We weten allemaal hoe belangrijk een beetje licht is om de donkere winter te kunnen doorstaan. Kippen weten dat ook.
Toen Danielle Smith ons vroeg waarom “kippen veel uren daglicht nodig hebben om eieren te leggen”, vroegen we advies aan onze gevogelte-experts.
Het licht zien
Hennen “worden door licht gestimuleerd en hebben dat nodig om eieren te kunnen produceren,” zegt Claudia Dunkley, gevogeltebiologe aan de University of Georgia.
Nadat ze twaalf uur zijn blootgesteld aan natuurlijk of kunstmatig licht, zorgt de hypothalamus in de hersenen van de kippen voor het vrijkomen van een voortplantingshormoon dat de dieren vertelt om eieren te gaan leggen. Dat hormoon, gonadotropine, is de stof die ook de menselijke voortplantingscyclus op gang brengt.
In de winter, wanneer de dagen korter zijn, zullen vogels die “in onderkomens worden gehouden die niet voldoende licht ontvangen, stoppen met het leggen van eieren,” zegt Dunkley.
Kippen hoeven niet met een haan te paren om eieren te kunnen leggen, alleen maar als uit die eieren kuikens moeten voortkomen. Hennen kunnen ongeveer één ei per etmaal leggen.
Vreemd genoeg komt de kleur van een kippenei vaak overeen met die van de oorlellen van de vogel.
“Soorten met witte oorlellen leggen doorgaans eieren met witte schalen, terwijl kippen met rode oorlellen eieren met bruine schalen leggen,” zegt Jacqueline Jacob, gevogelte-expert aan de University of Kentucky.
Maar er zijn uitzonderingen, zoals de Engelse Dorking-kip, die rode oorlellen heeft maar eieren met witte schalen legt.
Kippenhersenen?
De vogel die wij als de kip kennen, stamt af van de rode kamhoen uit Zuidoost-Azië en werd zo’n achtduizend jaar geleden gedomesticeerd.
Omdat de evolutie van deze vogels plaatsvond in voortdurend veranderende omgevingen waarin dagelijks naar voedsel moest worden gezocht, “is het niet verwonderlijk dat ze in sommige opzichten cognitief complexer zijn dan je zou denken,” bijvoorbeeld in ruimtelijke oriëntatie, zegt Richard Blatchford, gevogelte-expert aan de University of California in Davis.
Zo blijkt uit een experiment dat getrainde kippen absolute en relatieve afstanden ten opzichte van hun voedsel goed kunnen inschatten, ook wanneer die afstanden veranderen.
“Kippen worden al heel lang gebruikt voor de studie naar de cognitieve vaardigheden van dieren,” zegt Blatchford.
Kippen tellen
Kippen kunnen bijvoorbeeld wel dertig individuele soortgenoten herkennen, terwijl kuikens niet meer dan 24 tot 36 uur nodig hebben om het uiterlijk van hun moeder in te prenten, legt Dunkley uit.
Uit onderzoek bleek dat kuikens de afdruk van een rode driehoek in hun hersenen konden prenten, zelfs wanneer die driehoek gedeeltelijk was afgedekt – wat erop wijst dat de vogels zich deelobjecten als geheel kunnen voorstellen.
Bovendien kunnen kippen mensen aan hun gezicht herkennen en onderscheiden. En daarbij geven ze klaarblijkelijk de voorkeur aan mooie mensen.
In een studie uit 2002 werd aangetoond dat kippen dezelfde voorkeur voor bepaalde menselijke gezichten vertonen als mensen zelf. Bij de gelaatstrekken “letten ze op zaken als symmetrie”, een van de onderbewuste tekenen van aantrekkelijkheid, zegt Blatchford.
Voor het onderzoek werden vier hennen door wetenschappers getraind om te reageren op foto’s van een gemiddeld vrouwengezicht en een niet-gemiddeld mannengezicht, terwijl vier hanen moesten reageren op de omgekeerde situatie.
Vervolgens liet het team de getrainde vogels foto’s van gezichten met overdreven mannelijke of vrouwelijke trekken zien.
De kippen bleken daarbij meer naar de foto’s van symmetrische gezichten te pikken, waaruit bleek dat ze dezelfde voorkeur hadden als de veertien mensen die aan hetzelfde experiment hadden deelgenomen.
De studie is in zoverre beperkt dat er slechts een klein aantal kippen en mensen is getest. Maar uit de resultaten komt wel naar voren dat wederzijdse aantrekkingskracht op basis van symmetrie in het zenuwstelsel ligt verankerd en dus niet zozeer door culturele invloeden wordt bepaald.
Dat betekent overigens dat het wel heel erg vernederend zou zijn als jouw foto door een kip naar links wordt geswipet...
