Dieren spelen niet zomaar een bijrol in de razend populaire fantasy-serie Game of Thrones, ze worden ook groots gebracht in de vorm van kolossale, op de computer geboren fantasiebeesten als draken en reuzenwolven.

Draken bevolken natuurlijk alleen legenden, maar reuzenwolven of dire wolves–extra grote en extreem sterke wolven – zijn wel degelijk echt. Althans, dat waren ze ooit, want ongeveer 300.000 jaar geleden liepen ze nog rond in Noord- en Zuid-Amerika. Hun fossielen liggen verspreid over beide continenten, van de bergen van Virginia in de VS tot de Las Vegas Strip en van Mexico tot in Bolivia, ver in het zuiden.

De reuzenwolf, met de wetenschappelijke naam Canis dirus, was feitelijk niet zoveel groter dan de huidige grijze wolf, maar hij had wel een grotere schedel, sterkere kaken en een krachtiger beet. Deze dieren voedden zich waarschijnlijk met grote zoogdieren als bizons en kaapten als aaseters ook prooien weg bij andere prehistorische roofdieren, waaronder de sabeltandtijger.

In Game of Thrones worden de uitgestorven wolven vertolkt door Northern Inuit-honden (een kruising die is verwant aan de Siberische husky en de Duitse herder en die specifiek werd gefokt om op een wolf te lijken) en een poolwolf. De acterende dieren worden tegen de achtergrond van groene Chromakey-schermen gefilmd, daarna verdubbeld in omvang om de grootte van reuzenwolven na te bootsen en dan gemonteerd in scènes van de tv-serie. De fictieve reuzenwolven hebben gediend als de uiterst trouwe metgezellen en beschermers van de familie Stark, die een centrale rol in de serie speelt.

Het is geen verrassing dat mensen zo’n hond zouden willen hebben – of iets wat erop lijkt. En dus kwam de Siberische husky in beeld. Met hun ruige, grijswitte vacht, puntige oren en wolfachtige kop zijn ze bijna de dubbelgangers van de reuzenwolven uit de serie.

“Mensen die op onze adoptiemiddagen langskomen, noemen onze honden vaak reuzenwolven,” zegt Angelique Miller, voorzitter van NorSled, een opvangcentrum voor husky’s in Noord-Californië.

Husky’s zijn veeleisende honden. Ze hebben de aangeboren behoefte om te rennen – heel veel. Ze zijn niet echt gemakkelijk om af te richten en als ze niet minstens de twee uur per dag aan lichaamsbeweging krijgen die ze nodig hebben, kunnen ze heel recalcitrant worden. Maar ze worden steeds meer door mensen aangeschaft die zich niet goed in hun aankoop hebben verdiept, wat vaak tot een botsing van karakters leidt: de husky raakt gefrustreerd door het gebrek aan flinke lichaamsbeweging en stimulering, terwijl de eigenaar niet begrijpt waarom de hond zo opgefokt doet. Het gevolg is dat de husky’s in het asiel belanden. (Lees meer over een vergelijkbaar probleem met huiskonijnen die niet langer gewenst zijn.)

Volgens Dawn Eisele, hoofd voorlichting van de Siberian Husky Club of America (SHCA), moeten fokkers die door de SHCA zijn erkend, zich verplichten aan een gedragscode, waarin ook is opgenomen dat ze beoogde kopers duidelijk informeren over de bijzondere behoeften van de husky’s. Fokkers worden volgens haar aangespoord om de kopers veel vragen te stellen, om uit te vinden of de levensstijl van die persoon wel past bij het houden van een husky. Deze honden zijn uitgelaten, trouw, onderzoekend en aanhankelijk. Ze moeten zindelijk worden gemaakt, onderweg altijd aangelijnd zijn en zouden goed passen in een zorgzaam en zeer actief gezin die ze de lichaamsbeweging en training geeft die ze nodig hebben.

“Negen van de tien keer overreden we mensen om dit ras niet te nemen,” zegt Eisele.

De SHCA-gedragscode voor fokkers bepaalt ook dat ze de honden niet aan dierenwinkels zullen verkopen. Volgens haar zijn het dierenwinkels en “fokkers op achtererven” (mensen die honden uitsluitend voor het geld fokken, vaak zonder goede gezondheidscontroles, welzijnsstandaards en voorlichting aan kopers) die verantwoordelijk zijn voor het merendeel van de husky’s die in dierenasiels belanden.

Wie op Facebook de zoektermen ‘huskypuppy te koop’ invoert, stuit op tientallen plaatselijke Facebook-groepen uit de hele wereld met mensen die huskypuppy’s aanbieden of willen kopen. Zo ontvangt een groep in Michigan om de paar dagen posts als deze: “Zes pups om mee te nemen, $500.”

