Dit verhaal maakt deel uit van onze #STOPMETPLASTIC-serie, waarin we gedurende meerdere jaren aandacht vragen voor de wereldwijde vervuiling door plastic afval. Lees meer over wat jijzelf kunt doen om het gebruik van wegwerpplastic te verminderen.
Vorige week werd in Thailand nabij de grens met Maleisië een kleine griend in een kanaal ontdekt. Het dier had moeite om boven te blijven en te zwemmen en ademde moeilijk. Hulpverleners probeerden de walvis te redden door het dier door middel van boeien drijvende te houden, terwijl dierenartsen het verzorgden en rode paraplu’s opstaken om zijn huid te beschermen tegen de felle zon.
Tijdens de reddingsoperatie braakte de griend vijf plastic zakken uit. Afgelopen vrijdag stierf het dier, vijf dagen na het begin van de reddingspoging.
Uit de autopsie die op de griend werd verricht, bleek dat de maag van het dier was verstopt door meer dan acht kilo plastic, waardoor het geen voedsel meer tot zich kon nemen. Het afval bestond uit tachtig boodschappentassen en ander wegwerpplastic.
Volgens Regina Asmutis-Silvia, directeur Noord-Amerika van de organisatie Whale and Dolphin Conservation, is het voorval tekenend voor het bredere probleem van de plasticvervuiling in de wereldzeeën.
“We hebben geen idee hoeveel dieren niet op het strand eindigen,” zegt ze. “Het gaat nu om één griend, en dat zegt niets over andere soorten, maar het is wel een symbool voor een heel groot probleem.”
Giftig voedsel
Volgens experts moet de walvis de plastic zakken voor voedsel hebben aangezien. Doordat het plastic zich in zijn maag ophoopte, kan de griend gedacht hebben dat hij genoeg had gegeten, waardoor zijn voedingsinstinct afnam. De walvis raakte ondervoed, werd ziek en was niet langer in staat om te jagen.
“Op een zeker moment zit hun maag vol met afval en kunnen ze geen echt voedsel meer eten,” zegt Asmutis-Silvia. “Je krijgt dan geen voedingsstoffen meer binnen en het spijsverteringssysteem is helemaal verstopt.”
Normaliter eten grienden pijlinktvissen, maar als het aanbod schaars is, jagen ze ook op octopussen, zeekatten en kleine vissen.
De wereldzeeën worden al lange tijd geplaagd door plasticvervuiling. Voor zover bekend zijn in de Thaise kustwateren al meer dan driehonderd zeedieren omgekomen door het eten van plastic. Op de lijst staan grienden, zeeschildpadden en dolfijnen. In april werd een uitgemergelde potvis dood op een Spaans strand gevonden. In het spijsverteringskanaal van het dier werd ruim 27 kilo plastic aangetroffen. Afgelopen vrijdag nog spoelde een jonge zadelrob aan die een stukje plasticfolie in zijn maag had, een zeldzaam geval omdat zeehonden plastic meestal niet voor voedsel aanzien.
Plastic-crisis
Vorige maand berichtte de Bangkok Post dat de Thaise regering overweegt een belasting op plastic boodschappentassen in te voeren om het gebruik van plastic en de plasticvervuiling terug te dringen. In 2017 werd in Thailand 27,4 miljoen ton afval geproduceerd, waarvan 2 miljoen ton plastic.
Wereldwijd komt rond 8,2 miljard kilo plasticafval per jaar in de wereldzeeën terecht. Een Amerikaan gooit elk jaar gemiddeld 84 kilo plastic weg, maar kleine dingen kunnen helpen om dat cijfer omlaag te brengen, bijvoorbeeld door geen gebruik meer te maken van plastic zakken en flessen, drinkrietjes af te zweren en geen spullen in plastic verpakkingen meer te kopen. Ook recycling en het voorkomen van straatafval behoren tot de manieren om de hoeveelheid plastic afval terug te dringen. (Lees ook: ‘Maar liefst 91% van plastic wordt niet gerecycled.’)
Volgens Asmutis-Silvia vervullen walvissen een cruciale rol als de “tuiniers van de oceanen”, omdat ze hun ecosystemen van kunstmest voorzien. Door walvissen te doden schaden we ook de rest van dat ecosysteem en uiteindelijk ook onszelf. Met de vervuiling van de wereldzeeën vervuilen we ook de vis die we eten en we krijgen daardoor misschien zelf plasticdeeltjes binnen.
“Voor ons als soort zouden alle alarmbellen moeten afgaan,” aldus Asmutis-Silvia. “We moeten ophouden onszelf te vernietigen.”
