Het is zo ongeveer de grootste blijk van waardering die je kunt ontvangen als toeristische attractie, bezienswaardigheid of monument: worden uitverkozen tot werelderfgoedlocatie. In september 2023 voegde Unesco 42 nieuwkomers toe aan de befaamde lijst. Wij verzamelden vijf erfgoedlocaties op ons eigen continent die een bezoek waard zijn.
1. Kaunas en Kuldīga, Litouwen en Letland
In een roadtrip van slechts vier uur kun je gelijk twee nieuwe erfgoedlocaties in de Baltische staten van je lijst strepen. Kaunas is de op een na grootste stad van Litouwen en was in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw zelfs even de hoofdstad. Hoewel je in Kaunas veel oude gebouwen zult spotten, dankt de Litouwse stad haar erfgoeduitverkiezing vooral aan de architectuur uit het interbellum, de periode tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog. In Letland, de noordelijke buur van Litouwen, is Kuldīga een uniek voorbeeld van traditionele, lokale stadsarchitectuur. De beschilderde houten huizen aan fraai geplaveide straten langs de Ventarivier maken dit stadje tot verrassende stop.
2. Zagorochoria, Griekenland
In het beboste noordwesten van Griekenland, niet ver van de grens met Albanië, vind je de regio Zagori. De belangrijkste bezienswaardigheid? De imposante kliffen die samen de Vikoskloof vormen. Aan de voet van deze rotsen zijn tientallen dorpen gebouwd. Deze traditionele nederzettingen, de zogenoemde Zagorochoria (zie de foto bovenaan), zijn met elkaar verbonden door wandelpaden. Sommige daarvan leiden over eeuwenoude boogstenen bruggen. Andere voeren naar bergmeren, zoals Drakolimni (‘Drakenmeer’).
3. De monumenten en begraafplaatsen van de Eerste Wereldoorlog, België en Frankrijk
De inschrijving van Eerste Wereldoorlogmonumenten omvat locaties langs het hele voormalige westfront in België en Noord-Frankrijk. Door het grootschalige aantal slachtoffers veranderde de manier waarop mensen het verlies van dierbaren gingen herdenken in de Eerste Wereldoorlog. Samen met het knekelhuis voor 130.000 onbekende soldaten bij Verdun en de indrukwekkende Canadian National Vimy Memorial in het Noord-Franse Givenchy-en-Gohelle maken nog 137 monumenten deel uit van de inschrijving.
4. Eise Eisinga Planetarium, Nederland
Achter één van de gevels van de vele trapgevelwoningen in Franeker huist een bijzonder monument: het Eise Eisinga Planetarium. Het oudste nog werkende planetarium ter wereld werd in 1781 in gebruik genomen en is een van de kleinste gebouwen op de werelderfgoedlijst. De Friese wolkammer Eise Eisinga bouwde de hemel na in het plafond van zijn eigen woonkamer: de zon hangt in het midden, met daaromheen de in die tijd bekende planeten: Mercurius, Venus, de aarde, Mars, Jupiter en Saturnus.
5. Maison Carrée, Frankrijk
De naam van de Maison Carrée (‘Vierkant Huis’) in de Zuid-Franse stad Nîmes mag dan niet heel spectaculair zijn, maar het bouwwerk dat die naam draagt is dat zeker wel: het is mogelijk de best bewaarde Romeinse tempel ter wereld. Het monument is voorzien van sierlijke Korinthische zuilen en dient al meer dan tweeduizend jaar als inspiratiebron voor architecten. Nîmes herbergt ook tal van andere indrukwekkende Romeinse overblijfselen, waaronder een amfitheater dat plaats bood aan 24.000 toeschouwers en een kleine versie is van het Colosseum in Rome.
Inmiddels is de werelderfgoedlijst geüpdatet met nieuwe bestemmingen! Bekijk een greep uit de lijst van 2024 hier.
