Het woord ‘proteïne’ komt van het Griekse proteios, wat ‘eerste belang’ betekent. Proteïne, of eiwitten, draagt bij aan de opbouw en het behoud van spieren, en ondersteunen vele andere belangrijke lichaamsfuncties. Eiwitten helpen daarnaast bij het reguleren van de eetlust, wat betekent dat je je voller voelt met minder calorieën. Ze kunnen daarom helpen bij afvallen en op gewicht blijven. Toch is er een groot verschil tussen een uitgebalanceerd dieet vol natuurlijke eiwitbronnen en een dieet vol proteïnesnacks.
‘Er is een toename in eiwitverrijkte voedingsmiddelen in de sterk bewerkte vorm,’ zegt Katie Sanders, universitair docent aan de North Carolina State University (VS). In een rapport uit 2025 werden deze zogenaamde ‘gemakseiwitten’ een van de belangrijkste ‘macrotrends’ genoemd. En een onderzoek uit 2024 wees uit dat driekwart van de ondervraagden bewerkte voedingsmiddelen met veel eiwitten at.
Hoeveel eiwitten zijn voldoende?
De huidige aanbevolen dagelijkse hoeveelheid eiwitten – 0,8 gram per kilogram lichaamsgewicht – is volgens Marily Oppezzo, hoofd van het Lifestyle Medicine Nutrition and Behavioral Change aan het Stanford Prevention Research Center (VS) te laag om optimaal te functioneren. Deze hoeveelheid is het minimum dat een mens nodig heeft en bevordert de spiergroei of het behoud ervan niet.
Leestip: Eet jij wekelijks friet? Nieuw onderzoek waarschuwt voor hoger diabetesrisico
Als je niet genoeg eiwitten eet, kan je lichaam de voedingsstof uit de spieren gaan halen, wat na verloop van tijd kan leiden tot sarcopenie (leeftijdsgebonden spierverlies) en osteopenie (botverlies).
‘Ik denk dat 1,2 gram het minimum is, en ik zou zeggen dat 1,6 gram de ideale hoeveelheid is,’ zegt Oppezzo. Het eten van een iets grotere hoeveelheid eiwitten stelt het lichaam in staat om te floreren in plaats van alleen een tekort te voorkomen.
Eiwitten worden niet opgeslagen in het lichaam
Brian St. Pierre, directeur voeding en prestaties bij expertisecentrum Precision Nutrition, is het daarmee eens: ‘Nieuwer onderzoek wijst uit dat mensen beter af zijn met 1,2 gram per kilogram. En als je intensief sport, is 1,6 tot 2,2 gram per kilogram waarschijnlijk een beter streefdoel.’
Oppezzo voegt daaraan toe dat ze geen extra voordeel heeft gezien boven de 2,2 gram per kilogram, zelfs niet voor bodybuilders of mensen die streven naar extreme spiergroei. Dat komt doordat ons lichaam geen opslagvorm van eiwitten heeft – in tegenstelling tot vet en koolhydraten.
Leestip: Dit dieet kan de hersenveroudering tot wel 7,5 jaar vertragen
Een overschot aan eiwitten kan ook nadelen hebben. Hoewel het een fabeltje is dat overconsumptie van eiwitten tot nierproblemen kan leiden, kan het wel gevaarlijk zijn voor mensen met een nieraandoening of dialysepatiënten, aldus Oppezzo. Zij adviseert om in die gevallen te overleggen met een arts of een diëtist. Ook waarschuwt ze voor het eten van grote hoeveelheden rood vlees, aangezien dit de cholesterol kan verhogen – en het risico op een hartaanval vergroot.
Waarom is er zo veel vraag naar ultrabewerkte eiwitsnacks?
Volgens het Voedingscentrum krijgen de meeste Nederlanders genoeg eiwitten binnen, maar waarom is er dan toch zoveel vraag naar ultrabewerkte eiwitrijke voeding? Een deel van het antwoord ligt bij het feit dat vrouwen zich steeds meer bewust zijn van het belang van spiermassa. ‘Krachttraining en voldoende eiwitten gaan hand in hand,’ zegt St. Pierre.
Er is een verschuiving gaande naar het aanprijzen van spiergroei aan vrouwen als onderdeel van een nieuwe esthetische standaard, voegt Sanders toe. Terwijl eerdere generaties de nadruk legden op slankheid, gaat deze nieuwe eiwitrage over het geïdealiseerde gespierde lichaam, zegt ze.
Marketing voor vrouwen
Veel ultrabewerkte voedingsmiddelen zijn dan ook gericht op vrouwen. Neem bijvoorbeeld de met eiwitten verrijkte popcorn die realityster Khloé Kardashian onlangs op de markt bracht. De pastelkleurige zakken popcorn wijken af van de blikken proteïnepoeder versierd met schedels en draken, die duidelijk op mannen gericht zijn.
Leestip: Hoe stoppen met suiker al binnen een paar dagen zijn vruchten afwerpt
St. Pierre zegt dat deze voedingsmiddelen niet per se slecht zijn, al plaatst hij wel een kanttekening. ‘Ik zou er niet op vertrouwen om je eiwitinname binnen te krijgen.’ De realiteit is dat hij dat wel vaak ziet gebeuren. ‘Ze denken dat deze ultrabewerkte voedingsmiddelen – die met mate prima zijn – net zo effectief zijn als kipfilet. Maar dat is niet zo.’
‘Als je het eet voor de eiwitten, zijn er betere manieren om ze binnen te krijgen,’ zegt ook Oppezzo.
Ultrabewerkte voedingsmiddelen zijn niet per definitie slecht en je hoeft ze niet helemaal te schrappen, maar ze zouden maximaal twintig tot dertig procent van je dagelijkse calorieën moeten uitmaken, aldus St. Pierre. Als je één keer per week een diepvriespizza eet en besluit die te vervangen door een diepvriespizza met een hoog eiwitgehalte, ‘dan zou dat mogelijk een klein beetje kunnen helpen’, zegt hij.
De ideale eiwitbron
Het moge duidelijk zijn dat eiwitten van cruciaal belang zijn. Maar voor de meeste mensen geldt dat ze met een paar kleine aanpassingen in hun dieet al voldoende binnenkrijgen. Volgens St. Pierre is het echt niet nodig om de supermarkt af te struinen voor hippe eiwitrijke snacks. ‘Bedrijven proberen je altijd iets nieuws te verkopen.’
In plaats van te kiezen voor bewerkte eiwitrijke voedingsmiddelen die in een mooie verpakking zitten, kun je beter mager rundvlees, vis, eieren, sojaproducten en zuivelproducten aan je dieet toevoegen.
Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!