Een gewone komkommer blijft in jouw plaatselijke supermarkt maar drie dagen vers. Maar als je hem in plasticfolie van polyethyleen verpakt, is hij 14 dagen lang houdbaar. Kort samengevat verklaart dat de snelle groei van de markt voor plastic voedselverpakkingen, die volgend jaar naar schatting 370 miljard dollar waard zal zijn.

Met zulke cijfers is het niet verwonderlijk dat de manier waarop we ons eten kopen en consumeren zo’n tastbare invloed op de wereldzeeën heeft. Negen van de tien materialen die tijdens de jaarlijkse internationale schoonmaakactie van de Ocean Conservancy op stranden werden aangetroffen, hebben te maken met eten en drinken. Tijdens de opruimactie van 2018 bleken voedselverpakkingen opnieuw de op één na grootste vervuilers van de stranden te zijn. En voor het eerst staan volgens het nieuwste rapport van de milieugroep ook plastic vorkjes, messen en lepeltjes in de top-10.

Afgezien van voedselverpakkingen – er werden ruim 3,7 miljoen afzonderlijke wikkels opgeruimd – omvat de lijst van plastic wegwerpproducten ook drinkrietjes, roerstaafjes, bestek, flessen en doppen, boodschappentasjes en andere plastic zakken (voor voedsel en ander gebruik), dekseltjes, bekertjes en borden. Alleen het aantal aangetroffen sigarettenpeuken, die plastic filters bevatten, was nog groter, zoals al jaren het geval is.

“Sigarettenpeuken zijn een apart probleem en ze winnen de race elk jaar,” zegt George Leonard, hoofdwetenschapper van de Ocean Conservancy.

“Maar als ik de rest van de top-10 afloop, valt me op dat het overgrote deel van het afval niet recyclebaar is. Om recycling als mogelijke oplossing voor de plasticvervuiling van de wereldzeeën te beschouwen, zou 50 tot 90 procent herbruikbaar moeten zijn. Dat is een enorme toename en het maakt de zaken heel snel ingewikkeld,” zegt hij.

Aan de schoonmaakactie van 2018 deden voor het eerst ook meer dan één miljoen vrijwilligers mee. Samen ruimden ze in meer dan 120 landen ruim tien miljoen kilo strandafval op en registreerden bijna één miljoen aparte voorwerpen, waardoor een momentopname werd gecreëerd van bijna alles wat mensen maken en gebruiken.

Tot de verzamelde voorwerpen behoorden ruim 69.000 stuks speelgoed, meer dan 16.000 elektrische apparaten, een kroonluchter, een plastic kerstboom, een garagedeur en een kassa.

Een walvishaai zwemt langs een plastic zak in de Golf van Aden bij Jemen Hoewel walvishaaien de grootste vissen in de zee zijn lopen ook zij gevaar door het inslikken van kleine plasticdeeltjes

De organisatie doet uitgebreid onderzoek naar de ingezamelde gegevens, waarbij ze kijkt naar wereldwijde patronen die zouden kunnen helpen bij het weren van plastic afval uit onze oceanen, aldus Leonard.

Wat Leonard bij de schoonmaakactie van 2018 opviel, was niet de hoeveelheid afval die werd opgeruimd (steeds meer mensen ruimen afval op het strand op), maar het aantal mensen dat kwam opdagen om dat afval op te ruimen en wat dat zegt over het plasticprobleem.

“De inzet van vrijwilligers is een groot succes,” zegt hij. “En de toenemende verontwaardiging over onze wereldzeeën is een echte drijfveer.”

Lees alles over de plasticsoep en wat jij daar zelf tegen kan doen op natgeo.nl/stopmetplastic.

Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com