“Mensen die er gewoon eentje kopen omdat ze zo mooi zijn, weten niet waaraan ze beginnen,” zegt Barbara Swanda, vicevoorzitter van Delaware Valley Siberian Husky Rescue, een ngo die in meerdere staten aan de Amerikaanse Oostkust husky’s redt en opvangt. “Het is een recept voor rampspoed.”

“Het gevolg is dat ze al snel ongewenst zijn en dan in een asiel worden gedumpt,” zegt zij.

De husky-rage

In de hele VS en in Groot-Brittannië melden opvangcentra voor Siberische husky’s een aanzienlijke toename van het aantal achtergelaten en opgevangen husky’s waarvoor een nieuw baasje gezocht moet worden, en wel sinds 2011, toen de serie Game of Thrones van start ging.

“Als ze hier komen met een idee van welke namen hun hond willen geven, komen ze vaak met namen uit Game of Thrones,” zegt Swanda, verwijzend naar de namen van de fictieve reuzenwolven uit de serie: Ghost, Nymeria, Summer, Shaggydog, Grey Wind en Lady.

In 2009, toen Angelique Miller bij het Noord-Californische opvangcentrum NorSled kwam werken, kon de groep volgens haar de husky’s die aan plaatselijke asiels werden aangeboden goed opvangen. Maar sinds het begin van Game of Thronesin 2011 is het aantal door NorSled opgevangen husky’s verdubbeld.

En daarbij zijn nog niet eens de vele telefoontjes en e-mails meegerekend die ze elke dag ontvangt van mensen die een nieuwe plek voor hun husky zoeken. “We kunnen de vraag bij lange na niet aan,” zegt zij. “De situatie is helemaal ontspoord.”

Die trend is ook te zien bij andere opvangcentra voor husky’s in de VS en elders. Volgens de grootste Britse opvangorganisatie voor honden, de Dogs Trust, is het aantal husky’s dat ze tussen 2010 en 2018 hebben opgevangen met 420 procent toegenomen. In een persverklaring wijt de organisatie deze spectaculaire groei aan de populariteit van Game of Thrones.

Het media-effect

Dan O’Neill, dierenarts en hoofddocent epidemiologie van gezelschapsdieren bij het Royal Veterinary College in Londen, is verslaafd aan Game of Thrones. Samen met zijn gezin heeft hij diverse Noord-Ierse filmlocaties uit de serie bezocht.

Als superfan begrijpt hij de emotionele aantrekkingskracht van de reuzenwolven. Maar hij heeft de gevolgen van impulsieve en door de media aangezwengelde aankopen van honden al eerder meegemaakt.

In de laatste tien jaar is het in Groot-Brittannië trendy geworden om hondenrassen met een korte snuit, zoals mopshondjes en Franse buldoggen, in reclames te laten figureren, zegt O’Neill. En dat heeft volgens hem waarschijnlijk geleid tot de enorme toename van het aantal aankopen van dit soort honden. Deze rassen kampen met een hele reeks gezondheidsproblemen, waaronder levenslange oog- en huidaandoeningen en chronische longziekten. Volgens O’Neill zitten de Britse opvangcentra nu vol met deze honden.

“Het is een perfecte parallel met de reuzenwolven,” zegt hij. De door Game of Thrones aangewakkerde vraag naar husky’s komt vaak ter sprake op congressen over dierenwelzijn die hij bezoekt.

Bij een “hondenras dat in een verkoopzeepbel terechtkomt,” zul je gewoon weinig verantwoorde kopers en fokpraktijken tegenkomen, zegt hij over rassen die opeens populair worden als gevolg van hun optreden in de media. “Want daarna spat die zeepbel uit elkaar.”

Hij vraagt zich af wat er met de vraag naar husky’s zal gebeuren als later deze maand de laatste aflevering van Game of Throneswordt uitgezonden. “De nieuwigheid zal er dan snel af zijn,” zegt hij. Mensen die de honden haastig fokken om er geld mee te verdienen zullen de vraag sterk zien afnemen. “En dan is er het probleem wat er met al die honden moet gebeuren.”

Wie een hond koopt op basis van wat hij of zij op tv heeft gezien, behandelt zo’n hond volgens hem als een modeaccessoire. “Je koopt het imago dat je in je hoofd hebt.”

In werkelijkheid gaat het in zijn woorden om “levende, gevoelsmatige wezens die een geweldig lid van het juiste gezin zouden kunnen zijn.”

Dawn Eisele van de Siberian Husky Club of America spoort mensen die menen dat ze een husky een goed tehuis kunnen bieden, aan om eerst onderzoek te doen naar verantwoorde fokkers. Barbara Swanda van het opvangcentrum voor husky’s in Delaware vraagt mensen om te overwegen een geredde husky een nieuw tehuis te bieden.

Wat alle husky-experts aanraden: vraag eens rond en informeer jezelf goed voordat je een hond koopt. “Het is geen spel (game),” zegt Swanda glimlachend.

Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com