Voor Patrick Njobvu was het onlangs een gewone dag in het South Luangwa National Park in Zambia – totdat hij op deze ochtend in juli iets zag dat hij in zijn 23 jaar als safarigids nog nooit had gezien.
Samen met een auto vol toeristen zag hij een nijlpaard uit de rivier de Luangwa opduiken en een slapende gevlekte hyena benaderen, die al snel wakker werd.
“De hyena ging er niet vandoor en beide dieren begonnen elkaar te besnuffelen, met de neuzen tegen elkaar, bijna alsof ze elkaar kusten,” schreef Njobvu, hoofdgids van Shenton Safaris, in een e-mail aan National Geographic. Bijna twintig minuten lang bleven de beide jonge dieren bij elkaar rondhangen terwijl ze elkaars neuzen tegen elkaar aanwreven en de hyena zich op zeker moment op z’n rug liet rollen. “Het was een heel vreemd gezicht,” schrijft hij.
Njobvu beschreef het voorval later op de blog van de safari als een “liefdesaffaire tussen hyena en nijlpaard”, maar experts denken dat het meer om een geval van jeugdige nieuwsgierigheid gaat.
“Als je het mij vraagt, was het jonge nijlpaard gewoon nieuwsgierig naar de hyena, die zich op zijn beurt niet bedreigd voelde omdat het nijlpaard niet agressief was,” zegt Rob Heathcote, gedragsecoloog aan de University of Exeter in Groot-Brittannië.
Jonge dieren zijn van nature nieuwsgierig, zodat ze grenzen kunnen opzoeken en testen en hun omgeving goed leren kennen. “Maar we kunnen hooguit speculeren over de vraag waar het bij deze ontmoeting precies om ging, want zoiets komt te weinig voor om het echt goed te kunnen bestuderen,” zegt hij.
Angstrespons
Arjun Dheer, die in Tanzania onderzoek doet naar gevlekte hyena’s in de Ngorongoro-krater, twijfelt er niet aan “dat er wederzijdse nieuwsgierigheid bestond,” maar hij wijst erop dat beide dieren waarschijnlijk ook bang voor elkaar waren.
“De lichaamstaal van de hyena – de oren naar achteren en de kop gebogen – duidt op een onderdanige respons of angstrespons,” zegt Dheer, postdoconderzoeker aan het Leibniz-Institut für Zoo- und Wildtierforschung in Berlijn.
Ook lijkt het nijlpaard op een van de foto’s van het voorval te gapen, wat kan worden gezien als dreiggedrag. “Nijlpaarden zijn territoriaal, en dit dier was misschien niet zo blij met de aanwezigheid van een hyena naast een drenkplaats,” schrijft Dheer in een e-mail.
Hyena’s mogen dan de meest succesvolle jagers van Afrika zijn, ook nijlpaarden kunnen zeer gevaarlijk zijn en worden verantwoordelijk gehouden voor de dood van talloze mensen per jaar.
Geen gekus
Het is ook mogelijk dat de dieren aan het spelen waren, een fenomeen dat bij diverse diersoorten is waargenomen, van krokodillen tot otters en honden.
Gordon Burghardt, bioloog aan de University of Tennessee in Knoxville, ontwikkelde een wetenschappelijke definitie van spelen: “Herhaald en aangenaam gedrag dat zonder externe motivatie wordt vertoond en dat lijkt op – maar niet gelijk is aan – ander gedrag dat het dier geregeld vertoont. Het moet ook gedrag zijn dat een dier alleen in goede gezondheid en niet door stress vertoont.”
Maar “er is weinig onderzoek gedaan naar speelgedrag, dus we hebben nog steeds geen goed idee van wat de functie van spelen is,” zegt Heathcote.
Waar Dheer wél zeker van is, is het feit dat geen van beide dieren kussen uitdeelt. “Het is altijd verleidelijk om menselijke eigenschappen op dieren te projecteren, maar ik zie dit niet echt als een liefdesaffaire,” zegt hij.
Als je dat maar niet tegen deze panter en deze buffel zegt.
Volg Katie Stacey op Twitter.
Dit artikel werd oorspronkelijk in het Engels gepubliceerd op NationalGeographic.com
