Het wordt steeds drukker op de Noordzee. Ondanks maatregelen om de scheepvaart veiliger te maken, doen zich de laatste jaren geregeld serieuze ongevallen voor. Zo voer gisteren een vrachtschip tegen een tanker aan voor de Britse kust. Er ontstond brand aan boord van de tanker en er lekt kerosine in zee. Van beide schepen zijn 37 opvarenden aan land gebracht; één bemanningslid wordt vermist.

Hoe vaak komen ongevallen op de Noordzee voor?

Het is de zevende keer sinds 2019 dat er een groter scheepsongeval plaatsvindt op de Noordzee. Dat gebeurde ook in Nederlandse wateren. De MSC Zoe – het grootste containerschip ter wereld – verloor zes jaar geleden 342 containers met gevaarlijke stoffen, kunststoffen en gebruiksartikelen. Een deel daarvan spoelde aan op meerdere Waddeneilanden.

Leestip: De Noordzee als strategisch speelveld: mogen Russische schepen hier varen?

Drie jaar later was het weer raak voor de Nederlandse kust. Het vrachtschip Julietta D lag voor anker bij IJmuiden en raakte op drift tijdens een storm. Het schip kwam vervolgens in aanvaring met een olietanker en ramde een transformatorplatform van een windmolenpark.

Waarom neemt de kans op incidenten toe?

De Noordzee is een belangrijke schakel in het scheepsverkeer tussen Europa en de rest van de wereld. Het zuiden van de Noordzee is zelfs de drukst bevaren scheepvaartregio ter wereld. De claim op de ruimte wordt almaar groter: er is flink meer scheepvaart dan tien tot twintig jaar geleden en ook de schepen zelf worden steeds groter en zwaarder.

Leestip: Duizenden booreilanden zijn op hun retour. Wat doen we ermee?

Daarnaast staan er zo’n zeshonderd booreilanden op de Noordzee en worden er steeds meer windmolenparken aangelegd. In 2050 zullen er naar schatting 30.000 windmolens op de Noordzee staan. Kortom: de kans op incidenten neemt toe.

Wat maakt de Noordzee zo verraderlijk?

De precieze oorzaak van het recente ongeval is nog onduidelijk. Hoewel er geen opzet in het spel lijkt, is de aanvaring toch opmerkelijk. Moderne vrachtschepen hebben verschillende middelen om veilig te navigeren: gps, radar en een Automatic Identification System, waarmee ze hun positie kenbaar maken.

Toch zijn incidenten niet volledig te voorkomen met behulp van technologie. Het gaat naast aanvaringen ook om schepen die op drift raken of containers verliezen in zwaar weer. De Noordzee is namelijk erg onstuimig en dwingt respect af van zijn opvarenden.

Leestip: Zeevonk: hoe een eencellig organisme voor lichtshows zorgt

Dat heeft te maken met verschillende factoren. Allereerst is de Noordzee relatief ondiep. Tijdens een storm kunnen hoge golven het zand van de bodem opstuwen en op het dek gooien, wat een schip lastig te besturen maakt.

Ook zijn de golven op de Noordzee vaak kort. Ze volgen elkaar snel op en kunnen een schip instabiel maken. Tot slot is de getijdenwerking op de Noordzee ongewoon groot. Wanneer een storm samenvalt met hoogwater kan dat leiden tot extra hoge golven.

Steun de missie van National Geographic en krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium. Word nu lid!