Een hond die wordt behandeld als een mensenkindje is voor veel mensen heel normaal. Ze gaan overal mee naar toe, krijgen leuke outfits aan en als we niet thuis zijn, gaan ze naar de opvang. Uit onderzoek blijkt dat onze breinen op ongeveer dezelfde manier reageren op onze honden als op menselijke kinderen.

Ingespeeld op ons brein

In de periode dat honden gedomesticeerd raakten, ontwikkelden ze bijna menselijke sociale en cognitieve vaardigheden. Ze begonnen zich te gedragen als baby’s en begonnen zelfs op ze te lijken, dus gingen onze hersenen ze ook zien als baby’s.

Zachary Silver, directeur van het onderzoekslaboratorium hondencognitie aan Occidental College (VS), is dan ook niet verbaasd dat wij mensen zo verzot zijn op onze viervoeters. ‘De honden van tegenwoordig zijn over een periode van duizenden jaren zorgvuldig uitgezocht om op ons ingespeeld te zijn,’ legt Silver uit.

Natuurlijk instinct

Alison LaCoss, moeder van drie, zegt dat ze vanaf het moment dat ze beviel van haar kinderen een overweldigende drang voelde om van hen te houden en te beschermen. Een soortgelijk gevoel kreeg ze toen ze Shio, een Pyrenese berghond van één jaar oud, en poedelpuppy Babka adopteerde. ‘Opeens wilde ik deze schattige beestjes liefhebben en beschermen,’ vertelt ze. ‘Ze voelden echt als mijn baby’s.’

Leestip: Zo komt je hond aan zijn onweerstaanbare puppyogen

LaCoss is niet de enige. Voor een onderzoek uit 2014 verzamelden wetenschappers van Harvard University een specifieke groep proefpersonen: moeders die tenminste één kind tussen de twee en tien jaar oud hadden, en met een hond die ze al tenminste twee jaar hadden. De moeders keken in een MRI-scanner naar foto’s van kinderen en honden – soms hun eigen honden en kinderen, soms niet.

Speciale band

De onderzoekers zagen een aanzienlijke overlap in hoe de moeders de emotionele band met hun honden en met hun kinderen ervaarden. De amygdala, het deel van je brein dat verantwoordelijk is voor emotionele binding, sloeg aan toen de vrouwen naar foto’s van zowel hun kinderen als van hun honden keken. Ditzelfde effect werd gezien in de hippocampus, thalamus en gyrus fusiformis, de breindelen die betrokken zijn bij geheugen, sociale cognitie en gezichtsherkenning.

‘De delen van het brein die betrokken zijn bij hechting, liefde en het ontwikkelen van een emotionele band werden op dezelfde manier gestimuleerd,’ zegt Niwako Ogata, hoogleraar dierengedrag aan Purdue University College of Veterinary Medicine (VS). De deelnemers voelden bij het zien van honden- en kinderfoto’s ook eenzelfde prettig en opgewekte gevoel. Deze resultaten ‘laten zien dat we een speciale band hebben met onze hond,’ zegt Ogata.

Honden voelen als familie

Toch waren sommige delen in de middenhersenen, verbonden met het beloningssysteem in onze hersenen, wel actiever toen de moeders naar foto’s van hun kinderen keken, dan bij foto’s van hun honden. Dus ondanks de sterke band, liefde en hechting die er is tussen moeders en hun honden, weet het brein nog wel te onderscheiden dat ze niet van dezelfde soort zijn, merkt Ogata op.

Leestip: Hebben honden een baasje nodig om te overleven?

‘Op honden hebben we bijna dezelfde neurologische respons als kinderen,’ zegt Silver. ‘Hieruit blijkt dat de relatie die wij met onze honden hebben, zo langzamerhand net zo belangrijk voor ons wordt als onze bloedverwanten.’

Chemische stoffen

Als we een persoon van wie we houden aanraken of aankijken – zij het een romantische partner, kind, of goede vriend – maakt ons lichaam oxytocine aan. Dit gelukshormoon is verantwoordelijk voor hechting, affectie, en verbondenheid. Als ouders hun baby vasthouden, stijgen hun oxytocineniveaus en willen ze dit gedrag herhalen, zegt Silver.

Een soortgelijk fenomeen speelt bij honden, vertelt Silver. Meerdere onderzoeken tonen aan dat zowel mensen als honden meer oxytocine aanmaken als ze elkaar aankijken, met elkaar spelen of knuffelen. Dus herhalen we deze acties en versterkt onze band.

Zorgvuldig geselecteerd

Onze dierenliefde is terug te leiden naar de domesticatie van honden, verklaart Federico Rossano, directeur van het Comparative Cognition Lab aan de University of California San Diego (VS). Al vanaf het begin kiezen mensen de honden met relaxte, meewerkende karakters. We beloonden diegene die op ons wilden letten voor visuele aanwijzingen en zich gedroegen zoals wij wilden.

Leestip: Waarom kijken honden tv? Dit zegt de wetenschap over het schermgedrag van jouw huisdier

We gaven ook de voorkeur aan eigenschappen die meer op menselijke eigenschappen leken. Zijn voorgangers hadden een lange snuit en hoekig gezicht, maar de moderne hond heeft een rond hoofd, grote ogen en bolle wangen. Daarnaast hebben ze een spier bij hun wenkbrauwen, waarmee ze gezichtsuitdrukkingen maken die lijken op die van mensen. Uit onderzoek blijkt zelfs dat ons brein op dezelfde manier reageert op gezichtsuitdrukkingen van mens en hond.

Het zijn net mensen…

Dus, honden zijn schattig, net als baby’s, als je het aan ons brein vraagt tenminste. Ze spelen net als kinderen en denken als peuters: ze hebben de cognitieve vaardigheden van kinderen tussen de twee en drie jaar oud. En, zoals een onderzoek uit 2017 aantoont, veel mensen zien honden als kwetsbare wezens die net als baby’s niet voor zichzelf kunnen zorgen.

Als baasje weet je natuurlijk dat je een diepe band hebt met je huisdier, daar hoeft geen breinscan aan te pas te komen. Maar het is wel leuk om te weten dat de vriendschap met je geliefde viervoeter ook aantoonbaar is.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!