Politieagenten van een groot aantal landen hebben gedurende de maanden april en mei de grootste operatie tegen de illegale handel in reptielen uitgevoerd. Hierbij werden op luchthavens, in fokcentra en in dierenwinkels in heel Europa, Noord-Amerika en elders twaalf verdachten aangehouden en ruim vierduizend levende reptielen in beslag genomen.
De razzia met de naam ‘Operation Blizzard’ – een verwijzing naar het Engelse woordlizzard(hagedis) en een zinspeling op de plotselinge stijging van de handel in deze dieren – werd gecoördineerd door Interpol en Europol en was een reactie op de groeiende illegale handel in slangen, schildpadden en andere beschermde reptielensoorten. Sommige soorten worden door de toenemende smokkel met uitsterving bedreigd, terwijl de illegale handel ook tot de uitbraak van ziekten onder mensen kan leiden.
De handel in exotische reptielen is in de afgelopen twintig jaar enorm gegroeid. Geschat wordt dat er nu miljoenen dieren als exotische huisdieren – legaal en illegaal – worden ingevoerd in de Europese Unie en de Verenigde Staten. Sommige reptielen worden ook gevangen om hun huiden, waarvan dure modeartikelen als schoenen, riemen en handtassen worden gemaakt.
Voor deze reptielen zijn maar weinig beschermingsmaatregelen genomen: slechts acht procent van de ongeveer tienduizend soorten reptielen zijn opgenomen in de lijst van de Conventie inzake Internationale Handel in Bedreigde Diersoorten en Plantsoorten (CITES), het orgaan dat toeziet op de commerciële handel in wilde dieren.
In het kader van Operation Blizzard namen politieafdelingen in 22 landen – waaronder Nieuw-Zeeland, Italië, Spanje, Zuid-Afrika en de VS – rapporten van inlichtingendiensten door. Die rapporten werden vergeleken met eerdere zaken, ook werd sociale media in de gaten gehouden en werden er gerichte invallen in fokcentra uitgevoerd, aldus Sergio Tirro, projectmanager milieucriminaliteit bij Europol en een van de mensen die hielp bij het verzamelen van inlichtingen ten behoeve van de operatie. Dankzij het delen van informatie tussen verschillende landen kwamen ruim 180 verdachten in beeld.
“Deze operatie laat duidelijk de waarde van internationale samenwerking zien,” zegt Chris Shepherd, directeur van Monitor, een ngo in het Canadese British Columbia die zich wijdt aan de bestrijding van de illegale handel in wilde dieren. “Het laat ook de schaal zien waarop deze enorme en goed georganiseerde smokkel plaatsvindt.”
In Italië zijn zes verdachten aangehouden en in Spanje nog eens zes, terwijl er meer aanhoudingen en vervolgingen worden verwacht, aldus een verklaring van Interpol. Eén geval betrof volgens Europol een passagier die op een vlucht 75 levende schildpadden zonder de vereiste documenten in zijn bagage had meegenomen. (Lees meer over de illegale handel in schildpadden.)
“In het algemeen is ons belangrijkste doel niet één passagier of persoon, maar richten we ons op de georganiseerde misdaad achter de illegale handel,” zegt Tirro. De meeste personen die in beeld kwamen, waren volgens hem onbeduidende deelnemers in plaats van de leiders van georganiseerde criminele organisaties achter deze smokkel. Tirro hoopt dan ook dat dit werk de basis legt voor het opbouwen van rechtszaken tegen de figuren die de illegale handel coördineren.
Gedurende de operatie werden meer dan twintig krokodillen en alligators in beslag genomen, naast zes Egyptische zandboa’s die in een vrachtvliegtuig naar de VS werden gevonden en 150 producten van slangenhuid, waaronder handtassen, horlogebandjes, traditionele heelmiddelen en opgezette dieren. Hoewel de operatie vooral gericht was op reptielen, namen de autoriteiten ook andere dieren en onderdelen van dieren in beslag, waaronder levende uilen, valken en zwanen, olifantenivoor en bushmeat.
Negen reptielen die vanuit de staat Washington naar British Columbia werden gesmokkeld, werden in Canada in beslag genomen, vertelt Sheldon Jordan, hoofd van de afdeling wildcriminaliteit van de Canadese milieudienst Environment and Climate Change Canada. Drie van die dieren waren tijdens de reis overleden, wat volgens hem duidelijk maakt hoe dodelijk deze illegale handel kan zijn. Operation Blizzard werd rond deze tijd van het jaar uitgevoerd omdat de handel in de meeste reptielen op het noordelijk halfrond in het voorjaar en de zomer plaatsvindt, wanneer de kans groter is dat de koudbloedige dieren tijdens het transport warm genoeg blijven om te overleven, aldus Jordan.
De inbeslagname van vierduizend reptielen is aanzienlijk, zegt Shepherd, maar “elk jaar worden miljoenen reptielen illegaal verhandeld” en de markt voor deze dieren blijft maar groeien. Het ontmantelen van de goed georganiseerde netwerken die de handel in reptielen op touw zetten vereist voortdurende samenwerking met de landen waar deze dieren uit de natuur worden gestolen, zegt hij.
Wildlife Watch is een onderzoeksjournalistiek project van de National Geographic Society en National Geographic Partners, met speciale aandacht voor wildcriminaliteit en de uitbuiting van wilde dieren. Lees meer verhalen op natgeo.nl/wildcriminaliteit.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
