Welke huisdieren hadden de oude Egyptenaren?

Voor de oude Egyptenaren waren huisdieren enorm belangrijk. Ze werden gezien als geschenken van de goden, en daarom vaak extra in de watten gelegd. Al zijn er ook gemummificeerde huisdieren met geheelde botbreuken gevonden. Waarschijnlijk liepen ze die op toen ze gevangen werden.

Zeker is wel dat huisdieren een statussymbool waren. Ze werden met dezelfde zorg gemummificeerd als mensen, in de hoop dat ze in het hiernamaals weer herenigd zouden worden met hun eigenaar.

Van katten tot krokodillen – deze vijf dieren speelden een belangrijke rol in de Egyptische huishoudens.

1. Katten

Dat de Egyptenaren gek waren op katten, is wel duidelijk. Als huisdier werden ze veelal gehouden om graanopslagplaatsen te beschermen tegen muizen en ratten. Gemummificeerde katten waren een populair geschenk voor de vruchtbaarheidsgodin Bastet, afgebeeld als een vrouw met het hoofd van een kat.

Leestip: Hoe is het om een kat te zijn? Zo ervaart jouw huisdier de wereld om zich heen

De historicus Herodotus (484 - 425 v.C.) beschreef zelfs hoe de Egyptenaren, wanneer hun huis in brand stond, vaak eerst hun kat redden voordat ze de brand gingen blussen. Het doden van een kat, zelfs per ongeluk, was een onvergefelijke zonde die met de dood werd bestraft.

Katten werden als geliefd huisdier vaak gemummificeerd, zodat ook zij de reis naar het hiernamaals konden maken.

2. Honden

Hoewel de Egyptenaren vooral kattenliefhebbers waren, hadden ze ook zeker een plek voor deze trouwe viervoeters. Honden werden gehouden voor de jacht, ter bescherming en als gezelschapsdier.

Of de Egyptenaren de halsband hebben uitgevonden is niet duidelijk, maar het is zeker dat ze hem gebruikten. Een muurschildering uit circa 3500 v.C. toont een man die zijn aangelijnde hond uitlaat. De eerste halsbanden waren gemaakt van leer, maar ze werden na verloop van tijd steeds mooier en decoratiever.

Leestip: Je begrijpt de emoties van je hond waarschijnlijk minder goed dan je denkt

Wanneer een hond stierf, toonden de Egyptenaren hun verdriet door zich kaal te scheren. Omdat de bovenklasse van de Egyptenaren al kaal was om luizen te voorkomen, was het ontbreken van wenkbrauwen vaak het duidelijkste teken dat een huisdier was overleden.

Decoratief detail van een sarcofaag uit Assioet, waarop een hooggeplaatste Egyptenaar met zijn hond aan de riem is afgebeeld.

3. Stieren en koeien

Stieren en koeien hadden voor de oude Egyptenaren een grote culturele betekenis. Apis, een Egyptische godheid, werd vaak afgebeeld als een stier met een zonneschijf tussen zijn horens. Stieren speelden een belangrijke rol in religieuze ceremonies, waar ze symbool stonden voor kracht, vruchtbaarheid en de vernieuwing van het leven. Het offeren van een stier was een belangrijk ritueel.

Koeien waren heilig en werden minder vaak geofferd. Ze werden geassocieerd met godinnen zoals Hathor, de godin van moederschap, liefde en schoonheid. Volgens Herodotus beschouwden de Egyptenaren het als grote een schande om koeien pijn te doen.

4. Apen

Hoewel de Egyptenaren de voorkeur gaven aan honden en katten, was het niet ongebruikelijk om exotische dieren in een Egyptisch huishouden te vinden. Bavianen waren geliefde gezelschapsdieren en werden na hun dood vaak gemummificeerd. Ze stonden symbool voor de goden Thoth of Hapy en speelden een belangrijke rol in rituelen.

Toen het gemummificeerde lichaam van de hoogpriesteres Maatkare Mutemhat werd gevonden, lag er naast haar een tweede, kleinere mummie. Lange tijd dacht men dat het om haar overleden kind ging, maar een röntgenonderzoek in 1968 onthulde dat de priesteres samen met haar gezelschapsaap was begraven. Haar halfzus Esemkhet lag begraven met een gazelle.

In dit fragment van een reliëf uit de vijfde dynastie van Egypte is te zien hoe een baviaan een dief vangt.

5. Krokodillen

Van de alle exotische dieren die de Egyptenaren als gezelschapsdier hielden, waren krokodillen misschien wel het gevaarlijkst. Deze reptielen werden vooral in verband gebracht met Sobek, de god van het water.

Leestip: Bewijs gevonden voor oude rivier langs Egyptische piramiden

Hoewel er veel krokodillenmummies zijn gevonden en er zelfs een krokodillenfokkerij werd ontdekt in de oude stad Narmouthis, is het onwaarschijnlijk dat deze dieren echt als gezelschapsdieren werden gehouden. Hun functie was vooral ritueel van aard. Toch kregen ze door hun heilige status veel aandacht en werden ze goed verzorgd.

Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!