Ik kan je één ding garanderen wanneer je op reis gaat naar Iran: je zult worden overvallen... door de gastvrijheid en vriendelijkheid waarmee mensen je in de armen sluiten. Vaak letterlijk. En als het aan hen ligt, laten ze ook niet meer los. Iraniërs zijn het gastvrijste volk ter wereld, als je het mij vraagt.
Maar dan is er nog die andere kant van Iran: schreeuwende ayatollahs, de streng religieuze politieke koers, en de bloedhekel aan het Westen: Israël en de Verenigde Staten in het bijzonder. Dat beeld is natuurlijk niet helemaal uit de lucht gegrepen. Iran is een land met twee gezichten. En het sprekendste voorbeeld daarvan vond ik op de zeventiende-eeuwse Si-o-se-brug, in de historische stad Isfahan.
De Iraanse Revolutie vier je met water
De Si-o-se-brug is een van de trekpleisters van het prachtige Isfahan, een stad die je zeker moet bezoeken als je besluit om naar Iran te gaan. Wanneer ik in Isfahan aankom, is de stad nog iets mooier dan normaal. Niet vanwege mijn bezoek, maar vanwege het water in de rivier. Want water is een zeldzaamheid in Isfahan. Iran kampt met een groot tekort door aanhoudende droogte. Grote delen van het jaar staat de Zayandeh daarom droog.
Leestip: Geen raketten maar racemonsters: zo zie je Iran zelden in het nieuws
Maar ergens achter een sluis schijnt een reservevoorraad te liggen. Een aantal dagen voordat ik Isfahan aandoe, wordt die voorraad aangesproken. Waarom? De veertigste viering van de Iraanse Revolutie staat voor de deur en een beetje water in de rivier kan daarbij niet ontbreken. Leuk voor de Iraniërs, want de rivier is een perfecte verzamelplaats voor het maken van muziek en het varen met bootjes en waterfietsen. En leuk voor mij, want een brug over zanderige grond is minder aantrekkelijk dan een brug over water.
De prijs van protesteren in Iran
Muziek is er zeker, zodra ik kom aangelopen bij de brug. Niet van vrolijke Iraniërs, maar van protesterende vrouwen, een stuk of twintig. Ze zingen voor meer gelijkheid, vrijheid en werkgelegenheid – en worden omringd door minimaal een dubbel zo grote groep agenten van de zedenpolitie in donkergroen uniform. Zij houden de vrouwen bij elkaar en proberen toeschouwers zo veel mogelijk uiteen te drijven. Vreedzaam, maar intimiderend.
Het schouwspel ontvouwt zich pal voor mijn neus. Om geen onderdeel te worden van de manifestatie loop ik naar de voet van de brug, waar zich inmiddels een behoorlijke groep toeschouwers heeft verzameld. Ik vraag aan een van de toeschouwers of ik foto’s kan maken. Vanaf hier? Geen probleem, zegt de man. Hij vraagt me of ik de plaatjes naar hem wil doorsturen – zijn familie in het buitenland moet weten hoe het er in Iran aan toegaat. Er worden telefoonnummers uitgewisseld.
Er is weinig aan de hand, maar toch ben ik onder de indruk. Het land waarvan de inwoners zo hun best doen om te laten zien hoeveel het heeft te bieden, vertoont scheurtjes nu het voor mijn neus aantoont dat men er niet vrij kan demonstreren.
Het dagelijks leven van de bewoners wordt er geregeld ruw onderbroken door de politieke realiteit. En sinds de grootschalige protesten van 2022 rond de dood van de 22-jarige Mahsa Amini lijken vrijheden verder weg dan ooit.
Zedenpolitie en selfies
Het duurt een minuut of vijf voordat de agenten zich verplaatsen van het park naar de brug. Ik loop weg en zie over mijn schouder hoe de brug wordt schoongeveegd. Ik versnel mijn pas, met mijn camera onder mijn jas. Aan de andere kant van de oever, amper honderd meter verderop, lijkt er niets aan de hand. Iraniërs maken selfies, zitten te picknicken en hangen rondom het water.
Leestip: Een stappenplan om succesvol te shoppen in het Midden-Oosten
Terug in het hostel stuur ik de gemaakte foto’s door naar mijn brugbuurman, die op de Si-o-se-brug naar mijn nummer had gevraagd. ‘Voor mijn vrienden in het buitenland,’ stuurt hij terug. ‘Dan blijven ze een beetje op de hoogte van de alledaagse realiteit hier in Iran.’
De volgende ochtend loop ik naar het toeristisch hart van Isfahan: het Imamplein. Bij een druk kruispunt op mijn route staat een man in donkergroen uniform te surveilleren. Hij knikt en vraagt vriendelijk waar ik vandaan kom. Hij wenst me een prachtige reis en verdwijnt. Een prachtige reis is het zeker. Maar wel door een land met minimaal twee gezichten.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!
