Slapende springspinnen (Salticidae) observeren klinkt misschien als een slaapverwekkend klusje. Maar gedragsecoloog Daniela Roessler van de Universität Konstanz in Duitsland deed het met plezier, voor een onderzoek over de remslaap van springspinnen dat in 2022 werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS.
Het grootste deel van de tijd dat ze naar de spinnetjes staarde, bewogen ze niet en hingen ze ondersteboven aan een zijden draad, met hun acht poten naar binnen gekruld. Maar niet altijd. Zo zag ze heel af en toe een spintepel – het orgaan dat zijde voor het web produceert – wiebelen, of schoot er ineens poot heen en weer. Het deed Roessler denken aan de stuiptrekkingen van een slapende puppy. Zouden de spinnen dromen?
Ook spinnen kennen een remslaap
Dankzij de anatomie van de springspin was dat relatief eenvoudig te onderzoeken: de eerste tien dagen na de geboorte is het kopje van het dier doorzichtig. Door een vergrootglas, dat Roessler met ducttape op een nachtcamera had bevestigd, zag ze hoe het netvlies van de spinnen flikkerde in hun slaap.
Die oogbewegingen wijzen op een remslaap (rem staat voor rapid eye movement), het slaapstadium waarin de hersenen erg actief zijn en... waarin ook dromen worden ervaren.
Ervaren spinnen dromen?
Het is voor het eerst dat remslaap bij een ongewerveld landdier is waargenomen, en dat werpt bij de onderzoekers de vraag op of spinnen dan ook kunnen dromen. Vermoedelijk wel. Toch is er nog veel onduidelijk. Dromen springspinnen bijvoorbeeld net zo visueel als mensen? Vervolgonderzoek zal moeten leiden tot meer antwoorden.
‘Hoe meer we te weten komen over de cognitieve vermogens van de springspin, hoe meer we ze leren begrijpen en waarderen,’ stelt Roessler. ‘Want zeg nou eerlijk: een dromende spin sla je niet zo gauw dood.’
Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang de favoriete verhalen van de redactie wekelijks in je mail.
