Ankylosaurus magniventriswas de prehistorische tank uit het late Krijt, zo’n zeventig tot 66 miljoen jaar geleden. Deze reusachtige, vierpotige dinosauriër had een gedrongen lichaam dat bedekt was met beenplaten met stekels. Aan het uiteinde van de staart waren de platen vergroeid tot een dikke knots waar de dinosauriër mee kon zwaaien om tegenstanders van zich af te slaan.

Deze indrukwekkende verdediging bood de Ankylosaurus bescherming tegen grote landroofdieren, zoals de Tyrannosaurus rex, die in die periode ook in Noord-Amerika rondliepen. Roofdieren zouden deze gepantserde dinosauriër op zijn rug moeten zien te krijgen om bij zijn zwakke plek, namelijk zijn brede onderbuik, te komen.

Verwantschap

De Ankylosaurus magniventris behoort tot de Ankylosauria, een onderorde van vierpotige, gepantserde en voornamelijk plantenetende dinosauriërs, maar niet alle Ankylosauria waren een Ankylosaurus. Deze dinosauriër draagt de naam van de onderorde, waartoe zowel ankylosauriërs als de primitievere nodosauriërs behoorden. Ankylosaurus magniventris was de laatste en grootste soort van de ankylosauriërs. De dinosauriër kon maar liefst tien meter lang worden en woog waarschijnlijk ongeveer vier ton. Door zijn omvang, kleine tanden en vreemd geplaatste neusgaten is deze soort een van de opmerkelijkste ankylosauriërs.

Hoewel nodosauriërs net als de Ankylosaurus een pantser en tankvormig lichaam hadden, hadden ze geen staartknots. In 2011 werd een opmerkelijk goed bewaard gebleven fossiel van een nodosauriër opgegraven, een van de beste ooit gevonden. Dit fossiel bood nieuw inzicht in de pigmentatie van de nodosauriër, dat als camouflage kan hebben gediend, en de grootte en vorm van zijn pantser. De ontdekking van een gefossiliseerde bal verteerd plantmateriaal in de maag van het dier bevestigde wat onderzoekers al vermoedden over gepantserde dinosauriërs: ze gaven de voorkeur aan varens en andere laaggroeiende planten.

De Ankylosaurus had een smalle snavel aan het uiteinde van de schedel om bladeren van planten te ritsen. Daarnaast had de dinosauriër smalle, bladvormige tanden. Hiermee konden waarschijnlijk kleine vruchten of ongewervelde dieren worden vermalen. Ook had het dier een grote darm om grote hoeveelheden plantmateriaal te verteren die nodig waren om het indrukwekkende lichaam te voeden.

Voortschrijdende kennis door fossielen

Hoewel de Ankylosauruseen van de bekendste dinosauriërs is, is deze ook een van de meest raadselachtige. Anders dan voor de verwante nodosauriër hebben wetenschappers van de Ankylosaurusslechts een handvol fossiele fragmenten gevonden. Met elke nieuwe ontdekking krijgen we meer inzicht in de soort. Paleontologen hebben de beschikbare fossielen steeds opnieuw herschikt. De meest recente voorgestelde lichaamsbouw suggereert dat het dier langer en dunner was dan voorheen werd gedacht en dat het veel meer stekels had.

In 2017 definieerde een groep paleontologen de Ankylosaurusopnieuw. Ze verstrekten informatie over het grote lichaam, de kleine tanden en de neusgaten die niet voor op de snuit, maar aan de zijkant van de kop zaten. De afwijkende positie van de neusgaten kan duiden op een evolutionaire verandering in de voeding of het reukvermogen. Maar er is meer onderzoek nodig en er moeten meer monsters worden gevonden om deze iconische dinosauriër beter te begrijpen.

Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com