Bij primaten, waaronder de apen van de Oude Wereld, komen tweelingen bijna nooit voor omdat het grootbrengen van één jong al heel veel tijd, energie en voedsel vergt. Wetenschappers waren dan ook aangenaam verrast toen ze in een groep van wilde beermakaken, in een heuvelachtig en bebost gebied in Centraal-Thailand, voor het eerst een tweeling aantroffen.
Nadat de onderzoekers de beide aapjes een vaderschapstest hadden afgenomen, ontdekten ze dat het duo weliswaar door één moeder was gebaard maar dat ze verschillende vaders hadden. Het merkwaardige geval werd afgelopen september beschreven in een artikel in het vakblad Mammal Study.
Hoewel deze apen in het wild leven, worden ze soms door mensen gevoerd, wat kan verklaren waarom de tweeling nog leeft, zegt Aru Toyoda, primatoloog aan de Japanse Chubu University en hoofdauteur van de nieuwe studie.
Wanneer een apenmoeder een tweeling krijgt, laat ze een van de jongen vaak in de steek omdat het te zwaar is om voor beide te zorgen, zegt Lori Sheeran, een primatologe en professor in de antropologie van de Central Washington University die niet bij het nieuwe onderzoek was betrokken.
“Het is dus niet zo dat zij voor hetzelfde geld nog een jong extra kan grootbrengen – het hebben van een primatenjong kost zóveel energie dat een tweeling de werklast misschien wel meer dan verdubbelt,” legt Sheeran uit.
Beermakaken leven in troepen met gemengde seksen, en hoewel de mannetjes af en toe met de jongen spelen, is de zorg voor het nageslacht vooral de verantwoordelijkheid van de moeders.
Het baren van één enkel jong behoort tot een evolutionair patroon waarbij minder jongen worden geboren maar aan elk van deze jongen meer aandacht en energie kan worden besteed. “We zijn erg geïnteresseerd in gevallen waarin dat patroon wordt doorbroken,” zegt Sheeran. “De vrouwtjes zitten eigenlijk met een probleem als ze voor meer dan één jong tegelijk moeten zorgen.”
Eerder bestudeerde Sheeran een Tibetaanse makaak (Macaca thibetana) die een tweeling had en haar leven moest aanpassen door zich minder te verplaatsen en eten met meer voedingswaarde voor haar kroost moest verzamelen.
In tegenstelling tot hun donkerbruine ouders hebben jonge beermakaken (Macaca arctoides) witte gezichten en een witte vacht, waardoor ze tussen de bruine en groene tinten van het bos duidelijk opvallen. Toyoda deed 21 maanden lang onderzoek naar de Thaise apenpopulatie, die ruim vierhonderd exemplaren telt. Tijdens zijn onderzoek, dat deels werd gefinancierd door een Young Science Explorer-beurs van de National Geographic Society, zag hij 114 aapjes en slechts één tweeling geboren worden.
In de gemengde troepen waarin deze apen leven, paren de vrouwtjes in de periode dat ze ovuleren met meerdere mannetjes. In het zeldzame geval dat een vrouwtje twee vruchtbare eitjes heeft – zoals in dit geval – kunnen de eitjes volgens Toyoda gemakkelijk door twee verschillende mannetjes worden bevrucht.
In deze populatie beermakaken komen meer vrouwtjes met extra tepels voor dan in andere populaties. Dat is interessant, want ook in een ander geval waarin werd bericht over een zeldzame tweeling, hadden de vrouwtjes van de troep extra tepels, zegt Jim Moore, antropoloog aan de University of California in San Diego.
Moore publiceerde een wetenschappelijk artikel over een populatie Taiwanese makaken (Macaca cyclopis) met extra tepels waar tweelingen werden geboren. “Als we nog een derde populatie zouden vinden, dan spreek je van een patroon.” Tot die tijd is deze ontdekking gewoon een interessant geval, en in het nieuwe onderzoek worden de extra tepels niet in verband gebracht met het voorkomen van tweelingen.
Toyoda moest zijn onderzoekslocatie verlaten toen de tweeling vijf maanden oud was. Toen hij een jaar later terugkeerde, had de moeder een nieuwe zuigeling. Hij denkt dat de tweeling inmiddels jongvolwassen makaken in de troep zijn, maar dat kon hij niet met zekerheid zeggen.
“Interessant is vooral hoe de moeder zich aan de noden van haar kroost aanpast,” zegt Sheeran. Ze moet veel meer doen om beide jongen te verzorgen – en daarin verschilt ze misschien niet zoveel van leden van onze eigen soort. “Ik weet niet of dit een op een op mensen van toepassing is, maar ik wil wedden dat moeders van tweelingen het ook zo zouden omschrijven.”
Lees ook: Zeldzame witte elandentweeling op camera vastgelegd
Lees ook: voor deze aap betekent een grotere neus meer seks
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
