Schubdieren op een markt in China. Dolfijnen en orka’s in een dolfinarium. Beren in kooitjes in Zuidoost-Azië waarvan gal wordt afgetapt. Nertsen die worden gefokt voor hun vacht. Slangen die in plastic bamibakjes op reptielenbeurzen in Nederland te koop worden aangeboden. De vraag naar wilde dieren is enorm: steeds vaker worden ze uit hun natuurlijke leefomgeving gerukt voor gebruik in medicijnen, voor voedsel, als luxeproduct, om als huisdier te houden of puur als vermaak – denk aan ritjes op olifanten, welpknuffelen, vakantieselfies met verklede aapjes. Dit veroorzaakt massaal lijden onder dieren en zorgt ervoor dat sommige soorten met uitsterven worden bedreigd. Het is een wrede business, waarin vele miljarden omgaan. ‘Met vergaande gevolgen voor dier én mens,’ zegt Sanne Kuijpers, programmamanager wilde dieren bij World Animal Protection.
De wereldwijde handel in wilde dieren gaat namelijk ook gepaard met het risico op nieuwe en krachtigere virusuitbraken, zo waarschuwen experts. Dat blijkt nu opnieuw met COVID-19, dat volgens wetenschappers hoogstwaarschijnlijk is overgesprongen naar de mens op een markt in China waar wilde dieren worden verhandeld. ‘Dieren worden uit het wild gehaald of gefokt en opgepropt in kleine kooien gehouden, onder de erbarmelijkste en meest onhygiënische omstandigheden,’ vertelt Kuijpers. ‘Ze kunnen geen natuurlijk gedrag vertonen, zijn gestrest en worden ziek of raken gewond. Het is bewezen dat dieren in zulke situaties meer ziektekiemen verspreiden, die ook kunnen overspringen op mensen. Maar liefst zestig procent van de opkomende infectieziekten is afkomstig van dieren.’
Zoönosen, ziekten die van dier op mens overspringen, kosten elk jaar miljoenen mensen het leven. De afgelopen eeuw waren er diverse grote uitbraken van infectieziekten waarvan dieren de oorzaak bleken: SARS, MERS, Q-koorts, de Mexicaanse griep en zika. Ook ebola is een beruchte zoönotische ziekte, die via vleermuizen en apen overspringt en in Afrika dood en verderf heeft gezaaid. Wetenschappers waarschuwden al langere tijd dat uitbraken van zoönotische infectieziekten de afgelopen jaren zijn toegenomen. Een volgende pandemie kon dan ook niet uitblijven – inmiddels zijn wereldwijd meer dan veertien miljoen COVID-19-besmettingen gemeld en heeft het virus aan ruim zeshonderdduizend mensen het leven gekost.
Wake-upcall
De COVID-19-uitbraak leert ons wederom dat wilde dieren zo veel mogelijk in het wild moeten blijven. Het verbeteren van dierenwelzijn is niet alleen goed voor de dieren, maar ook voor onze gezondheid en economie. ‘Laat COVID-19 daarom een wake-upcall zijn,’ zegt Kuijpers. De enige manier om dergelijke uitbraken van infectieziekten en de enorme impact van dit soort virussen te verkleinen, is het definitief beëindigen van de wereldwijde commerciële handel in wilde dieren.’
World Animal Protection zet zich al 35 jaar actief in om wilde dieren overal ter wereld wild te houden en roept wereldleiders op om hun bevolking te behoeden voor nieuwe ontwrichtende crises.
Met jouw hulp wil World Animal Protection de G20-leiders ervan doordringen dat een verbod op de handel in wilde dieren de enige oplossing is om dier, mens en planeet te beschermen. Keep them wild, keep us safe.
