Eind augustus betaalde Dwight Turner 150 dollar om in een huis in Florida een kooi met een zwarte panter te betreden. De panter viel bijna meteen aan. Het dier beet in het hoofd van Turner en scheurde zijn rechteroor doormidden. Zijn vrouw moest een deel van zijn hoofdhuid terug op zijn plaats drukken.
Het incident vond plaats in het huis van dierenhandelaar Michael Poggi in Davie, Florida. Het was een zogenaamde ‘volledige contactervaring’ met de panter, waarbij Turner over zijn buik zou aaien en foto’s met het dier zou maken.
De aanval herinnert er ons maar weer eens aan dat grote katachtigen een gevaar vormen voor mensen. Die realiteit is door de lens van sociale media wat vertroebeld geraakt. Veel eigenaren van grote katachtigen zijn beroemd geworden door de populaire Netflix-documentaire Tiger King en door platformen zoals TikTok, YouTube en Instagram. Hierop plaatsen ze video’s waarin ze speels worstelen en zwemmen met volwassen tijgers en leeuwen. Zo wekken ze de illusie dat deze contacten ongevaarlijk zijn.
‘De hersenen van deze dieren zijn letterlijk ontworpen om prooien te belagen,’ aldus Imogene Cancellare, een National Geographic Explorer en natuurbeschermingsbioloog die onderzoek doet naar sneeuwluipaarden. ‘In geen enkel geval zal het honderd procent veilig zijn om een ruimte met een grote katachtige te betreden, ook niet als deze met de hand is opgevoed,’ zegt zij. De overgrote meerderheid van de grote katachtigen in de ‘roadside and backyard zoos’, (particuliere) dierenparken langs wegen en in achtertuinen, is met de hand grootgebracht.
Met de hand opgevoede grote katten zijn genetisch gezien wild. Ze hebben geleerd om met eigenaren contact te hebben, maar alleen om door ze te worden gevoerd. Cancellare: ‘Uiteindelijk kun je naar mijn professionele mening niets doen om een tijger, leeuw of jaguar zoveel van je te laten houden dat deze zijn natuurlijke instincten negeert, die ervoor zorgen dat hij als een blad van een boom kan draaien.”
Een illegale ontmoeting
Na de aanval, waarvan Local 10 News in Florida als eerste verslag deed, onderging Turner twee operaties en kreeg hij 22 hechtingen in zijn hoofd. Volgens een rapport van de Florida Fish and Wildlife Conservation Commission (FWC) die de zaak onderzocht, loopt hij nog steeds het risico zijn oor te verliezen. Zijn advocaat liet aan Local 10 News weten dat Turner een rechtszaak wil aanspannen tegen Poggi, de eigenaar van de panter.
Poggi had op het moment van publicatie niet gereageerd op vragen van National Geographic.
Hij is een door het Amerikaanse ministerie van Landbouw erkende dierenhandelaar en heeft de panter legaal in zijn bezit. De wet van Florida verbiedt echter volledig contact tussen bezoekers en grote katachtigen van meer dan elf kilo. Volgens het politierapport heeft de FWC Poggi aangeklaagd voor het toestaan van volledig contact tussen een bezoeker en een extreem gevaarlijke, volwassen zwarte panter en het in gevangenschap houden van wilde dieren in onveilige omstandigheden. Poggi moet op twee december voorkomen. Hem hangt een gevangenisstraf van maximaal vijf en een half jaar en een boete van vijftienhonderd dollar boven het hoofd.
In de federale regelgeving staat ook dat er een afscheiding moet zijn tussen het publiek en grote katachtigen van twaalf weken of ouder. Contact met grote katachtigen komt dan ook nauwelijks voor in de dierenparken langs de Amerikaanse wegen. Volgens Andrew Stein, National Geographic Explorer en oprichter van CLAWS Conservancy, een non-profitorganisatie die zich bezighoudt met het beperken van contact tussen mensen en wilde dieren, kunnen dergelijke ontmoetingen veilig verlopen, maar ook tot de dood leiden.
Toch zijn deze toeristische ontmoetingen gemeengoed in andere landen, vooral in Zuidoost-Azië. Ook worden ze genormaliseerd door veel Instagramberoemdheden die grote katachtigen houden en in video’s op sociale media contact hebben met hun dieren.
