Wetenschappers hebben een nieuwe, bijzondere kikkersoort ontdekt in de bergketen West-Ghats in India. De kikker heeft een glanzende, paarse huid, een lichtblauwe ring rond zijn ogen en een puntig varkensneusje.
De onderzoekers noemden de nieuwe soort ‘Bhupathy's paarse kikker’ (Nasikabatrachus bhupathi), ter nagedachtenis aan hun collega, dr. Subramaniam Bhupathy, een gerespecteerd herpetoloog die in 2014 in de West-Ghats om het leven kwam.
Hoewel deze nieuw ontdekte amfibie er vreemd uitziet, is elk onderdeel van de anatomie van de kikker de uitkomst van ontelbare jaren evolutie. Kleine ogen, een lange snuit en korte ledematen met verharde ‘spades’ – dit alles maakt het mogelijk dat de kikker bijna zijn hele leven onder de grond doorbrengt.
De amfibieën komen zelfs niet boven de grond om te eten. Ze gebruiken in plaats daarvan hun lange, geribbelde tong om ondergronds mieren en termieten te verorberen, vertelt Elizabeth Prendini, een herpetologe bij het American Museum of Natural History en coauteur van een artikel over de soort in de meest recente editie van het tijdschrift Alytes.
Bhupathy's paarse kikker is nauw verwant aan een andere paarse kikker (N. Sahyadrensis)) die in 2003 in het gebied werd aangetroffen. De twee zijn de enig bekende leden van deze familie. De vondst werd gedaan in het kader van een door de Indiase overheid gesteund project om het DNA van alle kikker- en paddensoorten in het land vast te leggen.
“Dit geslacht kikkers is heel oud en kent een zeer lage diversiteit. Dat maakt deze vondst heel bijzonder,” aldus Prendini.
Singing in the Rain
Er is maar één ding dat de paarse kikkers uit hun ondergrondse verblijf kan lokken: regen.
Zodra het moessonseizoen begint, gaan de mannetjes in de bodem van bergbeekjes zitten roepen, aldus Ramesh Aggarwal, seniorauteur van het nieuwe onderzoek en moleculair geneticus bij het Center for Cellular and Molecular Biology (CCMB) in Hyderabad in India.
De mannetjes paren vervolgens in de beekjes met vrouwtjes, die de bevruchte eitjes afzetten in het water. Na een dag of twee komen er dikkopjes uit de kikkerdril.
Maar in tegenstelling tot de kikkervisjes van veel andere kikkersoorten, die in poelen en vijvers rondzwemmen, ontwikkelen de kikkervisjes van Bhupathy's paarse kikker een mond die veel lijkt op die van een zuigkarper. De kikkervisjes gebruiken die bizarre mondopening om zich vast te zuigen aan de rotsen achter watervallen die door de zware regenval ontstaan. Daar gebruiken ze hun piepkleine tanden om algen te eten.
De kikkervisjes blijven ongeveer vier maanden in de stroom hangen, vertelt Karthikeyan Vasudevan, coauteur, bioloog en collega van Aggarwal bij CCMB.
“Dit is de langste periode dat deze soort in zijn hele leven boven de grond verblijft,” vertelt Vasudevan. Na hun fase als larve, nemen Bhupathy's paarse kikkers afscheid van het bovengrondse leven en beginnen ze aan een geheim ondergronds bestaan.
De wondere wereld der kikkers
“Het aanpassingsvermogen van kikkers is fenomenaal. Deze kikker is daar een voorbeeld van,” zegt Jodi Rowley. De National Geographic Explorer, een biologe die is gespecialiseerd in amfibieën, werk bij het Australian Museum en was niet betrokken bij het onderzoek.
Rowley vertelt dat er over de hele wereld kikkersoorten zijn die zich kunnen ingraven om droge perioden te overleven, maar dat Bhupathy's paarse kikker de eerste soort is die deze levensstijl tot het uiterste heeft doorgezet en een manier heeft gevonden om bijna volledig onder de grond te leven.
De vondst is bovendien extra interessant, vertelt Rowley, vanwege de geringe verwantschap tussen Bhupathy's paarse kikker en zijn meest verwante soortgenoot.
“Beide soorten paarse kikkers hebben zich heel lang onafhankelijk van andere kikkersoorten ontwikkeld,” stelt ze. “Hun meest verwante soortgenoten leven niet in India, maar op de Seychellen, dichter bij Afrika dan bij India.”
Al met al toont deze nieuwe soort aan hoe weinig er eigenlijk nog bekend is over kikkers.
“Hoewel het een van de meest bedreigde groepen dieren is, waarvan 42% van alle bekende soorten met uitsterven wordt bedreigd, weten we nog steeds niet eens hoeveel kikkersoorten en andere amfibieën er bestaan,” zegt Rowley.
Ieder jaar worden er ruim honderd nieuwe kikkersoorten beschreven in wetenschappelijke tijdschriften. (En er zijn er al veel meer ontdekt, maar die moeten wachten op het moment dat iemand de tijd en moeite neemt om ze officieel te beschrijven). Misschien dat deze vreemde soort met zijn varkensneus een volgende generatie jonge biologen kan inspireren.
“Het is een wondere wereld, vol fantastische schepsels, dus ik denk dat we dit goede nieuws moeten vieren,” aldus Rowley.
