Na de lange, lichte dagen van de zomer maakt de natuur zich langzaam op voor de herfst. Dat kantelpunt wordt gemarkeerd door de herfstequinox, die dit jaar op 22 september valt. Op dat moment luidt de astronomische herfst officieel in. Deze seizoenswisseling danken we aan de schuine stand van de aarde ten opzichte van de zon. Maar hoe werkt dat precies?

De betekenis van de equinoxen

Dat we vier seizoenen kennen, komt doordat de aarde met een kanteling van ongeveer 23,5 graden rond de zon draait. Door die hoek wisselen zomer en winter, lente en herfst elkaar af op beide halfronden.

Leestip: Waarom je herfstbladeren in de tuin beter kunt laten liggen

Vanaf de herfstequinox in september tot de lente-equinox in maart krijgt de zuidelijke helft van de aarde meer zonlicht. Terwijl wij op het noordelijk halfrond de dagen korter zien worden en de temperaturen dalen, breekt op het zuidelijk halfrond juist de lente aan.

Hoe aarde en zon staan tijdens de herfstequinox

Tijdens een equinox – zowel in maart als in september – staat de zon loodrecht boven de evenaar. Daardoor krijgen het noordelijk en zuidelijk halfrond ongeveer evenveel zonlicht. Dit zorgt voor een bijna perfecte balans: dag en nacht zijn vrijwel even lang.

Leestip: Met een camera naar de rand van de wereld: het mysterieuze St Kilda in de herfst

Toch klopt het niet helemaal dat dag en nacht exact gelijk zijn. Door atmosferische breking zien we de zon al iets boven de horizon verschijnen voordat hij feitelijk opkomt, en blijft hij net iets langer zichtbaar na zonsondergang. Het verschil is klein, maar genoeg om dag en nacht niet helemaal identiek te maken.

Tradities rond de herfstequinox

In Nederland en België gaat de herfstequinox meestal stilletjes voorbij. Maar in andere culturen markeert dit moment een belangrijke overgang. Zo vieren in Japan veel mensen de herfstequinox als een officiële feestdag: Shūbun no Hi. Families bezoeken graven van voorouders en brengen tijd door met elkaar, een moment van reflectie en balans. Ook bij diverse inheemse culturen wordt de herfstequinox gezien als een symbool van oogst en dankbaarheid.

Op pad in de herfst? Bekijk hier de mooiste herfstwandelroutes in België, Nederland en Duitsland. Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!