De fantasiewereld van sociale media
‘Er heerst een romantische, Jungle Book-achtige sfeer rond communicatie met dieren,’ aldus Siobhan Speiran. Zij is promovendus Milieustudies aan Queen’s University in Ontario en heeft de afgelopen drie jaar onderzoek gedaan naar de invloed van sociale media op het beeld dat mensen van wilde dieren hebben. Populaire eigenaren van exotische dieren, zoals Kody Antle, Kevin ‘de leeuwenfluisteraar’ Richardson en Eduardo Serio van Black Jaguar White Tiger in Mexico, hebben allemaal miljoenen volgers doordat ze regelmatig video’s posten waarin ze als een moderne Mowgli met grote katachtigen worstelen.
Speiran: ‘Deze posts en video’s creëren een mythe rond dierenhandelaren, voornamelijk rond mannen. De mystiek van dit alles (‘Wow, ze hebben een eigen troep leeuwen!’) kan ertoe leiden dat andere mensen, die zich niet realiseren dat het allemaal niet echt is, dit ook willen doen. Die man is geen leeuwenfluisteraar. Dat is gewoon tegennatuurlijk.’
Maar mensen slikken het en willen op deze dierenfluisteraars lijken, net zoals ik in de buurt van Jane Goodall wil komen.’ Speiran merkt op dat de band die mensen ogenschijnlijk met hun dieren hebben, waarschijnlijk bij elke dierenliefhebber bewondering oproept.
De sociale-mediawereld die deze eigenaren van grote katachtigen creëren, maakt het volgens haar voor de gemiddelde mens moeilijk om het verschil te zien tussen iemand die exotische wilde dieren houdt, fokt en aanbiedt voor contact en een natuurbeschermer, zoals Goodall, die er alles aan doet om ze te beschermen.
Dat veel eigenaren van deze dierenparken en fokkers zichzelf verkopen als redders of verkondigen dat hun bedrijf de instandhouding financieel ondersteunt, maakt het nog verwarrender. De familie van Kody Antle beheert een liefdadigheidsinstelling waarmee naar verluid geld wordt ingezameld voor de instandhouding van wilde tijgers. Poggi omschrijft zijn bedrijf als een dierenreservaat. Maar volgens de Global Federation for Animal Sanctuaries staan legitieme opvangcentra contact tussen het publiek en wilde dieren gewoonlijk niet toe. Dit zijn marketingtactieken die veel worden toegepast door particuliere dierenparken. Zo geven ze bezoekers het idee dat ze de dieren helpen wanneer ze betalen voor contact met de dieren.
Problemen met het welzijn van dieren in deze dierenparken zijn goed gedocumenteerd. Tijgers worden te snel gefokt, zodat er altijd welpjes zijn waar toeristen mee kunnen knuffelen. Daarnaast zijn het voedsel, de verblijven en de veterinaire zorg in sommige parken ontoereikend. Afgelopen maand nog werd Doc Antle, de vader van Kody en eigenaar van dierenpark Myrtle Beach Safari, aangeklaagd voor dierensmokkel en dierenmishandeling. Een andere personage uit Tiger King, Jeff Lowe, verloor zijn licentie voor het tentoonstellen van dieren nadat de autoriteiten verschillende gevallen van dierenleed vaststelden.
‘De mensen denken waarschijnlijk dat particulier bezit van grote katachtigen wel verboden zou zijn als het echt zo slecht zou zijn,’ zegt Speiran. ‘Maar dieren vangen in veel opzichten helaas bot wat sociale rechtvaardigheid betreft.’
De Public Big Cat Safety Act, een wetsvoorstel dat tot doel heeft de commerciële fokkerij, tentoonstelling en het houden van grote katachtigen als huisdier op federaal niveau te verbieden, kan volgens Cancellare, Speiran en Stein belangrijk zijn voor het inperken van het bezitten en fokken van grote katachtigen in achtertuinen in de VS en zowel dieren als mensen beschermen.
Cancellare: ‘Wanneer het aaien van welpjes wordt verboden, zal dit de constante aanvoer van particulier gefokte grote katachtigen een halt toeroepen en het contact met volwassen dieren doen afnemen. Hopelijk neemt het aantal bijtincidenten dan ook af.’
Deze dieren zijn niet op de wereld om door mensen te worden geaaid. We moeten duidelijk maken dat we ze met rust moeten laten.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
