In het oosten van Siberië, op bijna 6500 kilometer van Moskou, ligt Jakoetsk. Tijdens de wintermaanden duikt het kwik hier geregeld tot wel veertig graden onder nul. Daarmee is het de koudste stad op aarde.
Zeker, er zijn plekken waar het nóg kouder wordt, zoals in het ruim 900 kilometer verder naar het oosten gelegen dorp Ojmjakon. Of op de Zuidpool, waar het in de winter tot wel 60 graden vriest. Maar op deze plekken wonen geen 280.000 inwoners dicht op elkaar, zoals in Jakoetsk.
Huizen op palen
Bouwen en wonen in een stad die te kampen heeft met zulke extreme kou vereist de nodige aanpassingen. Omdat de grond permanent bevroren is, staan de meeste gebouwen in Jakoetsk op palen. Bouwwerken zonder paalfundering zakken langzaam weg doordat de permafrost onder de gebouwen smelt door de warmte die ze genereren.
Daarnaast heeft Jakoetsk te maken met infrastructurele uitdagingen. Wegen bevriezen en kunnen onbegaanbaar worden. Er wordt daarom veel gewerkt met isolerende lagen om ze veilig te houden. Ook moeten bewoners voortdurend rekening houden met de bevriezing van waterleidingen, wat extra zorg en onderhoud vereist.
Maar de klimatologische horden wegen niet op tegen de enorme rijkdom aan bodemschatten die hier te vinden is. In de plaatselijke mijnen wordt een vijfde van de wereldproductie aan diamanten gedolven. Ook worden er aardgas, aardolie, goud, zilver en andere kostbare materialen gewonnen.
Leven in 40 graden onder nul
Fotograaf Steeve Iuncker besloot uit te zoeken hoe het is om te worden blootgesteld aan deze extreme kou. Iuncker is wel wat gewend: hij groeide op in de Zwitserse Alpen. Bij aankomst in Jakoetsk werd hij opgehaald door de dochter van zijn gastheer, die zijn outfit van top tot teen controleerde: muts, handschoenen, sjaal, laarzen? Alles in orde.
Leestip: Zo ziet de poolwinter eruit in het Hoge Noorden
‘Je kunt je niet voorstellen dat je zulke voorzorgsmaatregelen moet nemen, zelfs voor een korte wandeling naar een taxi,’ zegt Iuncker. In Jakoetsk wordt elke buitenactiviteit zorgvuldig gepland. Geen onnodige omwegen of etalages bekijken. ‘Alles wordt bepaald door de kou,’ vertelt hij.
Iuncker merkte dat de inwoners elkaar vaak opzoeken, maar altijd voor korte tussenstops. ‘Ze komen even binnen, drinken hete thee, eten toast met jam, pakken zich weer in en gaan snel weer naar buiten – alsof de huizen dienen als tussenstation.’
De winter in Jakoetsk in beeld
Net als de stedelingen moest ook Iuncker zijn ritme afstemmen op de kou. Met zijn Rolleiflex-fototoestel kon hij slechts een kwartier foto’s maken voordat de mechaniek bevroor en het filmrolletje verbrokkelde – al voelde hij zijn vingers tegen die tijd toch niet meer.
Leestip: Wat veroorzaakt deze mysterieuze kraters in Siberië?
De vrieskou zorgt ervoor dat er maar weinig mensen op de beelden van Iuncker te zien zijn. De warm geklede inwoners van Jakoetsk lijken wel mythische ontdekkingsreizigers in een ijzige en in mist gehulde wereld. Maar hoe sprookjesachtig Jakoetsk er ook uitziet, de kou is geen winterattractie. ‘Omdat je niet meer dan tien meter voor je uit kunt kijken en alle straten op elkaar lijken, verdwaal je hier gemakkelijk,’ waarschuwt Iuncker. ‘En dat is het laatste wat je wil als je vingers en tenen constant het risico lopen bevroren te raken.’
Iunckers verkenning van Jakoetsk maakt deel uit van een groter project: elk jaar bezoekt hij tien dagen lang een ‘recordstad’. Eerder bezocht hij Tokio (hoogste inwonertal) en Ahwaz in Iran (zwaarst vervuild). Zijn doel is om te zien hoe de mens zich weet aan te passen aan uiteenlopende extremen.
Bekijk hier de fotoserie van Steeve Iuncker over Jakoetsk.
Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!
