Giftige slangen lijken een ver-van-mijn-bedshow, maar ook in Europa komen ze voor. Er leven verschillende gifslangen, waarvan de meeste tot de familie van de adders (Viperidae) behoren. Alle addersoorten zijn giftig en 4 ervan komen voor in Europa – eentje ook in Nederland en België.
1. De aspisadder
Deze prachtige grijs- tot roodbruine aspisadder (Vipera aspis) komt voor in Frankrijk, Duitsland, Italië, Slovenië, Spanje en Zwitserland. Het liefst houdt hij zich op in bossen, maar hij komt ook voor in weilanden, akkers, plantages en tuinen.
Leestip: Welke van deze 3 spinnen is de giftige zwarte weduwe?
Net als andere adders, beschikt deze slang over twee lange giftanden. De giftanden klappen uit wanneer de adder zijn bek opent. Dankzij het gif kan hij zijn prooi doden en zonder veel weerstand in één keer doorslikken.
2. De zandadder
De zandadder (Vipera ammodytes) is de gevaarlijkste, giftigste en grootste slang van Europa en kan zelfs dodelijk zijn voor mensen. Je kunt hem herkennen aan het hoorntje op de snuitpunt.
De zandadder leeft in Albanië, Armenië, Azerbeidzjan, Bosnië-Herzegovina, Bulgarije, Georgië, Griekenland, Hongarije, Italië, Kroatië, Noord-Macedonië, Oostenrijk, Roemenië, Rusland, Servië, Montenegro, Slovenië en Turkije. Je kunt de slang tegenkomen in rotsachtige gebieden, op open weiden met weinig begroeiing en in gebergten.
3. De wipneusadder
De wipneusadder (Vipera latastei) komt vooral voor in Zuid-Europa, onder meer in Spanje en Portugal, maar ook landen in Noord-Afrika zoals Marokko, Algerije en Tunesië. De slang voelt zich het meest thuis in open en warme heuvelachtige vlakten.
Leestip: De valse wolfspin is bezig aan een opmars in de Lage Landen. Maar is-ie giftig?
Net als alle andere adders is hij eierlevendbarend. Dit betekent dat de eieren in het moederlichaam worden uitgebroed en de jongen levend uit de moeder komt.
4. De gewone adder
De gewone adder (Vipera berus) komt voor in vrijwel geheel Europa en in delen van Azië. Het is tevens de enige giftige slang die in zowel België als Nederland voorkomt. De slang is te herkennen aan het zigzagpatroon op de rug en leeft in vochtige heidegebieden.
Zijn deze giftige slangen gevaarlijk?
Addergif is pijnlijk en soms zelfs dodelijk. De meeste adders in Europa, waaronder de gewone adder, hebben hoofdzakelijk cytotoxisch gif. Dit beschadigt geen cellen en weefsels. Het gif kan zorgen voor pijn, plaatselijke zwelling, blaren en soms zelfs weefselsterfte en interne bloedingen.
Leestip: Wat moet je doen als je wordt gebeten door een giftige slang?
Daarnaast zijn er ook enkele soorten die neurotoxisch zijn en gevolgen hebben voor het zenuwstelsel. Het gif van sommige adders, zoals de zandadder, kan zonder medische behandeling fataal zijn voor mensen.
Maar wees gerust: adders bijten alleen uit verdediging. Laat ze daarom met rust, kom niet te dichtbij en pak ze niet op. Adderbeten zijn extreem zeldzaam. Sterker nog, in Nederland zijn er sinds 1885 slechts drie sterfgevallen als gevolg van een adderbeet bekend. Kom je een adder tegen? Bekijk hem dan vanaf een afstand.
Nog niet uitgelezen? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief van National Geographic en ontvang wekelijks de favoriete verhalen van de redactie in je mail.
