onderzoekscentrum in het park. Later werd de baby overgebracht naar het opvangcentrum voor olifantenwezen van de David Sheldrick Wildlife Trust in Nairobi, waar ze aan het infuus werd gelegd en ’s nachts in de gaten werd gehouden. Pas zeven uur later kon ze weer op eigen poten staan, zegt Goss.
“We grijpen geregeld in als het gaat om verlaten babyolifantjes,” zei een woordvoerder van het Mara Elephant Project in een verklaring. “Maar dit was de eerste keer dat we een olifantje als passagier in onze helikopter hadden, want gewoonlijk zijn ze veel te groot voor zo’n vlucht.”
Toeristische vondst
Het te vroeg geboren en ondermaatse kalfje kon niet bij de tepels van haar moeder. Pasgeboren Afrikaanse olifanten zijn gewoonlijk zo’n negentig centimeter hoog en wegen ruim negentig kilo, maar volgens Goss woog deze baby maar de helft daarvan. Goss vertelt dat de moeder urenlang probeerde het kalfje op te laten staan, maar dat ze het daarna moest achterlaten.
Toeristen zagen het weesje op een late avond liggen en lichtten de natuurbeschermers in, die het diertje meteen lokaliseerden en voedden.
Nadat het kalfje naar het weeshuis was overgebracht, hebben dierenartsen volgens Goss tests op haar uitgevoerd om er zeker van te zijn dat ze gezond was. Ze stelden vast dat het een vrouwtje was en noemden haar Panya. Verzorgers legden dekens op het olifantje om het warm te houden en voedden haar met melkflessen die ze tussen hun benen geklemd hielden. Gedurende hun eerste levensjaar zuigen olifantenkalfjes de melk vanachter de voorpoten van de moeder op – met de bek, niet met de slurf. Daarna worden babyolifantjes steeds minder gezoogd, waarna ze rond het tweede of derde jaar planten beginnen te eten.
Rob Brandford, directeur van de David Sheldrick Wildlife Trust, wilde verder weinig zeggen over de huidige toestand van Panya omdat het olifantje zich nog steeds in een kritieke zorgfase bevindt. Volgens hem heeft de stichting in 2017 ruim twintig olifantenweesjes weten te redden, de laatste vlak voor het einde van het jaar.
Volgens Brandford worden alle door de organisatie gerehabiliteerde olifanten later weer in het wild uitgezet. Afgelopen juli werd de drie maanden oude Maktao gered; meer informatie over zijn toestand werd pas in oktober gepubliceerd.
Alles voor de baby’s
Na een dracht van 22 maanden – de langste periode van alle zoogdieren – vormen een moederolifant en haar kalf een vrijwel onverbrekelijke band. Vrouwtjesolifanten of koeien krijgen normaliter elke twee tot vier jaar een kalf en hun baby’s zijn de eerste twee levensjaren van de moedermelk afhankelijk. Als er een vrouwtjeskalf wordt geboren, blijft zij gewoonlijk haar hele leven bij haar moeder.
Volwassen olifanten kunnen tussen de tweeënhalve en zeven ton wegen en zo’n vier meter hoog worden. Als algemene planteneters voeden olifanten zich met wortels, grassen, vruchten, bolgewassen en boombast; volwassen olifanten kunnen in één dag zo’n 140 kilo plantenmateriaal verorberen. Afhankelijk van de hoeveelheid water die een olifant heeft ingeslagen, kan het gewicht van het dier in de loop van één week met 45 kilo toe- of afnemen.
Te vroeg geboren kalfjes overleven gewoonlijk niet. Zo besloot de dierentuin van Pittsburgh afgelopen augustus om een te vroeg geboren olifantje te laten inslapen omdat ze maandenlang niet was aangekomen. De dierentuin probeerde het kalfje met buisvoeding aan te laten sterken en overlegde met olifantenexperts voordat de beslissing werd genomen.
Hoewel nadere informatie over de toestand van Panya niet openbaar is gemaakt, zal de stichting de komende tijd voor haar blijven zorgen.
“Panya heeft nog een lange weg te gaan, want deze kalfjes zijn uitzonderlijk fragiel en kwetsbaar voor aandoeningen,” schreef Brandford in een e-mail aan National Geographic. “Wanneer ze eenmaal haar eerste kritieke maanden heeft doorstaan, zullen we meer vertellen over de inspanningen die onze medewerkers zich hebben getroost om dit kalfje te redden.”