De Waddenzee is uniek. In ’s werelds grootste aaneengesloten systeem van zand- en moddervlakten leeft een ongekende rijkdom aan dieren. Miljoenen vogels gebruiken het gebied als rust- en voedselplek, terwijl zeezoogdieren er jagen, rusten en jongen grootbrengen. Welke soorten maken de Waddenzee zo bijzonder?
Waarom de Waddenzee werelderfgoed is
Sinds 2009 staat de Waddenzee op de Unesco-werelderfgoedlijst, als een van de dertien werelderfgoedlocaties in Nederland. Daarmee wordt het gebied erkend als van uitzonderlijke natuurwaarde, dat moet worden beschermd voor toekomstige generaties.
Die status is echter niet vanzelfsprekend. Afgelopen september uitte Unesco zorgen over menselijke druk op het gebied, zoals gaswinning, visserij en verstoring door scheepvaart. Juist die activiteiten vormen een risico voor de dieren die afhankelijk zijn van dit dynamische landschap. Dit zijn vijf bijzondere soorten die je in en rond de Waddenzee kunt tegenkomen.
1. Gewone zeehond
De gewone zeehond (Phoca vitulina) is misschien wel het bekendste gezicht van de Waddenzee. Vaak ligt hij roerloos op een zandplaat te rusten, maar schijn bedriegt: onder water is hij een razendsnelle jager. Met snelheden tot 35 kilometer per uur jaagt hij op vis, die hij met scherpe tanden grijpt.
Leestip: Niet alleen de wolf keerde terug, ook deze 5 soorten vestigden zich opnieuw in Nederland
Zo spot je hem: bij laagwater, wanneer zeehonden op drooggevallen zandplaten liggen. Gebruik een verrekijker en houd afstand: verstoring is een serieuze bedreiging.
2. Grijze zeehond
De grijze zeehond (Halichoerus grypus) wordt vaak verward met de gewone zeehond, maar is groter en heeft een duidelijk langere, plattere snuit. Ook is hij ondernemender: een tocht van de Waddenzee naar Schotland is geen probleem.
Niets missen van onze verhalen? Volg National Geographic op Google Discover en zie onze verhalen vaker terug in je Google-feed!
Zo spot je hem: vooral op buitendelta’s en zandbanken dichter bij zee. In de winter liggen grijze zeehonden soms in groepen bij elkaar.
3. Bruinvis
De bruinvis (Phocoena phocoena) is geen vis, maar een kleine tandwalvis, en de toppredator van de Waddenzee. Dagelijks eet hij zo’n tien procent van zijn lichaamsgewicht aan vis.
Toch is hij lastig te zien. In tegenstelling tot dolfijnen springt hij zelden uit het water. Zo spot je hem: let op korte, lage rugvinnen die even boven water verschijnen. Je maakt de meeste kans vanaf rustige dijken of veerboten, vooral bij windstil weer.
4. Blauwborst
In het voorjaar en de zomer kunnen vogelliefhebbers de blauwborst bewonderen. Met zijn felblauwe borst en luide zang is hij moeilijk te missen in het Waddengebied. Het gaat zo goed met de soort dat hij niet langer op de Rode Lijst staat.
Leestip: Dit zijn de mooiste eilanden van Nederland – als we de Waddeneilanden niet meetellen
Zo spot je hem: in april en mei, zingend vanaf rietstengels of struiken in natte duinvalleien. Vroeg in de ochtend is hij het actiefst.
5. Brandgans
De brandgans is een van de miljoenen trekvogels die de Waddenzee gebruiken als winterverblijf. Je herkent hem aan zijn zwarte kop en hals met een witte kinvlek.
Leestip: Deze 6 dieren worden (veel) ouder dan de mens. Wat is hun geheim?
Elk jaar overwinteren tien tot twaalf miljoen vogels in het Waddengebied. Zo spot je hem: in grote groepen op kwelders en graslanden. Bij hoogwater verzamelen brandganzen zich massaal op hoogwatervluchtplaatsen, vaak van verre zichtbaar. De Waddenzee blijft uniek én kwetsbaar; wie er gaat kijken, ziet waarom bescherming telt.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
