Een vat lekkende chemicaliën. Een brand in een treinwagon. De lijst met redenen waarom Thomas Edison als jonge jongen door verschillende werkgevers werd ontslagen, was bijna even lang als de lijst patenten die hij later op zijn naam zou hebben.

Lees hier hoe Thomas Edison zijn enorme staat van dienst kreeg, en waarom hij nog steeds bekendstaat als een van de belangrijkste uitvinders ooit.

Wat was de eerste uitvinding van Thomas Edison?

Thomas Alva Edison werd in 1847 geboren in de Amerikaanse staat Ohio. Hij bracht zijn jeugd door in Port Huron in Michigan, waar hij vanaf zijn zevende thuisonderwijs kreeg. Hij las veel en deed scheikundige experimenten in de kelder van zijn ouders die volgens zijn biograaf vaak uitdraaiden op ‘bijna-explosies en bijna-rampen’.

Omdat hij alleen maar bezig was met het bedenken van experimenten en uitvindingen, werd Thomas Edison geregeld ontslagen. Op zijn vijftiende was hij al op verschillende plekken telegrafist geweest voor de firma Western Union, waarna hij naar New York vertrok om zijn eigen werkplaats te beginnen.

De telegraaf was een bron van inspiratie voor veel van zijn uitvindingen. Op 27-jarige leeftijd vond hij de quadruplex-telegraaf uit. Hiermee konden telegrafisten vier berichten tegelijk verzenden, waarmee de productiviteit kon worden verhoogd.

Andere uitvindingen van Thomas Edison

In 1876 verhuisden Edison en zijn vrouw Mary naar Menlo Park in New Jersey. De landelijke omgeving leende zich uitstekend voor een nieuw soort laboratorium: een plek voor onderzoek en ontwikkeling, waar Edison en zijn ‘rommelaars’, zoals hij ze noemde, alles konden bouwen wat ze maar bedachten.

Lees ook: 9 dingen die je (waarschijnlijk) niet wist over Albert Einstein

Thomas Edison bleef de telegraaf verbeteren. Hij ontwikkelde ook een apparaat dat door spraak veroorzaakte trillingen kon omzetten in ribbels op een vel papier. De toen 30-jarige Edison sprak in 1877 de eerste twee zinnen van het gedicht Mary had a little lamb in op het apparaat en speelde het terug met behulp van een slinger. Hij had de Edison Speaking Phonograph uitgevonden.

Hetzelfde jaar ontwikkelde hij een innovatieve microfoonzender die de telefoon verbeterde. De grammofoon van Edison was baanbrekend, maar werd gezien als nouveauté. Hij hield zich inmiddels bezig met een ander revolutionair concept: de gloeilamp.

Gloeilamp voor de grote markt

Elektrische lampen, waaronder lampen met gloeidraden, bestonden al sinds het begin van de negentiende eeuw – de eerste gloeilamp werd in 1806 ontwikkeld door Humphry Davy. Deze waren echter erg kwetsbaar en hielden het niet lang vol.

Edison kwam met een goedkoper en praktischer ontwerp. In 1879 gaf hij na jaren van obsessief werken aan een verbetering van de gloeilamp een demonstratie van een lamp met een levensduur van maar liefst 14,5 uur – een record, maar niet genoeg om hem een Nobelprijs op te leveren.

‘Ik heb eindelijk voor perfecte verlichting gezorgd,’ zei Edison dat jaar tegen een verslaggever van de The New York Times. Mensen die het nieuws over de lamp hadden gehoord, kwamen op bezoek in Menlo Park en honderden kwamen een kijkje nemen in het laboratorium, waar inmiddels elektrische verlichting was, tijdens een openbare vertoning op 31 december 1879.

De Afrikaans-Amerikaanse uitvinder Lewis Latimer verfijnde de verbeteringen van Edison verder, waardoor de gloeidraden van de lampen duurzamer werden en ze eenvoudiger te produceren waren.

Edisons strijd met collega’s

De uitvindingen van Edison maakten hem wereldberoemd – en zorgden voor een nietsontziende concurrentiestrijd over stroom. De systemen van Edison waren gebaseerd op gelijkstroom. De concurrenten van Edison, onder wie de Servisch-Amerikaanse uitvinder Nikola Tesla en ondernemer George Westinghouse, maakten gebruik van wisselstroomsystemen, die goedkoper waren en klanten over langere afstanden van elektriciteit konden voorzien.

Lees ook: Robbert Oppenheimer: de uitvinder van de atoombom

Toen wisselstroomsystemen populairder werden, viel Edison zijn concurrenten aan in de pers. Hij claimde dat er een verband was tussen wisselstroom en sterfgevallen, en financierde openbare experimenten waarbij dieren werden gedood met wisselstroom.

De strijd beleefde een luguber hoogtepunt toen Edison in het geheim de uitvinding en constructie van de eerste elektrische stoel financierde – en ervoor zorgde dat hiervoor gelijkstroom werd gebruikt. Ondanks zijn inspanningen verloor Edison de stroomoorlog.

Edison sliep naar eigen zeggen slechts 4 uur per nacht en geloofde niet in lichaamsbeweging. Hij zou jarenlang hebben geleefd op een dieet van melk en sigaren. In 1931 overleed hij op 84-jarige leeftijd aan de gevolgen van diabetes.

Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.