Geschat wordt dat Zweden meer dan 267.000 eilanden telt, van grote eilanden als Gotland tot kleine als Sandhamn. Daarmee voert het land de ranglijst aan met de meeste eilanden ter wereld – een wapenfeit om flink over op te scheppen. Toch hebben de bescheiden Zweden aan één letter genoeg om het woord ‘eiland’ te schrijven: ö. Welke Zweedse eilanden wil je zeker bezoeken tijdens een rondreis door Zweden?
1. Gotland
We trappen af met het grootste Zweedse eiland: Gotland. Door de combinatie van natuur, cultuur en historie is dit een zeer populaire vakantiebestemming onder de Zweden zelf. Hier komt de ultieme Zweedse zomer tot leven, met festivals als Medeltidsveckan (‘de Middeleeuwse Week’) en tradities als Midsommar – het midzomerfeest.
Een van de hoogtepunten is de middeleeuwse hoofdstad Visby, die op de werelderfgoedlijst van Unesco staat. In en om Visby zijn ook de buitenscènes van de Pippi Langkousfilms en -series opgenomen. De originele Villa Kakelbont bevindt zich in Kneippbyn, een pretpark dat volledig is gewijd aan het vrijgevochten hoofdpersonage uit de boeken van Astrid Lindgren.
2. Fårö
Tijdens een bezoek aan Gotland kun je gemakkelijk de oversteek maken naar Fårö, wat letterlijk ‘schapeneiland’ betekent. De twee worden van elkaar gescheiden door een smalle zeestraat; de overtocht is gratis en duurt slechts zeven minuten.
Bijna het hele jaar zijn schapen en vogels heer en meester op het eiland, maar tijdens de zomermaanden wordt Fårö goed bezocht door toeristen. Zij komen vooral voor de zandstranden en de ‘raukar’: de indrukwekkende, kolomvormige kalksteenformaties aan de noordkant.
Leestip: De 5 mooiste eilanden van Europa
Dit stille eiland werd beroemd door de Zweedse filmregisseur en schrijver Ingmar Bergman. Hij woonde er, stierf er en ligt er begraven. Ook nam hij hier de film Persona op. Ter ere aan hem wordt jaarlijks aan het begin van de zomer een Bergmanweek gehouden.
3. Öland
Met zijn zandstranden, vuurtorens en vogelreservaten is ook Öland een geliefde zomerbestemming onder Zweden. Dat heeft deels te maken met de goede bereikbaarheid. Dit op een na grootste Zweedse eiland is namelijk met het vasteland verbonden via een brug: de Ölandsbron van ruim zes kilometer lang.
Een van de grootste trekpleisters is Stora Alvaret, een kalksteenplateau in het zuiden van het eiland. Het gebied is een uitgestrekt steppelandschap zonder bomen, maar wel met ruige en zeer diverse plantenbegroeiing. In Stora Alvaret ligt ook Eketorp, een cirkelvormig fort uit de ijzertijd. Tegenwoordig is dit een openluchtmuseum.
4. Marstrand
Aan de westkust van Zweden ligt Marstrand. De gelijknamige hoofdplaats heeft een schilderachtige haven, autovrije straten en traditionele witte huizen met rode daken. Hier bovenuit torent de imposante Carlstens vesting. Dit zeventiende-eeuwse fort speelde een belangrijke rol in de verdediging van het land, met name tijdens de Zweeds-Noorse oorlogen.
Marstrand is een mondaine plek, beroemd om zeilregatta’s en een bruisend zomerleven. Je vindt er diverse kunstgalerijen en winkeltjes die de lokale cultuur weerspiegelen. Door de afwezigheid van auto’s kun je het eiland aangenaam te voet verkennen.
5. Kosteröarna
Met een bezoek aan de Kosteröarna sla je twee vliegen in één klap: de archipel bestaat uit Nordkoster en Sydkoster, twee kleine eilanden op de grens met Noorwegen. Ze vormen het hart van het eerste nationale zeereservaat van Zweden en het westelijkst bewoonde punt van het land.
Leestip: Deze fjorden wil je bezoeken tijdens een rondreis door Noorwegen
Ze zijn beiden autovrij en geliefd vanwege hun biodiversiteit: de eilanden liggen aan een onderwaterfjord waarin talloze bijzondere zeedieren leven. Als bezoeker kun je door te snorkelen, kajakken of fietsen een glimp opvangen van dit wonderlijke natuurschoon.
6. Smögen
Dit kleine eiland is een icoon van de Zweedse westkust. De houten vissershuizen op palen, de lange wandelpier (Smögenbryggan) en de kraakheldere zee maken het tot een zeer populaire vakantiebestemming – van gezinnen op vakantie tot jongeren die komen feesten. Het eiland telt ongeveer 1300 vaste inwoners, maar trekt in de zomer tienduizenden bezoekers.
Het eiland heeft daarom een imago als het paradijs voor de ‘svennebanan’, de Zweedse versie van Jan met de Pet. Het is een plek waar de doorsnee Zweed zijn vakantie viert, vaak met de clichés die daarbij komen kijken: veel bier, zonnebrillen, boottochten en feesten op de pier. De alternatievere of elitairdere reizigers vinden Smögen meestal wat te voorspelbaar of volks – maar mooi is het hier zeker weten.
7. Visingsö
Het volgende eiland uit deze lijst ligt niet in zee, maar in een groot meer: Visingsö in het Vätternmeer. Het was ooit een koninklijke residentie en herbergt ruïnes van kastelen zoals Näs slott en Visingsborg.
Leestip: Dit zijn de mooiste eilanden van Nederland – als we de Waddeneilanden niet meetellen
Met zijn traditionele dorpjes en rustieke sfeer lijkt Visingsö haast een tijdcapsule uit het verleden – ideaal om te onthaasten. Je kunt het eiland het best verkennen per fiets, paardenwagen of gewoon te voet.
8. Djurgården
Tijdens een bezoek aan hoofdstad Stockholm mag je Djurgården zeker niet overslaan. Dit eiland ligt in het oosten van de stad en de naam is te vertalen als ‘de diergaarde’. Hier waren vroeger namelijk de koninklijke jachtgronden. Tegenwoordig is het een algemeen toegankelijk nationaal park.
Leestip: Hoe bouw je een vrouwvriendelijke stad? In Zweden hebben ze het antwoord
Omdat de grond nog steeds eigendom van het rijk is, vind je hier veel rijksmusea. Hiertoe behoort ook Skansen, een dierentuin en het eerste openluchtmuseum ter wereld. Het werd opgericht in 1891 om de manier van leven in Zweden tijdens de laatste eeuwen uit te beelden.
9. Sandhamn
Diep in de archipel van Stockholm ligt Sandhamn, de zeilhoofdstad van Zweden. In de zomer verandert het eiland in een levendig toevluchtsoord vol witte zeilen in de haven, vrolijke gasten in de horeca en zonaanbidders op het strand. Maar stap even buiten het dorp en je vindt rustige dennenbossen en stille baaien.
Het eiland is internationaal bekend door de boekenreeks The Sandhamn Murders van Viveca Sten. Verfilmingen van deze boeken worden ook regelmatig uitgezonden op de Nederlandse en Belgische televisie. Hoewel het eiland hierin wordt geteisterd door misdaad, is er in werkelijkheid nog nooit een moord gepleegd. Je kunt er dus met een gerust hart naartoe.
Reis met ons mee door de Noordse landen. Lees ook over de mooiste fjorden van Noorwegen, de mooiste watervallen van IJsland, de mooiste meren van Finland en de mooiste stranden van Denemarken.