Elke ochtend werd ik ermee wakker: het geluid van een kolo­nie felgroene papegaaien, die ik vanuit het zolderraam op en neer zag deinen op de takken van de boom tegenover mijn vaders huis. We woonden midden in de stad, dus waar deze vrolijk gekleurde beestjes vandaan kwamen, was me als kind altijd een raadsel.

De reis van de halsbandparkiet

Inmiddels is de halsbandparkiet (Psittacula krameri manillensis) een bekende in de Lage Landen. Er zijn nog drie andere ondersoorten, maar die komen hier niet voor. Vermoedelijk is hij van India en Sri Lanka naar Neder­land en België gebracht als kooivogel en vervolgens ontsnapt.

Eind jaren zestig werden in Den Haag en Amsterdam de eerste broedgevallen van de halsbandparkiet geconsta­teerd. In Brussel liet de toenmalig directeur van pretpark Meli Park ruim veertig halsbandparkieten los om de stad ‘kleur te geven’.

Waarom gedijen halsbandparkieten goed in de stad?

Sindsdien hebben de populaties zich steeds verder uitgebreid. In het broedseizoen gaat deze invasieve exoot ook buiten de bebouwde kom op zoek naar boomholten om te broeden, maar in de winter zitten ze liever in stedelijke gebieden.

In Nederland werden er in 2015 circa tienduizend halsbandparkieten geteld. In de winter van 2021-’22 waren dat er al 21.500. Ook in België werd het aantal in 2015 geschat op ruim tienduizend.

‘In de stad is het één tot twee graden warmer en staan veel sierbomen,’ vertelt Albert de Jong van Sovon Vogelonderzoek Nederland. ‘Halsbandparkieten zijn gek op sierappeltjes en bomen waar noten en zaden aan zitten. Bovendien profiteren ze van voedertafels, pindanetjes en vetbollen.’

De halsbandparkiet: een ongenode gast

Niet iedereen is blij met de komst van de papegaai: ze zijn luid­ruchtig, poepen tuinen onder en eten de vruchten van fruittelers. Uit Belgisch onderzoek gepubliceerd in Journal of Applied Ecology blijkt dat de soort concurreert om nestholen met boomklevers.

‘In Nederland pikken ze eerder holten van rosse vleermuizen in,’ zegt De Jong. ‘Maar we hebben nog geen duidelijke aanwijzingen dat ze andere soorten hier écht in de weg zitten.’

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!