Grote zoogdieren stuiten op hun jaarlijkse trek door het Amerikaanse Westen op talloze obstakels die in de afgelopen tientallen jaren door de mens zijn opgeworpen, maar nu is er een beweging op gang gekomen die hierin verandering wil brengen.
Het Greater Yellowstone Ecosystem beslaat een kleine 73.000 vierkante kilometer in en rond het Yellowstone National Park en is het toneel voor enkele van de meest indrukwekkende migraties van zoogdieren buiten Afrika. Elk jaar beginnen duizenden wapiti’s, gaffelbokken en muildierherten aan de lange en zware trek door het ruige landschap van het park om nieuwe foerageergebieden te zoeken en zich voort te planten.
Op hun trek stuiten de dieren op grote aantallen hekken, snelwegen en woongebieden. Maar nu hebben natuurbeschermers, jagers, ranchers en beleidsmakers de handen ineengeslagen om deze obstakels te verwijderen.
De gaffelbok (het snelste landdier van Noord-Amerika) trekt bijvoorbeeld elke winter door meer dan 160 kilometer aan verraderlijk terrein, van zijn wintergronden in het stroomgebied van de Green River in Wyoming naar zijn zomergronden in het Grand Teton National Park. Deze spectaculaire route wordt ook wel het ‘Gaffelbokpad’ genoemd.
Maar net als de routes van de wapiti, het muildierhert en andere hoefdieren die door de VS trekken, loopt het Gaffelbokpad over een lappendeken van privégrond en landerijen van de federale overheid en van meerdere staten, waar ze op veel plekken op prikkeldraad, snelwegen, woongebieden en andere door de mens opgeworpen obstakels stuiten.
Een zware reis
Tien jaar geleden begon National Geographic-fotograaf Joe Riis met het fotograferen van migrerende wapiti’s, muildierherten en gaffelbokken, met het doel de wereld kennis te laten maken met de trek van deze dieren.
“Ik wilde laten zien hoe zwaar deze dieren het op hun trek hebben, maar ook hoe ruig het in het hart van de VS nog is,” zegt Riis.
Door de dierentrek aan de wereld te tonen, hoopte Riis ook licht te werpen op de gevaren die de dieren onderweg tegenkomen. Een van de meest indrukwekkende foto’s van Riis werd in het meinummer van 2016 van National Geographic gepubliceerd en toonde een gaffelbok die met een poot in een stuk prikkeldraad verstrikt was geraakt.
Die omheining en talloze andere obstakels zijn inmiddels weggehaald of aangepast, dankzij een opkomende beweging van mensen die de natuurlijke trekroutes willen behouden en die zich mede hebben laten inspireren door de foto’s van Riis. In de afgelopen tien jaar hebben steeds meer jagers, natuurbeschermers, landeigenaren en politici zich aaneengesloten om de door de mens opgeworpen obstakels op de trekroutes door en rond het Yellowstone National Park te inventariseren en zo mogelijk te verwijderen.
Een van de plekken waar dat het hardst nodig was, was een twintig kilometer lang gedeelte van de Highway 191 ten westen van Pinedale, Wyoming. Dit stuk snelweg, dat bekendstaat als Trappers Point, liep dwars over het Gaffelbokpad. Het gevolg was dat veel gaffelbokken door auto’s werden aangereden.
Bruggen bouwen
“Trappers Point was echt een gevaarlijk punt voor mensen en voor migrerende gaffelbokken,” zegt Riis. Volgens hem stierven elk jaar minstens honderd gaffelbokken, muildierherten en andere hoefdieren bij het oversteken van de snelweg. Maar in 2012 is een reeks wildviaducten over de snelweg aangelegd, zodat de gaffelbokken in staat zijn het gebied veilig te doorkruisen.
Inmiddels vinden hier volgens Riis vrijwel geen aanrijdingen met wilde dieren meer plaats. “Het is een succes waar veel mensen trots op zijn,” zegt hij. “Het was niet één ngo of één persoon of één overheidsinstelling die dit voor elkaar heeft gekregen, maar een combinatie van burgers, beambten van county’s, een heleboel ngo’s, de dienst voor wild en visserij van de staat Wyoming en het Ministerie van Verkeer van die staat. Zij hebben het samen gedaan.”
Riis denkt dat dit succes niet mogelijk was geweest zonder de steun van en samenwerking tussen Republikeinen en Democraten. “De seizoensgebonden trek van deze dieren loopt over vele tientallen en zelfs honderden kilometers. Dat betekent dat deze routes niet door één overheidsdienst, ngo of landeigenaar beschermd kunnen worden.”
En dat betekent dat de federale overheid en overheden van diverse staten met landeigenaren moeten samenwerken om het wild te beschermen, zegt Jim Lyons, die in de regering-Obama onderminister voor land- en mijnbouwbeheer op het ministerie van Binnenlandse Zaken was.
“Dat soort samenwerking op letterlijk een breed terrein is nodig om ervoor te zorgen dat migrerende dieren deel van dit unieke ecosysteem blijven uitmaken,” zegt Lyons.
Een lange weg te gaan
In februari ondertekende minister van Binnenlandse Zaken Ryan Zinke een ministerieel decreet waarin wordt nagestreefd om de kwaliteit van de habitats en trekroutes van hoefdieren als de gaffelbok, de wapiti en het muildierhert te verbeteren. Het doel van het decreet is om de samenwerking tussen staten en landeigenaren te verbeteren en “het voortbestaan van robuuste wildpopulaties” veilig te stellen, aldus de bijbehorende persverklaring.
In theorie zou het decreet kunnen bijdragen aan ongestoorde migratieroutes door de VS. Maar zowel jagers als natuurbeschermers betwijfelen of de regering haar belofte zal waarmaken, en velen denken dat de belangen van de aardoliesector – die onder de regering-Trump meer speelruimte heeft gekregen – voorrang zullen krijgen.
“Minister Zinke heeft toegezegd meer van deze trekroutes te beschermen, maar tegelijkertijd kent zijn departement concessies toe voor de exploitatie van aardgas- en olievelden en voor de mijnbouw in gedeelten van deze trekroutes,” zegt Lyons, die nu lesgeeft aan de Yale School of Forestry and Environmental Studies. “Ik maak me zorgen over de beschermingsbelofte die door de huidige regering is afgegeven,” zegt hij.
Volgens Nick Dobric, jager en vertegenwoordiger voor Wyoming van het Theodore Roosevelt Conservation Partnership, zijn woorden niet genoeg voor de sportjagers in zijn gemeenschap. Hij en zijn groep zijn tevreden over het algemene streven dat in het decreet wordt genoemd, maar “wat we nu echt nodig hebben, is het omzetten van die doelstellingen.”
Bekijk ook de bijbehorende fotoserie.
Dit verhaal werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
