Nee, dit is geen foto van een zwart gat. Die aardedonkere vlek op het wolkendek van Jupiter is de schaduw van Io, een van de vier grote manen van de reuzenplaneet. Wie zich daar in de dampkring van Jupiter bevindt, is getuige van een totale zonsverduistering.

Een vreemde aanblik van Jupiter

Jupiter ziet er trouwens merkwaardig uit op dit groothoek-fotomozaïek, gemaakt op basis van opnamen van ruimtesonde Juno. Niet zo gek: Juno draait in een langgerekte baan, en als hij de planeet eens per omloop op kleine afstand passeert, is slechts een klein deel van Jupiter zichtbaar. Vergelijk het met het beeld van de aarde vanuit het ruimtestation ISS: de astronauten aan boord zien ook slechts een klein deel van hun thuisplaneet.

De langgerekte oranje streep rechtsonder op de Juno-foto is de zogeheten Grote Rode Vlek – een kolossale wervelstorm in de Jupiterdampkring, qua afmetingen vergelijkbaar met de aarde. Net als de schaduw van Io is die in werkelijkheid veel ronder, maar door het perspectief treedt er vertekening op.

Wil je niets missen van onze verhalen? Volg National Geographic op Google Discover en zie onze verhalen vaker terug in je Google-feed!

Zonsverduisteringen komen vaak voor op Jupiter. Io schuift elke 42 uur voor de zon langs; de andere grote Jupitermanen werpen ook regelmatig hun schaduw op de planeet, zij het wat minder frequent. Soms vinden er zelfs twee of drie eclipsen tegelijkertijd plaats.

Waarom een eclips op Jupiter anders is dan op aarde

Maar een totale zonsverduistering op Jupiter is minder indrukwekkend dan hier op aarde. Gezien vanaf de aarde is onze eigen maan aan de hemel vrijwel exact even groot als de zon. Als het heldere zonsoppervlak volledig wordt afgedekt, is rondom het silhouet van de maan de stralenkrans van de corona zichtbaar: de uitgestrekte, hete dampkring van de zon.

Govert Schilling is wetenschapsjournalist en expert op het gebied van astronomie. Voor National Geographic richt hij zijn blik elke maand naar het heelal en bespreekt hij wat hij daar zoal aantreft.

Voor een denkbeeldige waarnemer in de atmosfeer van Jupiter is Io aan de hemel ongeveer even groot als de vollemaan voor iemand op aarde. Maar de zon is ruim vijf keer zo klein als bij ons; Jupiter staat nu eenmaal op een veel grotere afstand. Dat betekent dat tijdens een eclips door Io ook de corona onzichtbaar is.

Wil je zelf een keer getuige zijn van het spektakel van een totale zonsverduistering? Noteer dan 12 augustus 2026 in je agenda. Die dag is er vanuit Noord-Spanje een volledige eclips zichtbaar – de eerste in Europa sinds 1999.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!